Τα κληροδοτήματα είναι ένα ιδιαίτερο είδος υποτροφιών. Σύμφωνα με αυτά,

κάποιος άνθρωπος, συνήθως εύπορος οικονομικά, διαθέτει ένα μέρος ή και το

σύνολο των περιουσιακών του στοιχείων για την οικονομική ενίσχυση μαθητών και σπουδαστών.

Συνήθως η έναρξη της ισχύος κάποιου κληροδοτήματος είναι μετά τον

θάνατο του κληροδότη και αποτελεί μέρος της συνολικής διαθήκης του εκλιπόντος

– κληροδότη. Κατά κανόνα τα ποσά που δίδονται στους σπουδαστές προκύπτουν από

την εκμετάλλευση των περιουσιακών στοιχείων του κληροδότη (π.χ. ενοίκια

οικημάτων, χωραφιών, μετοχές σε επιχειρήσεις κ.λπ.).

Για τη σωστή αξιοποίηση αυτών των περιουσιακών στοιχείων και την πιστή τήρηση

των όρων και κριτηρίων επιλογής των ενισχυμένων σπουδαστών, οι κληροδότες

καθορίζουν έναν φορέα διαχείρισης του κληροδοτήματός τους. Συνήθως, αυτοί οι

φορείς διαχείρισης είναι δημόσιοι οργανισμοί, Οργανισμοί Τοπικής

Αυτοδιοίκησης, μητροπόλεις, φιλανθρωπικοί σύλλογοι κ.λπ.

Κληροδοτήματα δίνονται για όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης, από το Δημοτικό

μέχρι και την εκπόνηση διδακτορικής διατριβής. H πλειονότητα όμως από αυτά

απονέμεται κυρίως για προπτυχιακές και μεταπτυχιακές σπουδές.

Τα περισσότερα από τα κληροδοτήματα είναι οικονομικές ενισχύσεις που δίδονται

κατ’ έτος για την ολοκλήρωση κάποιου κύκλου σπουδών. Όμως υπάρχουν και

κληροδοτήματα που απονέμονται εφ’ άπαξ υπό τη μορφή βραβείου ενόσω ο

σπουδαστής πληροί τις προϋποθέσεις απονομής του, π.χ. ο βαθμός αποφοίτησης από

κάποιο κύκλο σπουδών, η εκπόνηση κάποιας εργασίας κ.λπ.

Το είδος και ο τόπος σπουδών του σπουδαστή καθορίζεται επίσης από τον

κληροδότη. Πολλά από τα κληροδοτήματα απονέμονται ανεξαρτήτως του είδους και

του τόπου σπουδών, ενώ άλλα απονέμονται πολύ συγκεκριμένα και ως προς τους δύο

αυτούς παράγοντες.

Μία πολύ σημαντική παράμετρος για την απονομή κάποιου κληροδοτήματος είναι ο

τόπος καταγωγής ή γέννησης των σπουδαστών. Οι τόποι αυτοί είναι συνήθως τόποι

από όπου κατάγεται, γεννήθηκε ή εργάσθηκε ο κληροδότης, ο οποίος με το τρόπο

αυτό επιθυμεί να ενισχύσει σπουδαστές των περιοχών αυτών. Για την πλειονότητα

των κληροδοτημάτων υπάρχουν σαφή κριτήρια καταγωγής.

Τα κριτήρια αυτά σε πολλές περιπτώσεις έχουν κάποια σειρά προτεραιότητας.

Δηλαδή ενόσω δεν υπάρχει υποψήφιος σπουδαστής από κάποια συγκεκριμένη περιοχή,

υπάρχει η δυνατότητα να επιλεχθεί κάποιος από κάποια άλλη περιοχή. H άλλη αυτή

περιοχή μπορεί να είναι τελείως διαφορετική της πρώτης ή μπορεί να είναι η

ευρύτερη περιφέρεια στην οποία ανήκει η πρώτη.

