Όταν ο ποιητής συμφωνεί με την πρώην αντάρτισσα, τότε μπορούμε να το πούμε

στα σίγουρα: αυτός ο αγώνας δεν θα τελειώσει σύντομα.

Φτωχό ζωντανό! Παλαιστίνιοι φωνάζουν αντιισραηλινά συνθήματα καθώς περιφέρουν

ένα γαϊδούρι βαμμένο με τα χρώματα της σημαίας του Ισραήλ, όπου έχουν γράψει

τη λέξη «Μπαράκ»

Καμιά συμφωνία, κανένας στρατός δεν θα μπορέσει να σταματήσει τη νέα

«ιντιφάντα», δηλώνει η Λεϊλά Χαλέντ, 51 ετών πια, οικογενειάρχης, αλλά πάντα

στρατευμένη και πάντα μαχητική. Κι αν δεν κάνει πια αεροπειρατείες για να

τραβήξει την παγκόσμια προσοχή στην παλαιστινιακή υπόθεση, δεν έχει πάψει να

πιστεύει ότι η ένοπλη πάλη αποτελεί τη μόνη δυνατή λύση. Κανείς από εμάς δεν

θέλει αιματοχυσία, λέει στη «Ρεπούμπλικα». Ζητάμε μόνο μια πιο δίκαιη

καθημερινότητα. Να σταματήσει η πολιορκία των πόλεών μας. Να δοθεί η

δυνατότητα στους ανθρώπους να κυκλοφορούν ελεύθερα. Εθνική κυριαρχία, πλήρη

δικαιώματα, ένα κράτος με πρωτεύουσα την Ιερουσαλήμ. Δεν είναι πολλά. Είναι

όμως πολύ περισσότερα από την αυτονομία που προσφέρει το Ισραήλ.

Υπάρχουν προφανείς διαφορές ανάμεσα σ’ εκείνη την εποχή και τη σημερινή,

παρατηρεί η Χαλέντ. Τότε χρησιμοποιούσαμε όπλα, τώρα μονάχα πέτρες. Είναι

εμφανής όμως και μια ιστορική συνέχεια. «Είμαι υπερήφανη, δεν μετανιώνω για

τίποτα. Τότε ήμασταν στην αρχή της επανάστασης, σήμερα βλέπω με χαρά ότι αυτό

που σπείραμε αντιστέκεται. Και μεγαλώνει».

Υπερήφανος και αμετανόητος δηλώνει και ο Μαχμούντ Νταρουίς. Αλλά δεν θα

επιστρέψει στη στρατευμένη ποίηση. Είμαστε φυσιολογικοί άνθρωποι, λέει ο

Παλαιστίνιος δημιουργός στη «Φιγκαρό». Δεν θέλουμε να γίνουμε μάρτυρες, αλλά

ούτε υπηρέτες. Οι σφαγές των τελευταίων εβδομάδων τροποποιούν τη σχέση ανάμεσα

στην ελευθερία και την ειρήνη. Το αίμα που χύνεται, το δικό μας αίμα,

τοποθετεί την ποιητική αισθητική σε μια δύσκολη θέση. Αλλά στη βία των πράξεων

δεν θα απαντήσω με τη βία των λέξεων. Αυτό προφανώς θα ήθελε το Ισραήλ, να

εγκλειστεί η γλώσσα στα δάκρυα και τη διαμαρτυρία, να ακρωτηριαστεί, να

περικυκλωθεί, να εκφυλιστεί σε προπαγάνδα. Δεν θα τους κάνω το χατίρι.

Επιτέλους: στο τριαντάφυλλο θέλω να βλέπω μόνο ένα τριαντάφυλλο, όχι το

σύμβολο του αίματος.

Επικίνδυνο όπλο, τα σύμβολα. Πρέπει να καταδικάσουμε τη σύληση του τάφου του

Ιωσήφ, αλλά ταυτόχρονα να καταλάβουμε ότι για τους νεαρούς Παλαιστίνιους ο

προφήτης που είναι θαμμένος εκεί δεν είναι ο Ιωσήφ. Αυτό που μπορεί να

σκοτώσει σήμερα την Παλαιστίνη, λέει ο ποιητής, είναι ο πολλαπλασιασμός των

συνόρων της, ο θρυμματισμός της. Από μόνη της η Γάζα, ή η Ραμάλλα, δεν

απαρτίζει την Παλαιστίνη. Για να μπορέσουμε να αντιμετωπίσουμε με ηρεμία το

μέλλον, πρέπει να αποκαταστήσουμε την εμπιστοσύνη στο παρόν. Μόνο τότε θα

σβήσει η ανάγκη για διαρκή προσφυγή στην ταραγμένη Ιστορία. Μόνο τότε θα

αποκτήσουμε ειρήνη.

Άλλοτε εξόριστος στη Βηρυτό, την Τύνιδα και το Παρίσι, ο Νταρουίς ζει σήμερα

ανάμεσα στο Αμμάν και τη Ραμάλλα. Κι όπως λέει, η αληθινή ελευθερία θα ήταν να

πει κανείς καθαρά: «Δεν αγαπώ την πατρίδα μου». Εκείνος δεν μπορεί, αυτή την

ελευθερία την στερείται.