Απειλή εμπορικού πολέμου ΗΠΑ – Ευρώπης

Την περασμένη Τρίτη, οι μέτοχοι της ευρωπαϊκής αεροναυπηγικής κοινοπραξίας

Αιρμπάς ενέκριναν την έναρξη κατασκευής του μεγαλύτερου επιβατικού αεροσκάφους

στον κόσμο αμφισβητώντας ευθέως το μονοπώλιο της αμερικανικής Μπόινγκ στην

αγορά μεγάλων επιβατικών αεροσκαφών και απειλώντας το ξέσπασμα ενός νέου

εμπορικού πολέμου μεταξύ των Ηνωμένων Πολιτειών και της Ευρώπης. Βάζοντας σε

εφαρμογή τη στρατηγική της για τον έλεγχο μιας από τις μεγαλύτερες αγορές

εξαγωγών στον κόσμο, η Αιρμπάς διακινδυνεύει περίπου 11 δισεκατομμύρια δολάρια

για την ανάπτυξη και την κατασκευή του σούπερ τζάμπο. Όταν θα απογειωθεί για

πρώτη φορά, το 2006, το νέο αεροσκάφος θα έχει τη δυνατότητα να μεταφέρει έως

και 800 επιβάτες, σχεδόν τους διπλάσιους από αυτούς που μεταφέρει ο σημερινός

κυρίαρχος των αιθέρων, το χωρητικότητας 420 θέσεων Τζάμπο 747 της Μπόινγκ.

Λόγω του μεγάλου του μεγέθους, το νέο σούπερ τζάμπο, που ονομάσθηκε Α380,

υπόσχεται να φέρει επανάσταση στις αερομεταφορές, όπως ακριβώς έκανε και το

747, όταν πρωτοπέταξε πριν από τριάντα χρόνια. Το νέο, δύο καταστρωμάτων,

αεροσκάφος θα διαθέτει χώρους αναψυχής, καζίνο, παιδική χαρά και γυμναστήριο.

«Η Αιρμπάς έχει μια νέα σημαία», δήλωσε ο Μάνφρεντ Μπίσχοφ, πρόεδρος της

δεύτερης μεγαλύτερης αεροναυπηγικής βιομηχανίας στον κόσμο που εδρεύει στην

Τουλούζη της Γαλλίας. «Είμαστε πεπεισμένοι ότι αυτό το αεροσκάφος θα έχει ένα

λαμπρό και εξαιρετικά επιτυχημένο μέλλον».

Ωστόσο, η αναμενόμενη απόφαση έναρξης κατασκευής του αεροσκάφους σκιάστηκε από

το γεγονός ότι έγινε το επίκεντρο μιας νέας εμπορικής αντιπαράθεσης μεταξύ των

δύο πλευρών του Ατλαντικού που μπορεί να εξελιχθεί ως σφοδρός εμπορικός

πόλεμος μεταξύ των δύο μεγαλύτερων εμπορικών μπλοκ του κόσμου. Με τις νέες

θέσεις εργασίας που θα δημιουργηθούν από το πρόγραμμα κατασκευής του σούπερ

τζάμπο, τα οικονομικά οφέλη για την Ευρώπη θα είναι τεράστια. Μόλις κάποιες

ώρες μετά την ανακοίνωση της Αιρμπάς, η Ευρωπαϊκή Ένωση εξαγριωμένη καταδίκασε

της προειδοποιήσεις του Αμερικανού προέδρου Μπιλ Κλίντον, ο οποίος τόνισε ότι

οι Ευρωπαίοι ηγέτες διακινδυνεύουν να προκαλέσουν έναν υπερατλαντικό εμπορικό

πόλεμο μέσω των επιδοτήσεων που θα παράσχουν στην Αιρμπάς για την κατασκευή

του αεροσκάφους. Η κυβέρνηση Κλίντον ανακοίνωσε τη Δευτέρα ότι αν και

οποιαδήποτε κίνηση εναντίον της Αιρμπάς θα γίνει από τον νέο πρόεδρο Τζορτζ

Μπους, οι Ηνωμένες Πολιτείες είναι πολύ πιθανόν να καταθέσουν ένσταση εναντίον

της Ευρωπαϊκής Ένωσης στον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου.

Απάντηση

Η αμερικανική αεροναυπηγική βιομηχανία Μπόινγκ, η μεγαλύτερη στον κόσμο,

παραπονείται εδώ και πολλά χρόνια και η μεγαλύτερη ανταγωνίστριά της δέχεται

επιδοτήσεις με τη μορφή χαμηλότοκων δανείων, πρακτική η οποία, υποστηρίζει,

είναι πολύ πιθανόν να συνεχισθεί.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση απέρριψε με έντονο τρόπο αυτά τα επιχειρήματα και επέστρεψε

τις κατηγορίες τονίζοντας ότι η Μπόινγκ λαμβάνει επιδοτήσεις από την

αεροδιαστημική υπηρεσία (ΝΑΣΑ) και τον στρατό των Ηνωμένων Πολιτειών.

Παράλληλα, απειλεί να καταθέσει ένσταση εναντίον της Μπόινγκ στον Παγκόσμιο

Οργανισμό Εμπορίου, στην περίπτωση που πράξει το ίδιο η αμερικανική κυβέρνηση.

«Αν οι Ηνωμένες Πολιτείες προχωρήσουν την κατάθεση ένστασης, τότε θα νιώσουμε

υποχρεωμένοι να φέρουμε την Μπόινγκ ενώπιον του Παγκοσμίου Οργανισμού Εμπορίου

για το θέμα των επιδοτήσεων», δήλωσε ο Γκάνερ Βίγκανγκ, εκπρόσωπος της

Ευρωπαϊκής Επιτροπής για θέματα εξωτερικών σχέσεων.

