Το ρεύμα μάς… χτυπάει καθημερινά

Σουηδοί επιστήμονες απέδειξαν πως τα ηλεκτρομαγνητικά πεδία γύρω από πυλώνες

μεταφοράς ηλεκτρικού ρεύματος αυξάνουν τον κίνδυνο εμφάνισης λευχαιμίας στα

παιδιά. Αυστραλοί συνάδελφοί τους παρατήρησαν πως τα ποντίκια που δέχονται

αυξημένες δόσεις μη ιονίζουσας ακτινοβολίας από κινητά τηλέφωνα, αναπτύσσουν

καρκινικούς όγκους, ενώ οι Φινλανδοί επιστήμονες συσχετίζουν τα

ηλεκτρομαγνητικά πεδία με τις αποβολές έγκυων γυναικών. Οι ενδείξεις για τις

καταστροφικές επιπτώσεις της ηλεκτρομαγνητικής ακτινοβολίας αυξάνονται

διαρκώς, οι αποδείξεις όμως αναζητούνται ακόμη.

Ηλεκτροφόρα καλώδια, μικροσυσκευές μέσα στο σπίτι, ένα πορτατίφ ή ένας

ηλεκτρονικός υπολογιστής, το μίξερ ή ο φούρνος μικροκυμάτων, κινητά τηλέφωνα,

η κεραία της τηλεόρασης ή του ραδιοφώνου, το κάθε τι κι από λίγο, αυξάνει τη

μη ιονίζουσα ακτινοβολία που δέχεται ένας άνθρωπος καθημερινά. Οι ειδικοί

ξέρουν πως αυτά τα ηλεκτρομαγνητικά πεδία έχουν αρνητικές επιπτώσεις για τον

άνθρωπο, δεν είναι όμως ακόμη σε θέση να πουν ποιες ακριβώς.

Σε μια προσπάθεια να δώσουν συγκεκριμένες απαντήσεις, να συγκρίνουν γνώσεις

και εμπειρίες, 300 επιστήμονες από ολόκληρο τον κόσμο, μεταξύ των οποίων 20

Έλληνες και δεκάδες ακόμη ειδικοί από τις ΗΠΑ, την Ευρώπη, την Ιαπωνία, την

Ασία και την Αφρική συναντώνται αυτές τις μέρες στο Ηράκλειο της Κρήτης, στα

πλαίσια του πρώτου παγκόσμιου συνεδρίου με θέμα «Βιολογικές επιδράσεις των

ηλεκτρομαγνητικών πεδίων στον άνθρωπο».

Ελπίδα των διοργανωτών, όπως εξηγεί ο δρ Παναγιώτης Κωσταράκης, ερευνητής στον

Δημόκριτο και πρόεδρος της διεθνούς τεχνικής επιτροπής του συνεδρίου, είναι να

διαλευκανθούν πολλές ύποπτες ή αμφισβητούμενες πτυχές σχετικά με τους

κινδύνους από την ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία. «Ξέρουμε πως κάνει κακό και

πως όσο ευρύτερα χρησιμοποιούμε τις νέες τεχνολογίες τόσο αυξάνονται οι

κίνδυνοι», λέει ο ίδιος. «Όμως, ακόμη δεν γνωρίζουμε ή δεν είμαστε σίγουροι

για το πόσο κακό κάνει, σε ποιους ανθρώπους και πώς ακριβώς επιδρά».

Στο συνέδριο, ειδικευμένοι επιστήμονες θα αναφερθούν σε μελέτες και έρευνες

που έγιναν τόσο σε ευαίσθητες κατηγορίες πληθυσμού (ανθρώπους δηλαδή που είναι

περισσότερο εκτεθειμένοι στην ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία, όπως είναι οι

εργαζόμενοι σε βιομηχανίες, οι χειριστές ραντάρ, οι χειριστές ηλεκτρικών

τρένων ή όσοι διαμένουν κοντά σε πυλώνες μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας,

κεραίες ραδιοφωνικών και τηλεοπτικών σταθμών ή κεραίες κινητής τηλεφωνίας) όσο

και ανθρώπους που, χρησιμοποιώντας ηλεκτρονικούς υπολογιστές ή κινητά

τηλέφωνα, αυξάνουν την ποσότητα ηλεκτρομαγνητικής ακτινοβολίας που δέχονται

μέσα σε ένα 24ωρο.

