Oλλανδός στα ηνία του NATΟ

«Ούτε πολύ Ευρωπαίος ούτε πολύ Αμερικανός»: με αυτόν τον τρόπο περιγράφουν

οι παρατηρητές τον επόμενο γενικό γραμματέα του ΝΑΤΟ. Ο υπουργός Εξωτερικών

της Ολλανδίας, Γιαπ Ντε Χοπ Σχέφερ, θα διαδεχθεί τον Λόρδο Ρόμπερτσον την 1η

Ιανουαρίου και θα χρειαστεί αναμφισβήτητα να επιστρατεύσει για τη νέα του

αποστολή όλη τη διπλωματικότητά του.

H κρίση στις διατλαντικές σχέσεις και το κλίμα δυσπιστίας που έχει προκαλέσει

ο πόλεμος στο Ιράκ δυσκόλεψε ιδιαίτερα τη διαδικασία επιλογής νέου γενικού

γραμματέα από τις 19 χώρες-μέλη του ΝΑΤΟ. Ο Σχέφερ είχε αναδειχθεί ως φαβορί

από την περασμένη εβδομάδα, όμως η επικράτησή του προσέκρουε σε δύο εμπόδια:

αφενός στον Καναδά, ο οποίος προωθούσε για τη θέση αυτή τον υπουργό

Οικονομικών του, Τζον Μάνλεϊ, αφετέρου στη Γαλλία, η οποία δεν έχει ξεχάσει

ούτε την πολιτική υποστήριξη που παρείχε ο Σχέφερ στον πόλεμο εναντίον του

Ιράκ ούτε την άποψή του πως η αμυντική ικανότητα της Ευρώπης πρέπει να είναι

συνδεδεμένη με το ΝΑΤΟ.

Τα παιχνίδια

Ο Καναδός υποψήφιος, ωστόσο, «αποκλείστηκε» από την παράδοση, που θέλει τον

γενικό γραμματέα του ΝΑΤΟ να είναι Ευρωπαίος. Ο Ολλανδός υποψήφιος, αντίθετα,

«στηρίχθηκε» από την παράδοση που θέλει την Ολλανδία οπαδό τόσο της

διατλαντικής συνεργασίας όσο και της ευρωπαϊκής ενοποίησης. Δεν είναι τυχαίο,

άλλωστε, που η μικρή αυτή ευρωπαϊκή χώρα έχει «προσφέρει» στο ΝΑΤΟ δύο ακόμα

γενικούς γραμματείς: τον Ντιρκ Στίκερ (1961-1964) και τον Γιόζεφ Λουνς

(1971-1984). Οι εκπρόσωποι της Γηραιάς Ευρώπης αναγνώρισαν το γεγονός ότι ο

Σχέφερ στήριξε μεν πολιτικά τον πόλεμο στο Ιράκ, κράτησε ωστόσο χαμηλούς

τόνους και δεν έστειλε στρατεύματα, ενώ παράλληλα έκανε μια συνειδητή

προσπάθεια να «αναστηλώσει» τις γέφυρες τόσο εντός της Ευρώπης όσο και μεταξύ

Ευρώπης και ΗΠΑ.

Ο γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ, Λόρδος Ρόμπερτσον, ο οποίος θα αποχωρήσει από

τη θέση του με τη λήξη της τετραετούς του θητείας σε τρεις μήνες, χαιρέτισε

χθες την επιλογή του Σχέφνερ ως διαδόχου του. «Το ΝΑΤΟ αντιμετωπίζει σήμερα

πολλές προκλήσεις», ανέφερε. «Είναι περισσότερο δραστήριο από ποτέ και

παράλληλα έχει εισέλθει σε μια διαδικασία ριζικής αναμόρφωσης ώστε να

προσαρμοστεί στο νέο περιβάλλον ασφαλείας. Εκφράζω επομένως την ικανοποίησή

μου που βρήκαμε τον κατάλληλο άνθρωπο για τη διατήρηση του ΝΑΤΟ ως της πιο

επιτυχημένης αμυντικής συμμαχίας στον κόσμο».

