Κόφι Ανάν

Η τιμή του πετρελαίου αντιμετωπίζεται συχνά ως ένα θέμα που αφορά αποκλειστικά

τους παραγωγούς και τον εκβιομηχανισμένο κόσμο· υπάρχει όμως και ένα τρίτο

ενδιαφερόμενο μέρος, τα συμφέροντα του οποίου συχνά παραβλέπονται. Εννοώ,

φυσικά, τη μεγάλη πλειοψηφία των αναπτυσσόμενων χωρών που εισάγουν πετρέλαιο.

Στις χώρες αυτές, η αύξηση των τιμών του πετρελαίου έχει σήμερα, για διαφόρους

λόγους, σοβαρότερες επιπτώσεις από ό,τι στη δεκαετία του 1970.

Τα τελευταία 20 χρόνια οι αναπτυσσόμενες χώρες έχουν μεταπηδήσει από τις

παραδοσιακές πηγές ενέργειας στα σύγχρονα καύσιμα, έχουν αστικοποιηθεί και

έχουν επεκτείνει τις ­ ιδιαίτερα ενεργοβόρες ­ βιομηχανίες τους. Ως εκ τούτου,

χρειάζονται πλέον διπλάσια ποσότητα πετρελαίου από ό,τι οι βιομηχανικές χώρες

προκειμένου να καλύψουν τις ανάγκες τους.

Το πετρέλαιο απορροφά μεγάλο μέρος των δαπανών τους για εισαγωγές και μπορεί

να προκαλέσει προβλήματα στο ισοζύγιο πληρωμών τους. Διαθέτουν περιορισμένα

αποθέματα ξένου συναλλάγματος και δυσκολεύονται να εξασφαλίσουν βραχυπρόθεσμο

δανεισμό. Επομένως, ακόμα και μια προσωρινή αύξηση της τιμής του πετρελαίου

μπορεί να τις αναγκάσει να μειώσουν τις εισαγωγές άλλων αγαθών, με συνέπεια τη

συρρίκνωση της εγχώριας κατανάλωσης και των επενδύσεων. Αν μαζί με τις τιμές

του πετρελαίου αυξηθούν και τα διεθνή επιτόκια, κινδυνεύει να διογκωθεί και το

κόστος της εξυπηρέτησης των χρεών τους. Όλα αυτά αποτελούν καίρια πλήγματα για

τις αναπτυσσόμενες χώρες. Εκείνες που έχουν μόλις αρχίσει να ανακάμπτουν από

την οικονομική κρίση του 1997 μπορεί να δουν τις ελπίδες τους να καταρρέουν.

Εκείνες που παλεύουν με την περιθωριοποίηση και τις συνέπειες του AIDS μπορεί

να βυθιστούν σε ακόμα μεγαλύτερη απόγνωση. Και, όπως συνήθως, εκείνοι που θα

πληγούν περισσότερο θα είναι οι φτωχότεροι πολίτες των φτωχών χωρών.

Τα συμφέροντα των μη πετρελαιοπαραγωγών αναπτυσσόμενων χωρών δεν πρέπει να

παραβλεφθούν. Εφ’ όσον αναμένεται από αυτές να καταβάλουν υψηλότερες τιμές για

το πετρέλαιο, πρέπει να αναμένεται και από τις πλουσιότερες χώρες να τιμήσουν

την υπόσχεση που έδωσαν στο πλαίσιο της πρόσφατης Συνόδου της Χιλιετίας για

μία περισσότερο γενναιόδωρη αντιμετώπισή τους.

Ο Κόφι Ανάν είναι γενικός γραμματέας των Ηνωμένων Εθνών.