Πάντως τα περισσότερα ερευνητικά συμπεράσματα που παρουσιάστηκαν χθες, κατά

την πρώτη μέρα του συνεδρίου, ήταν άκρως ανησυχητικά. Ερευνητές από τις ΗΠΑ

και την Ιταλία αναφέρθηκαν σε πειράματα που έγιναν σε ποντίκια, τα οποία

έμειναν για περίπου 3 ώρες την ημέρα σε συνεχές και εναλλασσόμενο μαγνητικό

πεδίο (όμοιο με αυτό που δημιουργείται σε ένα δωμάτιο γεμάτο με ηλεκτρονικούς

υπολογιστές) και στη συνέχεια παρουσίασαν αστάθεια και μειωμένη αντίδραση σε

ερεθίσματα.

Μια άλλη έρευνα, που έγινε στη Σουηδία, έδειξε πως τα παιδιά που ζουν σε πεδία

ακτινοβολίας της τάξεως 0,2mT έχουν τρεις φορές περισσότερες πιθανότητες να

αναπτύξουν λευχαιμία από τα παιδιά που ζουν σε περιοχές με μειωμένης έντασης

ακτινοβολία (της τάξεως του 0,1mT). Την ίδια στιγμή, Φινλαδνοί επιστήμονες

ανέφεραν πως υπάρχει άμεση σχέση ανάμεσα στην ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία και

τις αποβολές, τονίζοντας πως οι έγκυοι γυναίκες που ζουν κοντά σε

ηλεκτρομαγνητικά πεδία άνω των 0,3mT έχουν τρεις φορές περισσότερες

πιθανότητες αποβολής από εκείνες που εκτίθενται σε ακτινοβολία κάτω του 0,1mT.

«Πονοκέφαλος» ο καθορισμός ασφαλών ορίων ακτινοβολίας

Ένας από τους πλέον απαιτητικούς στόχους για όσους ειδικούς συμμετέχουν στο

συνέδριο που πραγματοποιείται στο Ηράκλειο της Κρήτης, γύρω από τις επιπτώσεις

της ηλεκτρομαγνητικής ακτινοβολίας, είναι να καθοριστούν ασφαλή όρια εκπομπής

για όλες τις ηλεκτρικές και ηλεκτρονικές συσκευές που χρησιμοποιούνται ευρέως.

Όλοι οι επιστήμονες, ωστόσο, συμφωνούν πως μέχρι στιγμής κάτι τέτοιο θεωρείται

αδύνατον. Τα ερευνητικά και πειραματικά αποτελέσματα, οι μετρήσεις που

γίνονται σε διάφορες συσκευές δεν μπορούν να κωδικοποιηθούν, ενώ ακόμη κι αν

προσδιορισθεί εργαστηριακά κάποιο όριο ασφαλούς χρήσης για μια ηλεκτρική

συσκευή, αυτό δεν θα αναφέρεται στη συνδυασμένη χρήση του με άλλες συσκευές

αυτού του είδους, ούτε θα λαμβάνει υπόψη την ευαισθησία και την προδιάθεση του

κάθε ανθρώπου.

Στις χθεσινές τους εισηγήσεις οι επιστήμονες αναφέρθηκαν εκτενώς στις ομάδες

υψηλού κινδύνου, στους ανθρώπους που λόγω επαγγελματικών υποχρεώσεων

εκτίθενται σε αυξημένη ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία, με αποτέλεσμα να

παρουσιάζουν προβλήματα όρασης, ακοής, βλάβες στο κεντρικό νευρικό τους

σύστημα, ακόμη και μείωση της ποιότητας και της ποσότητας του σπέρματος, για

τους άνδρες.

Επόμενο βήμα, στη συγκεκριμένη έρευνα, είναι να καταφέρουν οι επιστήμονες να

δημιουργήσουν ένα ηλεκτρονικό μοντέλο του ανθρώπινου οργανισμού και της

βιολογίας του και πάνω σε αυτό να μετρήσουν τις αλλαγές συμπεριφοράς που

προκαλούν τα ηλεκτρομαγνητικά πεδία.