Δημοφιλής

Ο Σχέφερ περιγράφεται από όσους τον γνωρίζουν ως ευφυής και προσαρμοστικός,

πραγματιστής και όχι δογματικός. «Στη διπλωματική του σταδιοδρομία ήταν πάντα

πολύ δημοφιλής», δήλωσε διπλωματική πηγή. «Διαθέτει ωστόσο κοφτερή γλώσσα και

είναι ικανός να δείξει ένα σθεναρό πρόσωπο όποτε χρειάζεται». Μιλά στον ενικό

με τον Αμερικανό υπουργό Εξωτερικών, ανάλογη οικειότητα ωστόσο φέρεται να έχει

και με τον Γάλλο ομόλογό του. «Είναι πεπεισμένος για τη σημασία μιας ισχυρής

σχέσης ανάμεσα στις ΗΠΑ και την Ευρώπη», δήλωσε ο Φρεντ Βαν Στάντεν, καθηγητής

Διεθνών Σχέσεων και επικεφαλής του Ινστιτούτου Στρατηγικών Σπουδών

Clingendael, στη Χάγη. «Είναι το ιδανικό άτομο για την εξομάλυνση των σχέσεων

στους κόλπους της Ατλαντικής Συμμαχίας».

Παρ’ όλα αυτά, εντός της χώρας του, ο Σχέφερ έχει τη φήμη ενός μάλλον ανιαρού

πολιτικού. Πριν από δύο χρόνια μάλιστα, υποχρεώθηκε να παραιτηθεί από

επικεφαλής των Χριστιανοδημοκρατών, παραχωρώντας τη θέση του στον Γιαν Πέτερ

Μπάλκενεντε, καθώς κρίθηκε ανίκανος να αυξήσει τα ποσοστά δημοτικότητας του

κόμματος εν όψει των εκλογών. Ήταν ένα επώδυνο επεισόδιο σε μία κατά τα λοιπά

επιτυχημένη διπλωματική καριέρα. Απομένει να φανεί εάν θα παραμείνει

επιτυχημένη και από τη θέση τού γενικού γραμματέα του ΝΑΤΟ.

ΠΟΙΟΣ EINAI

Απερχόμενος υπουργός Εξωτερικών

Ο Γιαπ Ντε Χοπ Σχέφερ γεννήθηκε το 1948 στο Άμστερνταμ. Σπούδασε Νομικά

στο Πανεπιστήμιο του Λέιντεν και υπηρέτησε ως έφεδρος αξιωματικός στην

Πολεμική Αεροπορία της Ολλανδίας από το 1974 έως το 1976. Αγαπά ακόμα τα

αεροπλάνα – καμιά φορά μάλιστα κάθεται στο πιλοτήριο κατά τις μετακινήσεις

του. Ξεκίνησε τη διπλωματική του καριέρα ως γραμματέας στην πρεσβεία της

Ολλανδίας στην Γκάνα. H πρώτη του γνωριμία με το ΝΑΤΟ ήρθε το 1978 – ήταν

μέλος της μόνιμης ολλανδικής αντιπροσωπείας στο Αρχηγείο του ΝΑΤΟ στις

Βρυξέλλες. Δύο χρόνια αργότερα, ο Σχέφερ ανέλαβε γραμματέας στο ολλανδικό

υπουργείο Εξωτερικών. Εξελέγη για πρώτη φορά βουλευτής, με τους

Χριστιανοδημοκράτες (CDA), το 1986, και διατέλεσε πρόεδρος του κόμματος από το

1997 έως το 2001. Τον Ιούλιο του 2002 ανέλαβε υπουργός Εξωτερικών στον

βραχύβιο συνασπισμό του CDA με τους Φιλελεύθερους (VVD) και το λαϊκιστικό

κόμμα του δολοφονημένου Πιμ Φορτάουν. Επανήλθε στη θέση αυτή τον Μάιο του

2003, μαζί με τη νέα κυβέρνηση συνασπισμού που σχημάτισε το CDA με το VVD.

Είναι νυμφευμένος με μία Γαλλίδα δασκάλα και έχει δύο κόρες. Μιλά με ευχέρεια

γαλλικά, αγγλικά και γερμανικά.