Η Γιουγκοσλαβία, η διάλυση και το στοίχημα του Μιλόσεβιτς

Όποια κι αν είναι η έκβαση της πολιτικής αναμέτρησης που εξελίσσεται στο

Βελιγράδι, ο Σλόμπονταν Μιλόσεβιτς μοιάζει να έχει αρκετές πιθανότητες να

κερδίσει το στοίχημα που είχε βάλει το 1991.

Μη έχοντας τη δυνατότητα να κυριαρχήσει στη Γιουγκοσλαβία, ονειρευόταν να

συγκεντρώσει σε ένα ενιαίο κράτος όλους τους Σέρβους που ήταν διασκορπισμένοι

στις διάφορες Δημοκρατίες της Ομοσπονδίας. Οραματιζόταν μία «Μεγάλη Σερβία»,

που θα περιελάμβανε τους «ιερούς τόπους» της σερβικής ιστορίας, είτε αυτοί

βρίσκονταν στο Κοσσυφοπέδιο, στη Βοσνία-Ερζεγοβίνη ή στην ΠΓΔΜ.

Σύντομα, όλοι οι Σέρβοι θα συγκεντρωθούν σε ένα και μοναδικό κράτος. Όχι όμως

στη «Μεγάλη Σερβία» που οραματιζόταν ο Μιλόσεβιτς, αλλά στη «Μικρή Σερβία»,

για να δανειστούμε την έκφραση του συγγραφέα Βίντοσαβ Στεφάνοβιτς μία Σερβία

περιορισμένη γεωγραφικά και κατακλυσμένη από πρόσφυγες, από όλους εκείνους

τους Σέρβους που θα έχουν εκδιωχθεί από τις γειτονικές Δημοκρατίες λόγω των

πολέμων που θα έχει προκαλέσει και χάσει ο Μιλόσεβιτς.

«Μικρή Σερβία»

Εκτός της Σερβίας, μόνον η Σερβική Δημοκρατία της Βοσνίας, η μία από τις δύο

οντότητες που δημιουργήθηκαν στη Βοσνία-Ερζεγοβίνη βάσει των συμφωνιών του

Ντέιτον, θα φιλοξενεί ακόμα Σέρβους. Υπάρχει, βέβαια, και το Μαυροβούνιο, όπου

οι Σέρβοι, όταν κατορθώνουν να διαχωριστούν από τους Μαυροβούνιους, συνιστούν

μία ισχυρή μειοψηφία. Όπως και το Κοσσυφοπέδιο, το οποίο, σύμφωνα με το

ψήφισμα 1244 των Ηνωμένων Εθνών, εξακολουθεί να αποτελεί επισήμως μέρος της

Σερβίας.

Αλλά η ένταξη του Κοσσυφοπεδίου στη Σερβία, όπως και του Μαυροβουνίου στη

Γιουγκοσλαβική Ομοσπονδία, μοιάζουν ολοένα και περισσότερο με χίμαιρες ­ που

θα είναι ολοένα και πιο δύσκολο να διατηρηθούν. Η πραγματικότητα αυτή

επιβεβαιώθηκε στη διάρκεια του συνεδρίου που οργάνωσε στις αρχές του

Σεπτεμβρίου στη Χάλκη το Ίδρυμα Πολιτικών και Ευρωπαϊκών Μελετών της Αθήνας.

Δημοσιογράφοι, δημόσιοι λειτουργοί, διανοούμενοι, από όλα τα Βαλκάνια

συζήτησαν για αρκετές ημέρες γύρω από το μέλλον της περιοχής και τις

προοπτικές ένταξής της στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Οι περισσότεροι συμφώνησαν με τον

Βέτον Σάροϊ, διευθυντή της εφημερίδας του Κοσσυφοπεδίου «Kohe Ditore»: η

διάλυση της Γιουγκοσλαβίας δεν έχει ακόμα ολοκληρωθεί.

Ανολοκλήρωτη

«Είναι αδύνατον να επανέλθουμε στα περασμένα», είπε ο Σάροϊ. «Αυτό ισχύει τόσο

για το Κοσσυφοπέδιο όσο και για το Μαυροβούνιο. Και θα ισχύει ανεξάρτητα από

το αποτέλεσμα των εκλογών στη Σερβία». Η νίκη ή η ήττα του Μιλόσεβιτς δεν

πρόκειται να αλλάξουν κάτι. Διότι το γιουγκοσλαβικό κράτος αυτό καθαυτό ­ ή

ό,τι έχει απομείνει από τη Γιουγκοσλαβία ­ έχει πάψει να υφίσταται.