ΜΕΧΜΕΤΑΛΙ ΤΑΛΑΤ «Αν αφήσετε τον Ντενκτάς μόνο του, δεν θα συμφωνήσει ποτέ σε λύση»

Καλή βάση για συζήτηση χαρακτηρίζει την πρόταση Ανάν ο αρχηγός της

αντιπολίτευσης στα κατεχόμενα κ. Μεχμεταλί Ταλάτ. Ο πρόεδρος του

Ρεπουμπλικανικού Κόμματος θεωρεί ως το μεγαλύτερο αγκάθι το ζήτημα της

εδαφικής προσαρμογής, ενώ χαρακτηρίζει ως το πιο δύσκολο ερώτημα αν και ποιοι

έποικοι θα ψηφίσουν στο δημοψήφισμα. Πιστεύει ότι ο κ. Ντενκτάς δεν θα ήθελε

λύση, εκτιμά όμως ότι μεγαλύτερο βάρος έχει τι θα αποφασίσει η Τουρκία. Ο κ.

Ταλάτ επέστρεψε χθες στην Κύπρο από την Κωνσταντινούπολη και η εντύπωση που

αποκόμισε είναι ότι οι Τούρκοι θα πιέσουν για λύση, επειδή διακυβεύεται η

ευρωπαϊκή τους προοπτική.

Πώς αντιμετωπίζετε την πρόταση Ανάν;

– Η πρόταση είναι καλή, με την έννοια ότι αποτελεί μια βάση για συζήτηση.

Έτσι, σε γενικούς όρους, υποστηρίζουμε τις ενέργειες του γενικού γραμματέα.

Αλλά φυσικά το περιεχόμενό της είναι συζητήσιμο και περιέχει ορισμένα

προβληματικά, θα έλεγα ίσως και δύσκολα, ζητήματα. Αυτό πρέπει να το

αναλύσουμε και να περιορίσουμε τον αριθμό των ατόμων που θα επηρεασθούν

αρνητικά από τις διατάξεις της.

– Ποια σημεία προβληματίζουν ιδιαίτερα την τουρκοκυπριακή κοινότητα;

Πρώτα απ’ όλα η εδαφική αναπροσαρμογή και το θέμα των περιουσιών και της

ιδιοκτησίας, που θα δημιουργήσει δυσκολίες στην τουρκοκυπριακή κοινότητα. Δεν

ξέρω αν το γνωρίζετε, αλλά είναι 42.000 Τουρκοκύπριοι που θα επηρεασθούν από

την εδαφική αναπροσαρμογή. Και φυσικά η επιστροφή των περιουσιών θα επηρεάσει

τους εποίκους που είναι εγκατεστημένοι σε αυτές τις περιουσίες. Αυτές οι

πρόνοιες είναι γενικά δύσκολες για τους Τουρκοκύπριους. Αλλά φυσικά γνωρίζουμε

ότι κάποιο είδος εδαφικής αναπροσαρμογής είναι αναπόφευκτο. Και γι’ αυτό θα

πρέπει να δημιουργήσουμε ένα καλό πολιτικό κλίμα και να δώσουμε στέγη σε

αυτούς τους ανθρώπους που θα ενοχληθούν.

– Τι γνώμη έχετε για τις συνταγματικές πρόνοιες;

Οι συνταγματικές πρόνοιες είναι πολύ πιο εύκολο να ρυθμιστούν. Και κατά τη

γνώμη μου δεν είναι δύσκολο να τις δεχτούμε. Η εντύπωσή μου είναι ότι

προκαλούν μεγαλύτερο άγχος στα ελληνοκυπριακά κόμματα, τουλάχιστον αυτήν την

εντύπωση αποκόμισα από τη συνάντηση που είχα μαζί τους χθες.

– Τι γνώμη έχει η τουρκοκυπριακή κοινή γνώμη για τη συμφωνία;

Γενικά πάντα ήταν υπέρ της λύσης. Δεν είμαι όμως σίγουρος για την τελική

συμπεριφορά τους. Υπάρχουν τα θέματα αναπροσαρμογής και ιδιοκτησιών και οι

άνθρωποι που θα επηρεασθούν από αυτά, και φυσικά η προπαγάνδα που θα

ακολουθήσει. Αυτά μού δημιουργούν κάποιες αμφιβολίες. Αυτή τη στιγμή όμως η

κοινή γνώμη δείχνει να είναι υπέρ των προτάσεων.

– Τι στάση θα κρατήσει τελικά ο Ντενκτάς;

Θα έλεγα ότι αν αφήσετε τον κ. Ντενκτάς μόνο του, δεν θα συμφωνήσει ποτέ σε

λύση. Πιστεύω, γνωρίζω ότι είναι εναντίον μιας λύσης. Αλλά δεν είναι στη

διακριτική του ευχέρεια. Πρόκειται για μια συνολική πολύπλευρη διαδικασία, που

προϋποθέτει αναγνώριση των πραγματικοτήτων και ανάλογες πράξεις. Η εκτίμησή

μου είναι πως αν αυτό γίνει από την Τουρκία – επειδή η Τουρκία είναι η δύναμη

με τη μεγαλύτερη επιρροή πάνω του -, ο κ. Ντενκτάς δεν πρόκειται να

αντισταθεί.

– Υπάρχει τέλος ένα πρόβλημα με τους εποίκους. Θα έχουν εκλογικό δικαίωμα

στο δημοψήφισμα;

Αυτή είναι η πιο δύσκολη ερώτηση. Είναι ένα θέμα συζήτησης και φυσικά ένα θέμα

διαπραγμάτευσης. Αν ένα τέτοιο δημοψήφισμα διενεργηθεί από τις τουρκικές

αρχές, τότε είναι σαφές ότι οι εγγεγραμμένοι έποικοι θα κάνουν χρήση του

δικαιώματός τους. Υποστηρίζω ότι όχι μόνον εγώ, αλλά ούτε καν ο κ. Ντενκτάς

δεν γνωρίζει τον ακριβή αριθμό των εποίκων. Πρέπει να σκεφθείτε ότι βρίσκονται

25 χρόνια στο νησί, υπάρχει ήδη μια δεύτερη γενιά. Και δεν είναι εύκολο να

κάνει κανείς τη διάκριση. Είναι κάτι που πρέπει να συζητηθεί.

– Θα πάρει την απόφαση ο γενικός γραμματέας;

Ίσως. Αυτό όμως είναι κάτι διαφορετικό. Αν οι δύο πλευρές συμφωνήσουν και

δώσουν τη συγκατάθεσή τους στον γενικό γραμματέα, γιατί ο ίδιος έχει

διευκρινίσει ότι δεν έχει εξουσία να πάρει τέτοιες αποφάσεις. Για την ώρα

λοιπόν δεν μπορεί να απαντήσει κανείς στο συγκεκριμένο ερώτημα. Αν όμως με

ρωτάτε, πιστεύω ότι στο τέλος θα καταλήξουμε σε μια λύση, όπου λόγο στις

τελικές αποφάσεις θα έχει ο γενικός γραμματέας.