Κατακόρυφη αύξηση του ενδιαφέροντος και της ζήτησης καταγράφεται στην αγορά

ακινήτων, γεγονός που συμπαρασύρει προς τα πάνω τις τιμές τους. Ήδη, σύμφωνα

με μετρήσεις, σημειώνεται άνοδος του μέσου επιπέδου τιμών κατά 26,5% στην

περίοδο 1997 – 2000 ενώ από τα στοιχεία των επιτροπών του υπουργείου

Οικονομικών για τις νέες αντικειμενικές τιμές προκύπτουν ανατιμήσεις που

φτάνουν μέχρι και το 50%.

Οι εξελίξεις που ανεβάζουν τη θερμοκρασία στην αγορά ακινήτων, σύμφωνα με τις

απόψεις ειδικών, είναι:

1. Η είσοδος θεσμικών επενδυτών στην αγορά ακινήτων, οι οποίοι

τοποθετούνται σε επαγγελματικά ακίνητα και γη.

2. Η ενεργή ζήτηση που υπάρχει για κατοικίες από Έλληνες και ξένους. Η

ζήτηση αυτή για την επόμενη δεκαετία υπολογίζεται ότι θα φτάσει στο 1 εκατ.

νέες κατοικίες.

3. Η αλλαγή του τοπίου στην αγορά ακινήτων που έχει προκληθεί από τα

μεγάλα έργα τα οποία έχουν ολοκληρωθεί ή πρόκειται να ολοκληρωθούν. Τα έργα

αυτά ενισχύουν τη ζήτηση για συγκεκριμένες περιοχές και δημιουργούν ζήτηση για

άλλες.

4. Η πτώση των επιτοκίων, η οποία έχει ήδη προκαλέσει αύξηση της

ζήτησης τόσο για πρώτη κατοικία όσο και για αναβάθμιση των συνθηκών στέγασης

πολλών κατοικιών.

5. Η αύξηση της ζήτησης που έχει αρχίσει να εκδηλώνεται και η οποία

συνδέεται με την άνοδο των αντικειμενικών τιμών από 1-1-2001.

Άνοδος 26,5%

Όπως προκύπτει από μελέτη για την εξέλιξη των τιμών στην περιοχή της Αττικής

με βάση τους δείκτες που επεξεργάστηκαν οι εταιρείες EFG Eurobank Properties,

Property ΕΠΕ μαζί με το Ελληνικό Ινστιτούτο Εκτιμητικής, οι τιμές των ακινήτων

στην Αττική από το 1997 έως και το πρώτο τρίμηνο του 2000 παρουσιάζουν αύξηση

26,5%.

Ειδικότερα, οι τιμές των κατοικιών έχουν αυξηθεί κατά 27,4%, οι τιμές των

επαγγελματικών χώρων κατά 24,8% και οι τιμές των αποθηκών-βιομηχανικών χώρων

κατά 24%.

Από την ανάλυση των επιμέρους δεικτών προκύπτει μια σειρά από ενδιαφέροντα

στοιχεία.

Όπως για παράδειγμα ότι κατά το πρώτο τρίμηνο του 2000 η αύξηση των τιμών των

επαγγελματικών χώρων είναι κατά πολύ μεγαλύτερη από την αντίστοιχη των

κατοικιών, επιβεβαιώνοντας έτσι ότι η χρηματιστηριακή ύφεση έχει πλήξει κυρίως

τη ζήτηση για κατοικίες και πολύ λιγότερο την αγορά επαγγελματικών ακινήτων.

Ο δείκτης των κατοικιών, με έτος βάσης το 1997, ανήλθε σε 105,8 μονάδες το

1998, παρουσιάζοντας αύξηση κατά 5,8% σε σύγκριση με τον προηγούμενο χρόνο, σε

114,7 μονάδες το 1999, αυξημένος κατά 8,4% σε σχέση με το 1998, και σε 127,4

μονάδες το πρώτο τρίμηνο του 2000, με μεταβολή κατά 12,3% σε σχέση με την

αντίστοιχη περίοδο του 1999.

Αντίστοιχα, ο δείκτης των επαγγελματικών χώρων, με έτος βάσης το 1997, φτάνει

στις 104,5 μονάδες το 1998, αυξημένος κατά 4,4% σε σχέση με το προηγούμενο

έτος, στις 118,9 μονάδες το 1999, με ρυθμό μεγέθυνσης 13,3% σε σχέση με το

1998, και στις 124,8 μονάδες το πρώτο τρίμηνο του 2000, με ρυθμό μεταβολής

26,1% σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 1999.

