Το Ίντερνετ άλλαξε την παγκόσμια οικονομία

Στη γέννησή του ήταν ένας ελεύθερος και απλός χάρτης για την ανακάλυψη των

θαμμένων θησαυρών της εποχής της πληροφορικής. Στη συνέχεια μεταλλάχθηκε σε

κάτι διαφορετικό. Γέννησε το χρηματιστηριακό αμόκ της «νέα οικονομίας» που

στην κορύφωσή του συνεισέφερε πολλά τρισεκατομμύρια δολάρια νέου πλούτου στα

χρηματιστήρια όλου του κόσμου. (Αργότερα, ωστόσο, τα πράγματα δεν εξελίχθηκαν

με βάση τις αρχικές προβλέψεις καθώς η χρηματιστηριακή φούσκα του Ίντερνετ

εξερράγη).

Μέσα σε ένα σχετικά μικρό χρονικό διάστημα, το Διαδίκτυο άγγιξε ή υποσχέθηκε

να αλλάξει ­ ορισμένοι θα έλεγαν απείλησε ­ πιθανόν κάθε πτυχή της μοντέρνας

καθημερινότητας.

Το Ίντερνετ ανάγκασε κολοσσιαίες επιχειρήσεις να αλλάξουν την επιχειρηματική

τους στρατηγική, όπως την Τζένεραλ Μότορς και την Τζένεραλ Ελέκτρικ. Και τόσο

μεγάλες είναι οι δυνατότητες που προσφέρει το Διαδίκτυο, που έφτασε να

αποκαταστήσει το εμπόριο σε απομακρυσμένα χωριά της Καμπότζης. (Κάντε κλικ με

το ποντίκι του υπολογιστή στη διεύθυνση www.villageleap.com για να δείτε την

τελευταία συλλογή πλεκτών κασκόλ από το χωριό Ρόμπιν στη Βόρεια Καμπότζη. Όλες

οι γνωστές πιστωτικές κάρτες γίνονται δεκτές).

Το Ίντερνετ χαρακτηρίστηκε ως η σημαντικότερη συνεισφορά της πληροφορικής στον

20ό αιώνα. Παρ’ όλα αυτά, αν δούμε το Ίντερνετ ως ένα στατικό και ανεξάρτητο

μέσο, μάλλον χάνουμε την ουσία. Αρχικά το παγκόσμιο δίκτυο απλά άντλησε τα

οφέλη μιας συλλογής δικτύων που στη συνέχεια ονομάστηκαν Διαδίκτυο ή Ίντερνετ.

Η συνεισφορά αυτή ήταν η ικανότητα να μοιραστούν σε όλο τον κόσμο πληροφορίες

και μάλιστα σε σχεδόν μηδενικό χρόνο. Θυμηθείτε ότι κατά τη διάρκεια αυτής της

περιόδου, στις αρχές της δεκαετίας του ’90, επιχειρήσεις όπως η Αμέρικα ον

Λάιν και η Πρόντιτζι προσπαθούσαν να εξοικειώσουν τους χρήστες των

ηλεκτρονικών υπολογιστών με δικτυακές υπηρεσίες.

Αυτού του είδους οι υπηρεσίες, που εκείνη την εποχή κατάφεραν να προσελκύσουν

μερικά εκατομμύρια χρηστών, είχαν σχεδιαστεί με τρόπο που το ιντερνετικό κοινό

να έχει πρόσβαση στο «περιεχόμενο» που επέλεγαν οι διαχειριστές των δικτύων.

Σε σύγκριση με το παρελθόν, το Ίντερνετ έδινε τη δυνατότητα πρόσβασης από κάθε

σημείο του πλανήτη. Τα πλεονεκτήματα του Ίντερνετ ήταν ακριβώς τα ίδια με αυτά

που πολλοί ειδικοί χαρακτήριζαν μειονεκτήματα: όλοι οι ηλεκτρονικοί

υπολογιστές του Ίντερνετ αντιμετωπίζονται ως ίσοι, άσχετα με την ποιότητα του

περιεχομένου που παρέχουν. Σε αντίθεση με το τηλεφωνικό δίκτυο, το Ίντερνετ

είναι, σύμφωνα με τα λόγια του Ντέιβιντ Έιζενμπεργκ, του πρώην ερευνητή των

εργαστηρίων της εταιρείας Μπελ, το απόλυτα «ηλίθιο» δίκτυο, αφού όλη η δύναμη

και η ποιότητά του βρισκόταν στα ακραία σημεία και όχι στο κέντρο του.

Οι ρίζες

Οι ρίζες του Ίντερνετ πρέπει να αναζητηθούν στα τέλη της δεκαετίας του ’60.

Εκείνη την εποχή ο Ντάγκλας Έιντζελμπαρτ, ένας νεαρός επικεφαλής ομάδας

ερευνητών στο Ινστιτούτο Ερευνών του αμερικανικού Πανεπιστημίου Στάνφορντ, και

ο κοινωνιολόγος Τεντ Νέλσον, είχαν την ιδέα που αργότερα ονομάσθηκε hypertext.

Με αυτό παρέχεται η δυνατότητα απευθείας ψηφιακής σύνδεσης περισσότερων από

δύο αρχείων ηλεκτρονικών υπολογιστών. Ωστόσο, αργότερα, το 1990, ήταν ο Τιμ

Μπέρνερς Λι, ένας Βρετανός προγραμματιστής στο κέντρο φυσικών ερευνών Σερν της

Γενεύης, που ανέπτυξε τη γλώσσα HTML, η οποία βασίζεται στο hypertext.

