Eκρηκτικές αλλαγές στην Kίνα

Φανταστείτε μια στιγμή ένα νέο κτιριακό συγκρότημα πέντε φορές στο μέγεθος

του Κάναρι Γουάρφ στο Λονδίνο, που για να κτιστεί όμως απαιτήθηκε ο μισός

μόλις χρόνος. Σκεφτείτε το αεροδρόμιο Χίθροου να αποκτά νέα πτέρυγα υποδοχής

επιβατών και εμπορευμάτων, καθώς και νέο αεροδιάδρομο, μέσα σε διάστημα

αυστηρά προκαθορισμένο: 18 μήνες.

Σκεφθείτε ένα τεράστιο συγκρότημα καταστημάτων να προστίθεται όχι μόνο στο

δυναμικό της πρωτεύουσας, με ρυθμό ένα το έτος, αλλά κάθε μεγάλης πόλης. Είναι

κάτι που ξεπερνά το όριο της φαντασίας, αλλά συμβαίνει αυτή τη στιγμή στην

Κίνα.

Εκρήξεις. Στην Κίνα αυτή τη στιγμή σημειώνονται αλλεπάλληλες

«εκρήξεις», καθώς η οικονομία της παρουσιάζει πρωτοφανείς ρυθμούς ανάπτυξης.

Κάτι που δεν συναντήθηκε ποτέ άλλοτε στην ιστορία της ανθρωπότητας. Περίπου

διακόσια πενήντα εκατομμύρια άνθρωποι έχουν αποδυθεί σε έναν αγώνα δρόμου εδώ

και δύο δεκαετίες και τώρα αρχίζουν να φαίνονται τα αποτελέσματά του.

Αυτό όμως, είναι κάτι που διαπιστώνει ο επισκέπτης. Τι σημαίνει για τον απλό

Κινέζο πολίτη;

«Ήμασταν τυχεροί» λέει μια νεαρή στη Σαγκάη, που κατόρθωσε να πάρει καλούς

βαθμούς στο Πανεπιστήμιο, πήγε στην Ευρώπη για μεταπτυχιακά και τώρα

απολαμβάνει έναν τρόπο ζωής, παρόμοιο με εκείνο που ζουν οι νέοι καθηγητές σε

οποιαδήποτε ευρωπαϊκή ή αμερικανική πόλη.

Δύο ιστορίες. Στο Πεκίνο διηγούνται δύο ιστορίες για την Κίνα, η

καθεμία από τις οποίες έχει την δική της αλήθεια. H μία περιγράφει την

οικονομική έκρηξη και η άλλη τις απειλές που κρύβει και το κόστος της. Υπάρχει

φυσικά και μια τρίτη ιστορία, για το τι ακριβώς σημαίνει αυτή η έκρηξη για τον

υπόλοιπο κόσμο.

H οικονομική έκρηξη είναι κινεζικό επίτευγμα, αλλά υπήρξαν επιρροές. Και η

σημαντικότερη ήταν των ΗΠΑ, μια και είναι ο κύριος αποδέκτης των κινεζικών

εξαγωγών. Το 60% των εξαγωγών από τη Σαγκάη κατευθύνεται στις ΗΠΑ.

Το ίδιο συμβαίνει με τις συμμετοχικές επιχειρήσεις. Δεν περνά μέρα χωρίς να

ανακοινωθεί νέα συνένωση με αμερικανική φίρμα. Και αυτό είναι φυσικό, μια και

τα ημερομίσθια στην Κίνα είναι το ένα δέκατο των αμερικανικών. Επίσης, στην

Κίνα δεν είναι γνωστή η έννοια της απεργίας ή του αυστηρού ωραρίου. Εξάλλου,

οι κινεζικές αρχές κάνουν τα στραβά μάτια όσον αφορά τις περιβαλλοντικές

επιπτώσεις από τα απόβλητα των εργοστασίων. Αποτέλεσμα, το ετήσιο αμερικανικό

έλλειμμα στο εμπορικό ισοζύγιο με την Κίνα να ξεπερνά τα 100 δισεκατομμύρια

δολάρια τον χρόνο, χώρια την απώλεια βιομηχανικών θέσεων εργασίας. Έτσι, η

Κίνα αποκτά καθημερινά και νέα εργοστάσια, με την τελευταίου τύπου αμερικανική

τεχνογνωσία.

Φτηνά προϊόντα. Σε αντιστάθμισμα, οι Αμερικανοί καταναλωτές

απολαμβάνουν φτηνά προϊόντα, που διατηρούν σε χαμηλό επίπεδο τις πληθωριστικές

πιέσεις στις ΗΠΑ. Όσο για τις αμερικανικές επιχειρήσεις, έχουν βάλει για τα

καλά το πόδι τους στην αυξανόμενη με τους γοργότερους ρυθμούς οικονομία στη

Γη.

Όλα αυτά όχι χωρίς κόστος για την αμερικανική κυβέρνηση. Ήδη ογκούται το κλίμα

λαϊκής δυσφορίας για την απώλεια θέσεων εργασίας, το μεγάλο έλλειμμα στο

εμπορικό ισοζύγιο και τη διάθεση της αμερικανικής τεχνογνωσίας, τσάμπα.

Οι Ευρωπαίοι. H Βρετανία, στην Ευρώπη, ήταν μέχρι πριν από λίγο καιρό,

ο μεγαλύτερος εμπορικός εταίρος της Κίνας στην Ευρώπη. Θέση που έχασε όμως από

την Γερμανία. Αυτό που συμβαίνει στην Κίνα έχει μεγάλη σημασία για την

παγκόσμια οικονομία και προκαλεί ιδιαίτερο ενδιαφέρον, καθώς ο ρυθμός

ανάπτυξης της κινεζικής οικονομίας είναι πολύ μεγαλύτερος από το 7%-8% ­ όπως

υποστηρίζεται επίσημα.

Και φτώχεια. Φυσικό θεωρείται πλέον να συναντάς ζητιάνους στη Σαγκάη

(λιγότερους στο Πεκίνο). H πραγματική φτώχεια όμως υπάρχει στην κινεζική

ύπαιθρο.

Υπολογίζεται πως κάπου 40 εκατομμύρια Κινέζοι ζουν κάτω από άθλιες

βιοποριστικές συνθήκες και αρκετές εκατοντάδες εκατομμύρια κάτω από το

επιτρεπτό όριο φτώχειας. Και η κάποτε αξιοθαύμαστη δωρεάν περίθαλψη έχει

αντικατασταθεί από την επί πληρωμή.

Ο υπόλοιπος κόσμος θα πρέπει να νιώθει από τη μια ικανοποίηση που το τεράστιο

αυτό κράτος γνωρίζει ζηλευτή οικονομική ανάπτυξη, αλλά από την άλλη ανησυχία

που η ανάπτυξη αυτή δεν συνοδεύεται από τις αντίστοιχες παροχές προς τον απλό

Κινέζο πολίτη.