Κληροδοτήματα ανά νομό

Πληροφορίες για κληροδοτήματα έμμεσης διαχείρισης, που ανήκουν σε κάθε νομό

και απονέμονται συνήθως σε φοιτητές που κατάγονται από πόλεις ή χωριά του

νομού, έχουν υπό την εποπτεία τους οι κατά τόπους αρμόδιες Διευθύνσεις

Εκπαίδευσης στις νομαρχίες. Τα κληροδοτήματα αυτά καλύπτουν αρκετές

υποτροφίες, που δίδονται για σπουδές σε μεταπτυχιακό επίπεδο. H βασική

προϋπόθεση είναι η καταγωγή του υποψηφίου και δίδονται για σπουδές σε διάφορα

γνωστικά αντικείμενα. Εκτός από τον τόπο καταγωγής, η επίδοση σε προπτυχιακές

σπουδές και η ηλικία αποτελούν κοινές προϋποθέσεις των περισσοτέρων

κληροδοτημάτων, ενώ η οικονομική αδυναμία λαμβάνεται υπόψη σε κάποια από αυτά.

Ακαδημία Αθηνών

Διαχειρίζεται κληροδοτήματα που καλύπτουν τα έξοδα μεταπτυχιακών σπουδών στην

Ελλάδα και το εξωτερικό. Τα κληροδοτήματα που προσφέρουν υποτροφίες δεν είναι

τα ίδια για κάθε ακαδημαϊκό έτος, αλλά εξαρτώνται από τα έσοδα των αντίστοιχων

ιδρυμάτων. Πληροφορίες: Ακαδημία Αθηνών, Πανεπιστημίου 28 τηλ.

210-3600.207-209, fax 210-3634.806.

Εκπαιδευτικά ιδρύματα

H Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών, το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, το

Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο (Πατησίων 42 τηλ. 210-3616.930 – 210-3829.138) και

το Τμήμα Επιμελητείας (Ηρώων Πολυτεχνείου 9 Ζωγράφου, τηλ. 210-7721.851), το

Οικονομικό Πανεπιστήμιο (Πατησίων 76, τηλ. 210-8214.081), το Πανεπιστήμιο

Αθηνών (Πληροφορίες Χρ. Λαδά 6 τηλ. 210-3226.548) και το Πανεπιστήμιο

Ιωαννίνων διαχειρίζονται κληροδοτήματα που χορηγούν βραβεία και υποτροφίες. Οι

υποτροφίες κληροδοτημάτων κάθε Πανεπιστημίου απονέμονται κατά κανόνα σε

φοιτητές δικών του Τμημάτων για μεταπτυχιακές σπουδές στο εσωτερικό και το

εξωτερικό.

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ – ΠΑΙΔΕΙΑΣ

Γραφεία κληροδοτημάτων στα υπουργεία

Το υπουργείο Οικονομικών έχει πάνω από 100 κληροδοτήματα άμεσης

διαχείρισης. Αρκετά από αυτά αναφέρονται σε μεταπτυχιακές σπουδές. Κάθε χρόνο

καθορίζονται τα ανώτατα όρια των μηνιαίων υποτροφιών από έσοδα κληρονομιών,

κληροδοσιών και δωρεών.

Ο κάθε ενδιαφερόμενος μπορεί να απευθυνθεί στη Γενική Διεύθυνση Εθνικών

Κληροδοτημάτων του υπουργείου για σχετικές πληροφορίες.

H υπηρεσία αυτή έχει εκδώσει ειδικό οδηγό για τα ιδρύματα και τα κληροδοτήματα

που χορηγούν υποτροφίες.

Το υπουργείο Εθν. Παιδείας και Θρησκευμάτων έχει

αντίστοιχο Γραφείο Κληροδοτημάτων. Μόνο τα κληροδοτήματα που

έχουν ικανά έσοδα δίνουν υποτροφία κάθε χρόνο. Οι υποτροφίες που δίνονται από

κληροδοτήματα άμεσης διαχείρισης από το ΥΠΕΠΘ χορηγούνται έπειτα από

διαγωνισμό.

Ο χρόνος του διαγωνισμού δεν είναι σταθερός. Οι σχετικές προκηρύξεις

δημοσιεύονται σε εφημερίδες των Αθηνών και μία εφημερίδα του τόπου όπου

αναφέρεται το κληροδότημα. H προκήρυξη του διαγωνισμού συνήθως αποστέλλεται

και στις γραμματείες των Τμημάτων των Πανεπιστημίων.

Υποτροφίες Κληροδοτημάτων και Κοινωφελών Ιδρυμάτων ΥΠΕΠΘ. Τμήμα Διαχείρισης

και Μισθοδοσίας, Γραφείο Κληροδοτημάτων Μητροπόλεως 15, 101 85 Αθήνα, 3ος

όροφος, γρ. 319 τηλ.: 210-3246.057, Fax: 210-3248.264 URL: http: //www.ypepth.gr/

Τελευταία Νέα