Ο Γκίντερ Φερχόιγκεν, ο αρμόδιος επίτροπος για τη διεύρυνση, είναι ίσως ο

άνθρωπος που γνωρίζει καλύτερα από όλους τους Ευρωπαίους πώς έχουν τα πράγματα

σε ό,τι αφορά την ένταξη της Κύπρου και το αίτημα της Τουρκίας για έναρξη

ενταξιακών διαπραγματεύσεων.

Και προχθές τη νύχτα, στο πολύωρο δείπνο που είχαν οι 15 υπουργοί Εξωτερικών,

στις Βρυξέλλες, δεν δυσκολεύθηκε να κάνει την πρόβλεψή του: Η Κύπρος, είπε,

κατά πάσα πιθανότητα θα ενταχθεί στην Ένωση χωρίς προηγούμενη επίλυση του

Κυπριακού – αν και όλοι θα επιθυμούσαμε το αντίθετο. Ως εκ τούτου, πρόσθεσε,

μάλλον θα πρέπει να επισυνάψουμε ένα πρωτόκολλο στις αποφάσεις της Κοπεγχάγης,

με το οποίο να προβλέπεται η αυτόματη ένταξη και του βορείου τμήματος της

νήσου όταν λυθεί το Κυπριακό.

Από την άλλη μεριά, ο κ. Φερχόιγκεν δεν κρύβει τη δυσκολία που υπάρχει όσον

αφορά την ικανοποίηση του τουρκικού αιτήματος για ημερομηνία έναρξης

διαπραγματεύσεων – αν και το τελευταίο διάστημα αποφεύγει να εκφράζεται, έστω

και κατ’ ιδίαν, με εκφράσεις του τύπου «δεν τους θέλουμε στην Ένωση ποτέ».

Έτσι όπως έχουν τα πράγματα αυτή τη στιγμή, το πιθανότερο σενάριο για την

Κοπεγχάγη είναι να ενταχθεί η Κύπρος χωρίς λύση του Κυπριακού, η Τουρκία να

μην πάρει ημερομηνία – ή να πάρει μία ημερομηνία του τύπου «θα το

ξανασυζητήσουμε την άνοιξη του 2010», όπως εισηγούνται ορισμένοι – και οι

διαπραγματεύσεις για το Κυπριακό να ξαναρχίσουν και πάλι κάποια στιγμή. Στο

μεταξύ, όμως, όπως επισημαίνουν ορισμένοι, θα παγιώνεται η διχοτόμηση – και

μάλιστα με τη… βούλα της Ένωσης.

Για την Αθήνα, το προτιμότερο όλων των σεναρίων είναι να υπάρξει κατ’ αρχήν

συμφωνία λύσης του Κυπριακού πριν από την Κοπεγχάγη και η Κύπρος να ενταχθεί

ως ενιαίο κράτος. Επιπλέον, εάν δοθεί και ημερομηνία στην Τουρκία, η κυβέρνηση

θεωρεί πως θα υπάρχουν όλες οι προϋποθέσεις για επίλυση των ελληνοτουρκικών

διαφορών σε πολύ σύντομο χρόνο. Κι έτσι, τα νέα δεδομένα θα επιτρέψουν τη

μείωση των αμυντικών δαπανών – μία μείωση που θα φανεί ως μάννα εξ ουρανού για

τα προβλήματα της ελληνικής οικονομίας.

Μεταξύ του «πιθανού» σεναρίου και του «επιθυμητού», υπάρχουν μια σειρά

παραλλαγές. Για παράδειγμα, θα μπορούσε να υπάρξει συμφωνία για το Κυπριακό,

να ενταχθεί η Κύπρος, αλλά η Τουρκία να εισπράξει ένα «όχι» ορθά – κοφτά. Στην

περίπτωση αυτή, υπάρχει ο φόβος των αντιδράσεων εκ μέρους της Άγκυρας –

μολονότι ο Ταγίπ Ερντογάν έχει πει πως «δεν θα είναι το τέλος του κόσμου και

δεν θα διακόψουμε τις σχέσεις μας με την Ένωση». Θα έχει επίσης ως συνέπεια

την περαιτέρω ψύχρανση των σχέσεων της Ευρώπης με τις ΗΠΑ – που δεν κρύβουν τη

διακαή τους επιθυμία για ένταξη της Τουρκίας στην Ένωση.

Ένα άλλο ενδεχόμενο είναι η Τουρκία μέχρι το παραπέντε να μη συναινεί στη λύση

του Κυπριακού εάν δεν πάρει ημερομηνία – οπότε η Κοπεγχάγη θα μετατραπεί σε

ένα ατελείωτο παζάρι, γεμάτο πιέσεις κι εκβιασμούς. Υπάρχει ακόμη το

ενδεχόμενο να υπάρξει μονάχα ένταξη της Κύπρου, αλλά ύστερα από μεγάλες

«κόντρες» με τους εταίρους – και αφού ο κ. Σημίτης θα έχει υποχρεωθεί να

επικαλεστεί το δικαίωμα του βέτο στο σύνολο της διεύρυνσης. Κάτι τέτοιο θα

δημιουργούσε «τραύμα» στις σχέσεις της Ελλάδας με τους άλλους 14 εταίρους,

ακριβώς τη στιγμή που οι σχέσεις αυτές βρίσκονται στο καλύτερο δυνατό επίπεδο.