Συναντηθήκαμε όπως πάντα έξω από το χειρουργείο. Με δόσεις. Στα
διαλείμματα των εγχειρήσεων.
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Γραφείο Βόρ. Ελλάδας
|
|
ΜΙΛΟΥΣΑΜΕ με… τίτλους, ενώ έδινε παράλληλα εντολές σε γλώσσα «ακατανόητη»
για εξωσωματικές, «κλιπς» και αφαιρέσεις θρόμβων, μπαινόβγαινε στο μικρό
σκοτεινό δωμάτιο για να δει ταινίες (στεφανιαιογραφήματα), έσφιγγε τα χέρια
συγγενών ασθενών, του έλεγαν δακρυσμένοι «ευχαριστώ», μιλούσε στο τηλέφωνο με
τράπεζα μοσχευμάτων στο Λονδίνο, μπαινόβγαινε στην Εντατική να δει έναν
πεντάχρονο ασθενή του, χαιρόταν που του χαμογέλασε, σχεδίαζε τις εφημερίες της
εβδομάδας, ετοίμαζε το μάθημα της επόμενης μέρας στο Πανεπιστήμιο της Λάρισας,
απολογούνταν στην Άλις τη γυναίκα του πως… όχι, ούτε σήμερα θα καταφέρει
να επιστρέψει πριν από τις έξι για να φάνε μαζί, οργάνωνε τη βραδινή έξοδο με
τους «εντιμότατους φίλους του» για να μιλήσουν για τον «Άρη» (την αγαπημένη
του ομάδα), ρωτούσε για τις νέες παραβιάσεις, δήλωνε το θαυμασμό το δέος του
σχεδόν για τους πιλότους των F-16 και… ξαναχάθηκε πίσω από τις πόρτες του χειρουργείου.
«Τι θα πει 24ωρο;
Αυτό που ορίζει την αρχή και το τέλος μιας μέρας;
Και γιατί απαραίτητα 24ωρο; Δεν ξέρω αν είναι 24ωρο. Μπορεί να είναι 48ωρο,
36ωρο, 18ωρο. Τι είναι μέρα, τι νύχτα, ποιος λέει ότι τη μέρα δουλεύεις, τη
νύχτα κοιμάσαι;
Τι θα πει ενός καρδιοχειρουργού;
Πρέπει να σου πω δηλαδή για το χειρουργείο; Και ποιος σου είπε ότι δεν με
ενδιαφέρουν, δεν ασχολούμαι με τα εθνικά θέματα, τις δημοτικές εκλογές, τους
υποψηφίους, τους πιλότους των F-16 είναι οι μόνοι που πολεμούν σήμερα το
ΕΣΥ, το πανεπιστημιακό νοσοκομείο της Λάρισας, το «καθηγητηλίκι» που γίνεται
στην έδρα εγώ δεν είμαι φιλόλογος, στο φυσικό του χώρο, στο χειρουργείο θα
έπρεπε να γίνεται, αλλά… δεν έχουμε ακόμη».
Πρόσωπο γνωστό, όνομα γνωστότερο, προσφορά αναμφισβήτητη, κοινωνική παρουσία
αδιάλειπτη, προσωπικότητα αμφιλεγόμενη. Ο καρδιοχειρουργός Παναγιώτης Σπύρου.
Κλείνω τα μάτια και μου έρχεται στο νου η εικόνα του με πράσινες φόρμες και
σημάδια αίματος, μάσκα και καπέλο χειρουργικό, γυαλιά με στερεωμένα πάνω τους
μικροσκόπια χειρουργείου, πλαστικά γάντια στα χέρια που στα… διαλείμματα του
χειρουργείου κρατούν πούρα με βαριά μυρωδιά, ποτήρια με νερωμένο ουίσκι για
χαλάρωση τον θυμάμαι πρωινά, εκεί κοντά στις 10, με μάτια κόκκινα και
μαύρους κύκλους να πίνει μπίρα για να χαλαρώσει και να επιχειρήσει να κοιμηθεί
έπειτα από ολονύκτια χειρουργεία, βράδια στην παραλία της Σαλονίκης εκεί στο
μπαρ-γκαλέρια με τους… «Εντιμότατους φίλους του» πολύ του αρέσει να τους
προσδιορίζει με τον τίτλο της ταινίας του Μονιτσέλι να κραυγάζει σαν έφηβος
στις κερκίδες γηπέδου, να συμμετέχει σε «πλάκες χοντρές», να γελά σαν παιδί
ακόμα όταν στο… μπουγέλο τού ανταπαντούν με την προσφώνηση… «χασάπη».
Ξυπνά στις 10 το πρωί ή δεν ξυπνά καθόλου καθώς… δεν έχει ακόμη κοιμηθεί.