Η γλώσσα αυτή έχει κωδικοποιηθεί σε όλα τα αρχεία που κυκλοφορούν στο

Διαδίκτυο. Η ίδια γλώσσα έγινε η βάση για τη δημιουργία λογισμικού πλοήγησης

στο Διαδίκτυο, όπως το Μοσάικ, που η εμπορική του έκδοση ονομάσθηκε Νέτσκεϊπ

Ναβιγκέιτορ Αυτό έκανε το Ίντερνετ βιώσιμο.

Η επιβίωση του Ίντερνετ, ωστόσο, εξασφαλίστηκε με την αλληλεπίδρασή του με

σχετικές τεχνολογίες που έκαναν του ηλεκτρονικούς υπολογιστές χρήσιμους για

όλους, ανεξάρτητα από το αν είχαν γνώσεις πληροφορικής: γραφικές απεικονίσεις,

χρήση ποντικιού, ευρεία εμπορική χρήση και πρόσβαση στο Διαδίκτυο και πιθανόν

το σημαντικότερο, χαμηλού κόστους ηλεκτρονικοί υπολογιστές με δύναμη που

επαρκεί για την αναζήτηση και απεικόνιση γραφικών πληροφοριών.

Το Ίντερνετ μεταλλάχθηκε από ένα μέσο απεικόνισης κειμένου σε ένα πλήρες

σύστημα πολυμέσων. Και καθώς η τεχνολογία συνεχίζει να εξελίσσεται, το

Ίντερνετ συνεχίζει να αποκτά στοιχεία όλων των άλλων μέσων μαζικής

επικοινωνίας ­ εκδόσεις, τηλεφωνία, μουσική και ακόμη τηλεόραση και

κινηματογράφο. (Ωστόσο, όποιος πραγματοποίησε μια τηλεφωνική συνομιλία ή

συνδέθηκε με την ιντερνετική κάμερα στο Διαδίκτυο διαπίστωσε ότι το μήνυμα δεν

είναι πάντα τόσο καλό όσο το μέσον).

Η επόμενη ημέρα

Καθώς μετακινείται από τους επιτραπέζιους στους φορητούς και στους υπολογιστές

χειρός, καθώς επεκτείνεται στα δίκτυα οπτικών ινών και στις κεραίες ασύρματης

επικοινωνίας, το Ίντερνετ φαίνεται ότι θα αναπτύσσεται συνεχώς. Σήμερα,

περίπου οι μισοί Αμερικανοί έχουν πρόσβαση στο Ίντερνετ μέσω των προσωπικών

επιτραπέζιων ηλεκτρονικών υπολογιστών τους. Μέσα σε λίγα χρόνια το Ίντερνετ θα

είναι προσβάσιμο από τον μισό παγκόσμιο πληθυσμό και η πρόσβαση αυτή θα

γίνεται κατά κόρον από ψηφιακά κινητά τηλέφωνα και άλλες ασύρματες συσκευές.

Μια νέα τεχνολογία έχει αρχίσει να ταράζει τα νερά στο Διαδίκτυο. Μέχρι τώρα

το Ίντερνετ αφορούσε χρήστες που αναζητούσαν και ανέσυραν πληροφορίες. Τώρα,

όμως έρχεται ένα νέο πρωτόκολλο, γνωστό ως XML, που οργανώνει τα δεδομένα με

τέτοιο τρόπο έτσι ώστε οι ηλεκτρονικοί υπολογιστές να επικοινωνούν μεταξύ τους

χωρίς απευθείας ανθρώπινη παρέμβαση. Μέσα στα επόμενα τρία χρόνια το XML

προβλέπεται να είναι η η καρδιά του επόμενης γενιάς Ίντερνετ. Μια πιθανότητα

είναι η δημιουργία αυτόματων παγκόσμιων αγορών στις οποίες προμηθευτές και

κατασκευαστές θα αφήνουν τους ηλεκτρονικούς τους υπολογιστές να εντοπίζουν, να

αγοράζουν και να πωλούν προϊόντα και υπηρεσίες ρομποτικά.

Ποιες θα είναι οι επιπτώσεις αν πολλές από τις εργασίες ρουτίνας της σύγχρονης

ζωής μπορούν να εκτελεστούν χωρίς ανθρώπινη παρέμβαση; Παρά το γεγονός ότι

αρχικά το Ίντερνετ αντιμετωπίσθηκε ως η σύγχρονη παγκόσμια εγκυκλοπαίδεια της

Αλεξάνδρειας, οδεύουμε προς μια εποχή που οι ηλεκτρονικοί υπολογιστές θα

μπορούν να συνομιλούν μεταξύ τους χωρίς την ανθρώπινη παρέμβαση. Εμφανίστηκαν

όμως και ορισμένες αρνητικές πτυχές και κοινωνικές προκλήσεις όπως οι απειλές

στην ιδιωτική ζωή και η προστασία της πνευματικής ιδιοκτησίας. Η κυκλοφορία

της μουσικής και της παιδικής πορνογραφίας δεν φαίνεται να μπορεί να διακοπεί.

Το Ίντερνετ της επόμενης γενιάς κατά πάσα πιθανότητα θα μοιάζει με το

σημερινό. Το μόνο που είναι σίγουρο είναι ότι ο κόσμος δεν θα διαθέτει τον

απαραίτητο χρόνο για να αντιμετωπίσει τις επιπτώσεις του ­ καλές οι κακές ­

που αναμένεται να είναι επαναστατικές.