Οι δείκτες Prop Index ­ όπως λέγονται ­ θα καταγράφουν σε μηνιαία βάση τις

μεταβολές του γενικού επιπέδου τιμών της αγοράς, καθώς και επιμέρους μεταβολές

είτε σε χωροταξικό επίπεδο είτε σε συγκεκριμένες κατηγορίες ακινήτων

(κατοικίες, γραφεία, αποθήκες).

Μελέτη του καθηγητή Χαριτάκη

Ενδεικτικό της μεγάλης ζήτησης για ακίνητα που θα υπάρξει τα επόμενα χρόνια

αποτελεί και η μελέτη του καθηγητή της Μικροοικονομικής στο Οικονομικό Τμήμα

του Πανεπιστημίου Αθηνών Νίκου Χαριτάκη, σύμφωνα με την οποία μέσα στην

επόμενη δεκαετία, σε ολόκληρη την Ελλάδα, θα απαιτηθούν 1 εκατ. νέες

κατοικίες. Αυτή η αύξηση της ζήτησης θα προέλθει από:

1. Νέους και ηλικιωμένους που θα χρειαστούν 150.000 νέες κατοικίες.

2. Αναβάθμιση των συνθηκών στέγασης που θα δημιουργήσει ανάγκες για

20.000 κατοικίες.

3. Την ανέγερση 20.000 – 25.000 νέων κατοικιών λόγω του σεισμού.

4. Αλλοδαπούς που θα χρειαστούν 240.000 νέες κατοικίες έως το 2010.

5. Βορειοευρωπαίους άνω των 65 ετών που θα επιλέξουν να κατοικήσουν

ημι-μόνιμα στη χώρα μας και θα χρειαστούν πάνω από 500.000 νέες κατοικίες.

Εξάλλου, σύμφωνα με στοιχεία της κ. Κατερίνας Σταυρινού, από το γραφείο

εκτίμησης ακινήτων Δανός και Συνεργάτες, τα επόμενα χρόνια θα συνεχίσει να

υπάρχει μεγάλη ζήτηση για μια σειρά από περιοχές, όπως τα Μεσόγεια, τα βόρεια

και νότια προάστια, τα δυτικά προάστια και η περιοχή του Ελαιώνα μαζί με το

κέντρο της Αθήνας.

Τα στεγαστικά

Ενδεικτικό του μεγάλου ενδιαφέροντος για ακίνητα είναι και η αύξηση της

ζήτησης για στεγαστικά δάνεια. Όπως προκύπτει από τα στοιχεία της Τραπέζης της

Ελλάδος, τον Ιούλιο του 2000 οι Έλληνες χρωστούσαν για στεγαστικά δάνεια στις

εμπορικές τράπεζες 2,22 τρισ. δραχμές.

Το ποσό αυτό είναι αυξημένο κατά 24,8% σε σύγκριση με τον αντίστοιχο μήνα του

1999.

Αντικειμενικές τιμές

Εξάλλου η επικείμενη αύξηση στις αντικειμενικές αξίες έχει αυξήσει την

προσέλευση των φορολογουμένων στις Εφορίες, οι οποίοι σπεύδουν να κάνουν τώρα

μεταβιβάσεις ακινήτων ή άλλες πράξεις φορολογίας κεφαλαίου (δωρεές, γονικές

παροχές, κληρονομιές).

Η τάση αυτή, όπως εκτιμούν στις Εφορίες, αναμένεται να κορυφωθεί στις αμέσως

επόμενες εβδομάδες ως το τέλος Δεκεμβρίου, γεγονός που θα προκαλέσει αύξηση

στη ζήτηση και κατ’ επέκταση στις τιμές των ακινήτων. Οι φορολογούμενοι

προσπαθούν να γλιτώσουν τον επιπλέον φόρο που θα προκύψει στις μεταβιβάσεις

ακινήτων από τις νέες τιμές, οι οποίες θα είναι αυξημένες κατά μέσο όρο σε

ποσοστό 15-20%. Όμως σε ορισμένες περιπτώσεις οι νέες αντικειμενικές τιμές θα

είναι αυξημένες έως 50% σε σχέση με τις σημερινές, προκειμένου να περιορισθεί

η μεγάλη διαφορά που υπάρχει σήμερα μεταξύ των πραγματικών και αντικειμενικών

τιμών των ακινήτων. Η διαφορά αυτή είναι αποτέλεσμα της σημαντικής αύξησης που

σημείωσαν τα τελευταία τρία χρόνια οι αγοραίες τιμές των ακινήτων, από το

1998, όταν αυξήθηκαν τελευταία φορά οι αντικειμενικές τιμές.