Αναζήτηση
Στα Χανιά η νέα Αρχιτεκτονική Σχολή άνοιξε τις πύλες της στους πρώτους 60
φοιτητές, στις 11 Οκτωβρίου.
Οι υπεύθυνοι καθηγητές του Πολυτεχνείου Κρήτης, οι οποίοι διαχειρίζονται την
ίδρυση και τη λειτουργία της Σχολής, επέλεξαν το Μεγάλο Αρσενάλι, στο παλιό
ιστορικό λιμάνι των Χανίων, για την υποδοχή των φοιτητών από τους
πανεπιστημιακούς δασκάλους τους, τον Δήμο, τον Νομό Χανίων και το KAM (Κέντρο
Αρχιτεκτονικής Μεσογείου).
H ίδρυση της νέας Σχολής Αρχιτεκτόνων αποτελεί μια ευτυχή κατάληξη της
διαρκούς και επίμονης σχέσης της αρχιτεκτονικής με την πόλη μέσα από
διαφορετικές και ποικίλες πολιτισμικές διόδους, έτσι και η επιλογή του χώρου
του μεγάλου Αρσεναλιού – έδρα του KAM από το 2002 – για την πρώτη εκδήλωση που
απευθύνεται στους σπουδαστές της αρχιτεκτονικής αποκτά συμβολική σημασία.
Το παλίμψηστο της πόλης των Χανίων προσφέρει ένα μοναδικό υπόβαθρο για μια
πολύμορφη αναγνώριση των προαιώνιων δεσμών του ανθρώπου με τον χώρο, κύριο
μέλημα της αρχιτεκτονικής σκέψης και πράξης.
Οι επάλληλες στρώσεις της μακροχρόνιας ιστορίας του κτιρίου αποτελούν πρόκληση
για αναστοχασμό της ουσίας της αρχιτεκτονικής.
Σ’ αυτό λοιπόν το πέτρινο καράβι (για να θυμηθούμε τον Γ. Σεφέρη
), κτίριο-σκάφος που συγκράτησε ίχνη από μνήμες αιώνων και
μεταμορφώθηκε προσαρμοζόμενο κάθε φορά στις ανάγκες και τις επιταγές της πόλης
και του πολιτισμού, έμελλε να πραγματοποιηθεί η υποδοχή των σπουδαστών της
αρχιτεκτονικής.
Παράλληλα με την έναρξη των μαθημάτων της αρχιτεκτονικής οργανώνεται από το
KAM στον ίδιο χώρο ένα τριήμερο (21, 23, 24 Οκτωβρίου) αφιερωμένο στο έργο του
συνθέτη N. Σκαλκώτα, με ευκαιρία τα 100 χρόνια από τη γέννησή του.
H πρωτοβουλία να συνδεθεί η αρχιτεκτονική με τη μουσική, με τον συγκεκριμένο
συνθέτη και στον συγκεκριμένο χώρο δεν είναι φυσικά τυχαία.
Ο Michel Bichsel στον φροντισμένο κατάλογο (επιμέλεια K. Δεμερτζή), υπεύθυνος
της έκθεσης που θα πλαισιώνει τις μουσικές εκδηλώσεις, γράφει:
«Ο εξπρεσιονιστικός ηχητικός κόσμος του Σκαλκώτα – και δωδεκαφθογγικός όπως
κανείς δεν έγραφε πλέον… ξέρει να βρει τον δρόμο της ευαισθησίας του
ακροατή, σχετίζεται με τη μουσική ουσία, η οποία βρίσκεται σε
μια σφαίρα πέρα από τα τεχνικά μέσα της σύνθεσης…».
Στην ημερίδα του Σαββάτου που συμπληρώνει το αφιέρωμα, με θέμα «Ο Σκαλκώτας
και η εποχή του», oι ομιλητές από το Πανεπιστήμιο Κρήτης A. Πολίτης, E.
Μαθιόπουλος, A. Καστρινάκη, θα αναζητήσουν τις ιδεολογικές ανακατατάξεις στα
χρόνια του Μεσοπολέμου στην τέχνη, στη λογοτεχνία και στην αρχιτεκτονική ο Π.
Τουρνικιώτης από το ΕΜΠ, ενώ ο K. Δεμερτζής Δρ της Μουσικολογίας θα
παρουσιάσει «Τα ανοιχτά ζητήματα της Σκαλκωτικής σήμερα».
Στις συναυλίες, στο Μεγάλο Αρσενάλι – κύριο κορμό του αφιερώματος -,
συμμετέχουν οι Γ. Δεμερτζής βιολί, Δ. Γκουνταρούλης τσέλο, A. Παπαστεφάνου
πιάνο και το Νέο Ελληνικό Κουαρατέτο σε έργα Σκαλκώτα, Schubert, Bartok και
Janacek.
Για τη σχέση μουσικής και αρχιτεκτονικής που ξεπερνάει τις τεχνικές γνώσεις
γράφει ο Le Corbusier στο Entretien, ένα μικρό βιβλίο αφιερωμένο στους
φοιτητές της αρχιτεκτονικής: «Μουσική και αρχιτεκτονική είναι αδελφές,
μια και κατανέμουν αναλογικά και η μια και η άλλη τον χώρο και τον χρόνο»
και στο τέλος του βιβλίου εμψυχώνει τους μέλλοντες
αρχιτέκτονες να ενωθούν σε μια κοινότητα ολότελα δοσμένη στην αρχιτεκτονική
για να καλλιεργήσουν εκείνες τις δυνάμεις που δεν καρποφορούν παρά ως
αποτέλεσμα μιας εσωτερικής διεργασίας. Εκδηλώσεις όπως αυτή, που με μεγάλες
δυσκολίες οργανώθηκε στο Μεγάλο Αρσενάλι των Χανίων, λειτουργούν σ’ αυτή την
κατεύθυνση για τη συνειδητοποίηση της υπευθυνότητας που απαιτεί η σπουδή και η
άσκηση της αρχιτεκτονικής ιδιαίτερα στην εποχή μας «H αρχιτεκτονική μπορεί
πολύ καλά να οριστεί έτσι», γράφει ο Le Corbusier: «Γενική
παιδεία».
H Σουζάνα Αντωνακάκη είναι αρχιτέκτονας.
