Εγχείρηση αλλαγής φύλου 23 αιώνες πριν!

Η Καλλώ, μια νεαρή γυναίκα στην αρχαία Επίδαυρο (μεγάλο θεραπευτικό κέντρο της

Ελλάδας στην αρχαιότητα), έπειτα από δύο χρόνια γάμου, αναγκάστηκε να

υποβληθεί σε χειρουργική επέμβαση και να μετεξελιχθεί σ’ έναν υγιή νέο, τον

Κάλλονα, που άφησε πίσω τις γυναικείες του συνήθειες και υιοθέτησε τις

ανδρικές…

Ο ορμώμενος από τη Σικελία ιστορικός Διόδωρος περιγράφει ανάγλυφα το ιατρικό

περιστατικό, που έλαβε χώρα περί το 120 π.Χ., στην «Ιστορική Βιβλιοθήκη» του,

απ’ όπου και καταδεικνύεται πως ακόμη και εκείνη την εποχή οι χειρουργοί –

αναφέρονται ως φαρμακοποιοί – διέθεταν τις κατάλληλες ιατρικές γνώσεις αλλά

και το θάρρος να πραγματοποιήσουν ανατρεπτικές επεμβάσεις.

Τον ιστορικό επικαλείται σε εισήγησή του στο συνέδριο «Η παιδιατρική από την

αρχαιότητα μέχρι σήμερα», που πραγματοποιείται στη Θεσσαλονίκη, ο καθηγητής

Ιστορίας της Ιατρικής του Πανεπιστημίου των Ιωαννίνων Στέφανος Γερουλάνος.

Σύμφωνα με τον Διόδωρο, η Καλλώ, παντρεμένη δύο χρόνια μ’ έναν συμπολίτη της,

αναγκαζόταν να υπομένει την παρά φύσιν επαφή, διότι είχε ατρησία κόλπου.

«Αργότερα όμως, εμφανίστηκε ένα έντονο οίδημα στην περιοχή του αιδοίου και

επειδή ακολούθησαν φρικτοί πόνοι, κλήθηκαν πολλοί γιατροί, οι οποίοι αγνοώντας

τι είχε, δεν αναλάμβαναν τη θεραπεία. Τότε ένας φαρμακοπώλης της υποσχέθηκε

ότι θα την κάνει καλά». Σ’ αυτό το σημείο αρχίζει και η περιγραφή της ιατρικής

πράξης (αλλαγής φύλου), της πρώτης που αναφέρεται στην υφήλιο. «Της έκανε τομή

στο πρησμένο μέρος, απ’ όπου ξεπετάχτηκαν όρχεις και πέος άτρητο («εξ ούπερ

εξέπεσεν ανδρός αιδοία, δίδυμοι και καυλός άτρητος»). Στη συνέχεια αφού

καυτηρίασε και διόρθωσε τη γύρω περιοχή, έκοψε το άκρο του πέους και άνοιξε

έναν πόρο προς την ουρήθρα εισάγοντας έναν ασημένιο καθετήρα. Κατόπιν, αφού

νεαροποίησε το δέρμα στην περιοχή της παλαιάς εξόδου της ουρήθρας, το ένωσε

δημιουργώντας έτσι μια νεο-ουρήθρα».

Όταν την έκανε καλά, ο φαρμακοπώλης απαίτησε διπλή αμοιβή λέγοντας ότι

παρέλαβε μια άρρωστη γυναίκα και την μεταμόρφωσε σε έναν καθ’ όλα υγιή νέο. Η

Καλλώ άλλαξε τότε το όνομά της σε Κάλλων προσθέτοντας ένα Ν στο τέλος του

ονόματός της και άρχισε να ντύνεται και να συμπεριφέρεται σαν άνδρας.

Τα κείμενα του Διοδώρου περιλαμβάνονται μεταξύ άλλων σε δύο ειδικές εκδόσεις

της Πανελλήνιας Εταιρείας Ιστορίας της Ιατρικής για τη «Μαιευτική –

Γυναικολογία» και την «Ανατομία – Φυσιολογία» από την αρχαιότητα έως και σήμερα.

Άλλα πέντε περιστατικά

Το ίδιο κείμενο του Διοδώρου αναφέρεται σε έξι περιστατικά αλλαγής φύλου:

Στις Άβες της Αραβίας το 150 π.Χ., (η Ηραΐδα έγινε Διόφαντος), στην Επίδαυρο

το 120 π.Χ., στη Νεάπολη γύρω στο 100 π.Χ., στη Ρώμη το 90 π.Χ. και στην Αθήνα

τον 1ο αιώνα π.Χ. Ενώ στις περισσότερες περιπτώσεις η αλλαγή φύλου επήλθε από

μόνη της, με ρήξη του δέρματος και δίχως ιατρική παρέμβαση, στην περίπτωση της

Επιδαύρου χρειάστηκε χειρουργική επέμβαση. Κατασκευάστηκε νεο-ουρήθρα, ενώ

ενδιαφέρον παρουσιάζει το γεγονός ότι χρησιμοποιήθηκε ασημένιος καθετήρας για

την ασφαλή επούλωση και αποφυγή στενώσεων της ουρήθρας, κάτι που προϋποθέτει

γνώσεις από άλλα περιστατικά.

INFO

Διόδωρος Σικελιώτης, «Άπαντα Βιβλιοθήκης Ιστορικής», Εκδόσεις Κάκτος, Σελίδες

306, τιμή: 9,15 ευρώ.