Όλες οι τελευταίες εξελίξεις στον χώρο του ΠΑΣΟΚ οδήγησαν στην ενίσχυση του

Κ. Σημίτη. Αυτό που ήταν πραγματικότητα από το ’96 στην κοινωνία, κατοχυρώθηκε

τώρα και σε επίπεδο κόμματος. Αλλά, με δεδομένη τη χρονική υστέρηση, το

ερώτημα είναι αν αυτό, πλέον, επαρκεί.

Άμα τη προκηρύξει του Συνεδρίου τονίζαμε απ’ αυτές τις στήλες ότι, ανεξαρτήτως

της εναλλασσόμενης ρητορικής που αναπτυσσόταν επί του θέματος, το κεντρικό

ήταν ότι ανεδείχθη το υπαρκτό και μείζον πρόβλημα του πολιτικού υποκειμένου.

Παρ’ ότι χρησιμοποιήθηκαν αρκετά «αναχρονιστικά μέσα» ­ κωμωδία στις εγγραφές

μελών, συναινετικά παρατράγουδα στην εκλογή συνέδρων, συνέδριο «α λα

Τσαουσέσκου» κατά Π. Αυγερινό, αναβολή καταστατικών αλλαγών ­ με το Συνέδριο

και όσα επακολούθησαν (νέο Εκτελεστικό Γραφείο και ανασχηματισμός) έγιναν

βήματα αντιστοίχησης του ΠΑΣΟΚ με το εκσυγχρονιστικό εγχείρημα. Κυρίως, υπήρξε

μεταβολή συσχετισμών και ηγετικού πολιτικού προσώπου.

Τώρα ο Κ. Σημίτης είναι χωρίς… βαρβάρους, ενώπιος ενωπίω των προβλημάτων. Η

κυριάρχησή του στο ΠΑΣΟΚ ήταν αναγκαία. Και επειδή καθυστέρησε, δεν είναι και

ικανή για να αντιστρέψει τη φορά των πραγμάτων.

Για παράδειγμα, αν μείνουμε στο θέμα του πολιτικού υποκειμένου, πέρα από τα

βήματα που έγιναν στο Συνέδριο, πρέπει να υπάρξουν άλματα στη συνέχεια. Όμως,

ακόμα κι αν αυτό συμβεί, όλες οι μετρήσεις δείχνουν πως οι εκλογές υπάρχει

πιθανότητα να κερδηθούν μόνο από μια νέα παράταξη. Άρα πρέπει να συγκροτηθεί

έγκαιρα η ευρεία και πολυφωνική Κεντροαριστερά. Στο Συνέδριο υπήρξαν κάποιες

αποφάσεις και ορισμένες ομιλίες προς αυτή την κατεύθυνση. Μια από τις πιο

προχωρημένες ήταν αυτή του Κ. Λαλιώτη, ο οποίος μετέπειτα εξελέγη γραμματέας.

Όμως, στη συνέχεια ­ και σε άκρα αντίφαση μ’ αυτή την προοπτική ­ ακολούθησε η

γνωστή επιστροφή του στην παρωχημένη, άστοχη και αναποτελεσματική αντιδεξιά

ρητορική.

Οι καθυστερήσεις και αντιφάσεις σ’ αυτό το θέμα ίσως να αυξάνουν τις ευθύνες

στον όμορο χώρο της ανανεωτικής Αριστεράς, που πρέπει, μετά και τις τελευταίες

εξελίξεις, να βρει τη δύναμη να απομακρυνθεί από αδιέξοδες τακτικές και

ατομικές στάσεις και επιλογές και να ανασυγκροτηθεί. Παρ’ όλα αυτά, όμως, η

πρώτιστη ευθύνη για τη συγκρότηση της Κεντροαριστεράς εξακολουθεί να βαραίνει

τους ώμους του ΠΑΣΟΚ και του Κ. Σημίτη που την εξήγγειλε πρώτος.

Εκτός από το θέμα του πολιτικού υποκειμένου στις διάφορες εκδοχές του,

χρειάζονται πολλά επιπλέον να γίνουν, μερικά από τα οποία έχουν αναφερθεί και

στο παρελθόν απ’ αυτές τις στήλες.

Να μεταβληθεί, επιτέλους, το εκσυγχρονιστικό εγχείρημα σε συνολικό όραμα

αλλαγής, σε συνεκτικό σχέδιο εφ’ όλης της ύλης μεταρρυθμίσεων, σε κίνημα

διανοητικής, ηθικής, αξιακής επαναθεμελίωσης της κοινωνίας με τη συμμετοχή

της. Σε διακηρυκτικό επίπεδο έγινε μια πρώτη προσπάθεια με τις ομιλίες του

Πρωθυπουργού στη ΔΕΘ. Τι σχέση έχει, όμως, με τον αναγκαίο «ισχυρό

μεταρρυθμισμό» η διαφαινόμενη παραπομπή του Ασφαλιστικού στις καλένδες; ‘Η τι

σήμα για την «αξιακή επαναθεμελίωση» δίνει η απομάκρυνση του Μ. Σταθόπουλου;

Πρέπει, επίσης, να αντιμετωπισθεί το «πρόβλημα του καθρέφτη». Συνολικό όραμα

αλλαγής σημαίνει ν’ αλλάξουν όλα, άρα και πολλά απ’ όσα το ΠΑΣΟΚ των

προηγούμενων φάσεων προώθησε. Κι αυτό με τη σειρά του πρϋποθέτει πως το

σημερινό ΠΑΣΟΚ θα αντιπαρατεθεί με συμφέροντα που εμπέδωσε, θα αντιμετωπίσει

τον ίδιο του τον εαυτό και την ιστορία. Συμβάλλει άραγε σ’ αυτή την κατεύθυνση

η απουσία οποιασδήποτε σοβαρής συζήτησης στο Συνέδριο; Ή, μήπως, συνεισφέρει η

επανάληψη των «όρκων πίστης» στην 3η του Σεπτέμβρη στο προοίμιο των ομόφωνα

ψηφισμένων θέσεων;

Στη συνέχεια πρέπει να επιδιωχθεί η άρθρωση μιας νέας κοινωνικής συμμαχίας

ανάμεσα σε αδύναμες και αδικημένες κοινωνικές ομάδες, από τη μια, και δυναμικά

και ανερχόμενα κοινωνικά στρώματα από την άλλη, προοπτική που υπερβαίνει τις

λογικές ενός απόμακρου εκσυγχρονισμού «από τα πάνω» και μιας αναπαλαίωσης του

μπλοκ των «μη προνομιούχων». Όμως, πόσο σοβαρή αντιμετώπιση του θέματος

υποδηλώνει η απουσία σχετικού προβληματισμού ή η διατύπωση των θέσεων του

Συνεδρίου, πως πρώτο καθήκον αυτής της συμμαχίας είναι το μέτωπο στον «άκριτο

κοσμοπολιτισμό»;(!)

Χωρίς βαρβάρους, πλέον, ο Κώστας Σημίτης βρίσκεται ενώπιος ενωπίω όλων αυτών

των προβλημάτων και αναγκαιοτήτων. Θα τα καταφέρει;

Ο δημοσιογράφος Θανάσης Γεωργακόπουλος είναι στέλεχος της Ανανεωτικής

Εκσυγχρονιστικής Κίνησης της Αριστεράς.