Αναζήτηση
Ήταν 9 Μαΐου του 1992. Το βρετανικό περιοδικό «The Economist» κυκλοφορούσε
με κύριο θέμα – και άρθρο – «Ο ασθενής της Ευρώπης» (The Sick Man of Europe),
χαρακτηρίζοντας «τραγωδία» το ότι οι συνθήκες της Ευρωπαϊκής Ένωσης δεν
προέβλεπαν τον εξοβελισμό μιας χώρας, όταν αυτή συμπεριφέρεται
αντικοινοτικά…
|
|
Το βρετανικό περιοδικό αναφερόταν στην Ελλάδα, η οποία τότε είχε μπει στο
στόχαστρο των πάντων με το Σκοπιανό, τα βέτο για την Τουρκία και τα
αλλεπάλληλα δάνεια που ζητούσε για να εξυπηρετήσει το χρέος της.
Αρνητικό κλίμα. Πέρασαν 13 χρόνια από εκείνο το δημοσίευμα και τώρα
στις Βρυξέλλες τα… στοιχήματα έχουν αρχίσει να ξαναπέφτουν για το πότε
ακριβώς η «νέα» ανοιχτή εχθρότητα και περιφρόνηση προς την ελληνική κυβέρνηση
θα εκδηλωθεί και δημόσια. Με τους χειρισμούς μάλιστα που έχει ακολουθήσει η
Αθήνα τους τελευταίους 12 μήνες, είναι εξαιρετικά αμφίβολο εάν το κλίμα θα
αλλάξει, ακόμη κι αν η κυβέρνηση επιχειρήσει «διορθωτικές κινήσεις».
H σχετική «μαύρη λίστα» περιλαμβάνει τους κυβερνητικούς χειρισμούς σε επτά
μέτωπα:
Κορυφαία θέση στον κατάλογο διεκδικούν οι χειρισμοί στο θέμα της απογραφής.
Στην Ελλάδα μπορεί να έλαβε τη μορφή βεντέτας μεταξύ N.Δ. και ΠΑΣΟΚ την οποία
πληρώνει η ελληνική οικονομία, αλλά στην Ευρώπη ερμήνευσαν ότι μια χώρα –
μέλος επιχείρησε να… βγάλει ψεύτρα τη Γιούροστατ, καθώς τα στοιχεία που
αναθεώρησε η Ελλάδα είχαν ήδη επικυρωθεί από τη Στατιστική Υπηρεσία της
Ένωσης…
Δεν συμμορφώθηκε. H «κόντρα» δεν σταμάτησε εκεί. Παρά τις
επανειλημμένες συστάσεις των Βρυξελλών, η Αθήνα δεν συμμορφώθηκε. Και
οδηγήθηκε σε καθεστώς επιτήρησης – η πρώτη χώρα που τίθεται υπό τέτοιο
καθεστώς, αλλά και η μοναδική που εμφανίζει έλλειμμα μεγαλύτερο του 6% στην
ιστορία της Οικονομικής και Νομισματικής Ένωσης. Μοναδική διέξοδος, πλέον, το
πρόγραμμα που υπέβαλε ο κ. Αλογοσκούφης να είναι σοβαρό και να διασφαλίζει
αποτέλεσμα.
Την ίδια στιγμή είχε ήδη «σκάσει» το θέμα των έργων που χρηματοδοτούνται από
το Γ’ ΚΠΣ – με την Κομισιόν να διαπιστώνει κακοδιαχείριση, να ζητά εξηγήσεις
τις οποίες δεν ελάμβανε και την επίτροπο κ. Χούμπνερ να φθάνει στο σημείο της
απειλής για «πάγωμα» των έργων. Μετά τη συνάντηση του Χρήστου Φώλια με την
επίτροπο ελπίζεται ότι θα βρεθεί κάποια φόρμουλα συμβιβασμού και, πάντως, η
κυβέρνηση έχει πάρει μια μικρή ανάσα μέχρι τον Μάιο…
Απειλή για «πάγωμα» κονδυλίων. Γύρω στα τέλη του 2004 άρχισε να
«τρέχει» και το θέμα του βασικού μετόχου, μετά τη ρήση του κ. Καραμανλή περί
«νταβατζήδων». H Ευρωπαϊκή Επιτροπή, που είχε ήδη διαπιστώσει προβλήματα στον
σχετικό νόμο του ΠΑΣΟΚ, κάλεσε την ελληνική κυβέρνηση για διαβουλεύσεις, ώστε
να διασφαλιστεί πως το όποιο νέο νομοθέτημα θα ήταν αυτή τη φορά συμβατό με το
Κοινοτικό Δίκαιο. H κυβέρνηση εκώφευσε και πέρασε τον νόμο στη Βουλή χωρίς να
ρωτήσει τη γνώμη οποιουδήποτε νομικού της Ένωσης, περιλαμβανομένων των «δικών
της» ανθρώπων στις Βρυξέλλες. Τα αποτελέσματα είναι γνωστά – η Ελλάδα
απειλείται με «πάγωμα» κονδυλίων και παραπέμπεται στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο και
η κυβέρνηση αναζητά πλέον έξοδο διαφυγής.