Τα πρωινά μέχρι αργά το απόγευμα άλλοτε και τη νύχτα βρίσκεται στο
χειρουργείο. Δύο με τρεις επεμβάσεις την ημέρα είναι παγίως στο πρόγραμμα.
Τα… έκτακτα δεν μετρούν.
Τετάρτη και Παρασκευή αφήνει το χειρουργείο, βγάζει την πράσινη φόρμα, φορά
τα… «πολιτικά» και μεταφέρεται στο αμφιθέατρο της Ιατρικής Σχολής στο
Πανεπιστήμιο της Λάρισας.
«Το πρόβλημα είναι η ολοκλήρωση και λειτουργία του νοσοκομείου. Νοικοκύρης
χωρίς σπίτι δεν υπάρχει. Δεν είναι δυνατό να διδάσκω χειρουργική χωρίς… χειρουργείο».
Είναι αυτή η «λαίλαπα της γνώσης» που πλανιέται πια γύρω μας και τον… πνίγει.
«Νιώθω σχεδόν τρομοκρατημένος, δεν προλαβαίνω να ενημερωθώ. Είναι στιγμές που
νιώθω ανίκανος δάσκαλος, αισθάνομαι αγράμματος. Δεν φτάνει η γνώση της
χειρουργικής. Ο πανεπιστημιακός δάσκαλος πρέπει να γνωρίζει από παιδαγωγική,
αρχαία ελληνική γραμματεία, εθνικά θέματα, πολιτική, περιβάλλον. Φοβάμαι πως
είναι αργά πια. Το έχασα το τρένο της γνώσης…».
Προλαβαίνει συχνά να πάει στον κινηματογράφο που δηλώνει πως λατρεύει. Μιλά
συχνά με αναφορές σε σκηνές ταινιών. Είδε πρόσφατα τον «Τιτανικό» και συγκλονίστηκε.
«Ξέρεις γιατί συγκλονίζει σήμερα ένα γεγονός που έγινε δεκαετίες πριν; Είναι
αυτή η αίσθηση του ότι ακόμα και το μεγαλειώδες, το αλώβητο, το τρανό, μπορεί
να πληγεί. Είναι ευάλωτο και αυτό. Είναι μια μορφή εκδίκησης του κόσμου, των
πολλών έναντι των προνομιούχων».
Τα δύο παιδιά του μεγάλωσαν πια, έφυγαν, σπουδάζουν στην Αμερική. Έμεινε ξανά
με την Άλις τη γυναίκα του αλλά τη βλέπει… «μόνο στα όνειρά μου» λέει χαριτολογώντας.
Είναι κάτι βράδια που προτιμά τις… μεγάλες πίστες.
Απολογείται.
«Ξέρεις τι είναι να παλεύεις όλη τη μέρα με το θάνατο; Θέλεις τη ζωή “χύμα”
για να ξεδώσεις. Πες το εσύ “φτηνά”, εκεί είναι η ζωή. Με ψέματα, με
λουλούδια, με χορό, με “μέσα δήθεν καταξίωσης”, πες το όπως θες».
Δεν πάει σχεδόν ποτέ διακοπές.
«Να διακόψω τι; Το βιορυθμό μου, τον ύπνο στο δικό μου κρεβάτι, την επαφή με
τους φίλους μου, τις συνήθειές μου; Δεν κάνω διακοπές. Απλώς παίρνω άδεια από
τα καθήκοντά μου 15 μέρες το χρόνο και… βλέπω πιο πολύ τους φίλους μου, τη
γυναίκα μου, διαβάζω, σκέφτομαι, διασκεδάζω… Έτσι ίσως προλάβω…».
Θα τα παρατούσε όλα μόνο για να… πετάξει με το «Κολούμπια» γιατί… «είναι
άλλη αίσθηση να βλέπεις τη Γη από κει…».
Κατέβαινε με το μικρό αυτοκίνητό του το δρόμο από το νοσοκομείο «Παπανικολάου»
στην πόλη με ταχύτητα αστραπής.
«Τρέχεις πολύ», του φωνάξαμε.
Σταμάτησε στην άκρη του δρόμου, περίμενε να φτάσουμε, κατέβασε το παράθυρο και
μου φώναξε… «Τρέχω μπας και φτάσω την ταχύτητα του φωτός. Αν τη φτάσεις
ξεπερνάς το χρόνο, γίνεσαι πάλι νέος…».
Σε λίγα λεπτά μας είχε πάλι προσπεράσει και ήταν μια μικρή κουκίδα στον
αυτοκινητόδρομο για την πόλη, χιλιόμετρα μπροστά μας…