Ένας εκπρόσωπος της Μπόινγκ δήλωσε ότι ο Μπους δεν έχει ακόμη πάρει θέση στο

ζήτημα, αλλά τα επιχειρήματά της εναντίον της Αιρμπάς βρήκαν σύμφωνους τόσο

τους Δημοκρατικούς όσο και τους Ρεπουμπλικάνους.

Η αντιπαράθεση αντανακλά τα μεγάλα στοιχήματα που παίζονται με την κατασκευή

του νέου αεροσκάφους. Με την απόφαση να προχωρήσει στην κατασκευή του Α380, η

Αιρμπάς παίζει το μέλλον της σε μια αγορά που κυριαρχείται από το 747 της

Μπόινγκ. Λόγω του πρωτοφανούς μεγέθους του, το νέο αεροσκάφος θα θέσει

ορισμένες μοναδικές προκλήσεις στις αεροπορικές εταιρείες και στη βιομηχανία

αερομεταφορών γενικότερα. Είναι χαρακτηριστικό ότι την Τρίτη το βρετανικό

αεροδρόμιο Χίθροου, κοντά στο Λονδίνο, ανακοίνωσε ότι θα χρειαστεί να

επεκτείνει τον διάδρομό του και να ανακατασκευάσει τις εγκαταστάσεις του,

προκειμένου να μπορεί να εξυπηρετήσει το νέο αεροσκάφος. Η μεταφορική

ικανότητα του Α380 δημιουργεί πρόσθετες ανάγκες και στις αεροπορικές

εταιρείες.

Εκτιμήσεις

Τα στελέχη της Αιρμπάς υπολογίζουν ότι η κατασκευή του πρώτου αεροσκάφους θα

κοστίσει περίπου 10,7 δισ. δολάρια, παρά το γεγονός ότι οι αναλυτές της

συγκεκριμένης αγοράς υποστηρίζουν ότι το τελικό κόστος του θα φτάσει τα 15

δισ. δολάρια. Η εταιρεία, μια ευρωπαϊκή κοινοπραξία που αποτελείται από

τέσσερις επιχειρήσεις αεροναυπηγικής, έχει ήδη ξοδέψει περίπου ένα δισ.

δολάρια για τον σχεδιασμό και την ανάπτυξη του νέου αεροσκάφους.

Παράλληλα, έχει προσφέρει μεγάλες εκπτώσεις για τις πρώτες εταιρείες που το

παρήγγειλαν. Κάποιοι αναλυτές υποστηρίζουν ότι η Αιρμπάς προσφέρει το

αεροσκάφος με τιμή χαμηλότερη κατά 30% από την κανονική του ­ περίπου στα 230

εκατομμύρια δολάρια ανά αεροσκάφος. Προς το παρόν, η Αιρμπάς έχει λάβει

παραγγελίες για πενήντα αεροσκάφη και δικαιώματα για την κατασκευή άλλών 42

από έξι αεροπορικές εταιρείες στις οποίες περιλαμβάνεται η γαλλική Αιρ Φράνς

και η αυστραλιανή Κουάντας. Η Αιρμπάς πήρε την παραγγελία που έφτασε τον

συνολικό αριθμό παραγγελιών στα 50 αεροσκάφη την περασμένη Παρασκευή από τη

Βέρτζιν Ατλάντικ, η οποία «έκλεισε» έξι αεροσκάφη.

Ωστόσο, η μεγαλύτερη παραγγελία δόθηκε τον περασμένο Σεπτέμβριο. όταν η

Σίνγκαπορ Αιρλάινς «έκλεισε» δέκα αεροσκάφη και απέκτησε δικαιώματα για την

κατασκευή άλλων 15. Η παραγγελία αυτή ήταν και η σημαντικότερη, καθώς η

συγκεκριμένη αεροπορική εταιρεία διαμορφώνει σε μεγάλο βαθμό τις εξελίξεις

στην παγκόσμια αγορά αερομεταφορών.

Στο μεταξύ, η Μπόινγκ έχει ανακοινώσει ότι θα προχωρήσει κατά πάσα πιθανότητα

στην κατασκευή μιας μεγαλύτερης έκδοσης τού 747 με περίπου 520 θέσεις,

υποστηρίζοντας ότι η δυνητική αγορά για ένα τόσο μεγάλο αεροσκάφος είναι πολύ

μικρή, για να δικαιολογήσει τη δαπάνη δεκάδων δισεκατομμυρίων για την

κατασκευή του νέου αεροσκάφους. Η Μπόινγκ ανακοίνωσε ότι το κόστος για την

κατασκευή του νέου 747 θα φτάσει τα 4 δισ. δολάρια, πολύ λιγότερα από αυτά που

θα χρειάζονταν για την ανάπτυξη, τον σχεδιασμό και την κατασκευή ενός εξ

ολοκλήρου νέου αεροσκάφους.

Η Μπόινγκ επιμένει ότι μόνο μερικές εκατοντάδες μεγάλα αεροσκάφη θα πωληθούν

τα επόμενα 20 χρόνια. Ωστόσο, η Αιρμπάς υποστηρίζει ότι η συνολική μελλοντική

ζήτηση για τα μεγάλα αεροσκάφη θα φτάσει τα επόμενα 20 χρόνια τα 1.300. Ο

Άνταμ Πιλάρκσι, στέλεχος μεγάλης εταιρείας μελετών της αεροναυπηγικής

βιομηχανίας, τονίζει ότι η Αιρμπάς δεν είχε άλλη επιλογή από την κατασκευή του

σούπερ-τζάμπο, αν ήθελε να πραγματοποιήσει τον στόχο της για συγκέντρωση του

50% της παγκόσμιας αγοράς επιβατικών αεροσκαφών.