Τώρα στην Ένωση έχει ήδη αρχίσει η συζήτηση για τις δημοσιονομικές προοπτικές
την περίοδο 2007-2013 – δηλαδή την κατανομή των κονδυλίων για τα Περιφερειακά
Ταμεία. Στο σημείο αυτό το μόνο που ουσιαστικά κάνει η κυβέρνηση, πέρα από το
να συμφωνεί με την ούτως ή άλλως ανεφάρμοστη πρόταση της Επιτροπής για
αυξημένο ποσοστό του κοινοτικού ΑΕΠ προς τις χώρες της συνοχής, είναι να
παρακολουθεί τη συζήτηση. Και στο σημείο αυτό, όμως, θα μπορούσε – όπως
παραδέχονται και γραφειοκράτες των Βρυξελλών – να βρει τρόπους αύξησης του
τελικού ποσού, εάν για παράδειγμα ξέφευγε από τη λογική των προηγουμένων
«πακέτων» ή διαπραγματευόταν με ανταλλάγματα.
Εκνευρισμός. Τα οικονομικά – με τη στενότερη ή ευρύτερη έννοια – δεν
είναι το μόνο κεφάλαιο στο οποίο οι χειρισμοί της κυβέρνησης Καραμανλή έχουν
οδηγήσει τη χώρα σε δυσχερή θέση. Για παράδειγμα, η υπόθεση του Σκοπιανού –
που ούτε καινούργια είναι, ούτε έκπληξη μπορεί να προκαλέσει πια – προκαλεί
έντονο εκνευρισμό στις Βρυξέλλες.
Ο λόγος, όπως σημειώνουν διπλωματικές πηγές, είναι ότι η Αθήνα διατείνεται
πως θα μπλοκάρει τον ευρωπαϊκό δρόμο της ΠΓΔΜ εάν δεν έχει βρεθεί κοινά
αποδεκτή ονομασία. Ως εκ τούτου, η ελληνική κυβέρνηση λαμβάνει συνεχώς
μηνύματα ότι ένα βέτο θα τής στοιχίσει αρκετά ακριβά, κυρίως όταν οι Ευρωπαίοι
δεν έχουν αναγνωρίσει τα Σκόπια ως Μακεδονία, σε αντίθεση με τις ΗΠΑ και τη
Ρωσία.
Βασιλικότεροι… του Ερντογάν
Εκνευρισμό προκαλεί στις Βρυξέλλες και η μέχρι τώρα ταύτιση της Αθήνας με τις
θέσεις του Τάσσου Παπαδόπουλου – και, κυρίως, το μπλοκάρισμα των κανονισμών
για τους Τουρκοκυπρίους, για τους οποίους αρχικά όλοι είχαν συμφωνήσει. Το
ζήτημα αυτό, πάντως, όπως σημειώνουν πηγές της Κομισιόν, αναμένεται να λυθεί
σύντομα μετά τη στροφή του κ. Καραμανλή, που αποφάσισε ότι είναι προτιμότερη
μια ψυχρότητα με τη Λευκωσία, παρά μια απομόνωση από τους εταίρους.
Ωστόσο, ουδείς στην Ένωση έχει καταλάβει τη στάση της Αθήνας στο ζήτημα της
ευρωπαϊκής προοπτικής της Τουρκίας. H κυβέρνηση Καραμανλή εμφανίσθηκε
πρωταγωνίστρια των προσπαθειών να δοθεί ημερομηνία έναρξης διαπραγματεύσεων
στην Άγκυρα – μέχρι του σημείου να μη ζητά κανένα αντάλλαγμα. Και, στη
συνέχεια, παρά τη συμπεριφορά του Ταγίπ Ερντογάν – ο οποίος επιμένει να θεωρεί
εαυτόν περιφερειακή δύναμη που έχει δικαίωμα να υπαγορεύει όρους στην Ένωση –
η Ελλάδα δεν έχει εκφράσει καμιά αντίρρηση. Σε σημείο τέτοιο, που σε ορισμένες
μεγάλες πρωτεύουσες της Ένωσης να θεωρούν ότι ο όψιμος φιλοτουρκισμός της
Ελλάδας πρέπει να οφείλεται σε ορισμένες διακριτικές «συγγένειες» με την
Ουάσιγκτον και το Λονδίνο.
