Το βράδυ της περασμένης Κυριακής και για άλλη μία φορά, στα χέρια των ελληνικών Αρχών βρέθηκε ο επονομαζόμενος «Έλληνας Εσκομπάρ» για υπόθεση διακίνησης μεγάλης ποσότητας κοκαΐνης από τη Λατινική Αμερική στην Ευρώπη. Πρόκειται για έλληνα επιχειρηματία, ένα αλιευτικό σκάφος συμφερόντων του οποίου, έχοντας ξεκινήσει από τη Νέα Μηχανιώνα, παρέλαβε μεγάλη ποσότητα κοκαΐνης ανοιχτά της νήσου Μαρτινίκα, μεταξύ Καραϊβικής Θάλασσας και Ατλαντικού Ωκεανού. Το αλιευτικό μετέφερε 136 πακέτα, βάρους 25 έως 35 κιλών έκαστο, με τη συνολική ποσότητα να υπολογίζεται σε 4,7 τόνους. Από τις ελληνικές διωκτικές Αρχές, σε συνεργασία με την αμερικανική DEA, ενημερώθηκε δύναμη του γαλλικού πολεμικού ναυτικού, η οποία προσέγγισε το σκάφος. Ακολούθησε ρεσάλτο των γάλλων κομάντος, οι οποίοι δέσμευσαν τα ναρκωτικά και το πλήρωμα. Σε παράλληλη επιχείρηση στην Ελλάδα συνελήφθη ο επιχειρηματίας, ο οποίος είχε απασχολήσει και στο παρελθόν για παρόμοιες υποθέσεις και στους διαδρόμους της Ασφάλειας ήταν γνωστός και με το προσωνύμιο «χοντρός».
Μερικούς μήνες πριν, νωρίς το πρωί της 21ης Ιουλίου, μια μοτοσικλέτα χωρίς πινακίδες εξήλθε με ιλιγγιώδη ταχύτητα από το λιμάνι του Πειραιά. Στη μοτοσικλέτα επέβαιναν δύο άνδρες και ο συνοδηγός είχε στην αγκαλιά του δύο βαριά σακίδια. Κατευθύνθηκαν στην οδό Τριπόλεως με κατεύθυνση τον παράδρομο στη Λεωφόρο Σχιστού – Σκαραμαγκά. Εκεί βρισκόταν ένας τρίτος άνδρας, με ένα πολυτελές αυτοκίνητο. Αυτό που δεν γνώριζαν οι τρεις τους ήταν ότι τους παρακολουθούσαν αστυνομικοί της Δίωξης Ναρκωτικών. Οταν οι τελευταίοι έκαναν αντιληπτή την παρουσία τους, ο άνδρας με το πολυτελές αμάξι επιχείρησε να ξεφύγει. Κάνοντας ελιγμούς, τραυμάτισε έναν αστυνομικό. Η ομάδα της Δίωξης απάντησε με τρεις πυροβολισμούς στα λάστιχα του αυτοκινήτου, όμως ο άνδρας κατάφερε να ξεφύγει. Συνελήφθη λίγα λεπτά αργότερα. Στο μεταξύ, είχαν συλληφθεί και οι δύο άνδρες με τη μοτοσικλέτα και στα βαριά σακίδια που μετέφεραν βρέθηκαν 34 κιλά κοκαΐνης.
Συνολικά, για την υπόθεση συνελήφθησαν επτά άτομα. Οπως περιγράφεται σε έγγραφα των διωκτικών Αρχών που είδαν «ΤΑ ΝΕΑ», οι επτά φέρονται να γνώριζαν πως σε συγκεκριμένο εμπορευματοκιβώτιο, το οποίο νομίμως μετέφερε μπανάνες, υπήρχε κρυμμένη η κοκαΐνη. Επρόκειτο για 20 νάιλον συσκευασίες, οι οποίες είχαν κρυφτεί στον ψυκτικό μηχανισμό του κοντέινερ. Το ταξίδι είχε δε ξεκινήσει από το λιμάνι Πουέρτο Μπολιβάρ του Εκουαδόρ.
Τα περιστατικά αυτά δεν είναι μεμονωμένα. Αν και (φαινομενικά και επισήμως) δεν συνδέονται μεταξύ τους, είναι ενδεικτικά μιας κατάστασης που τείνει να παγιωθεί και αποτελεί πονοκέφαλο για τις αστυνομικές Αρχές σε όλη τη Γηραιά Ηπειρο: τα ευρωπαϊκά λιμάνια κατακλύζονται από κόκα, με προέλευση κυρίως τις χώρες της Λατινικής Αμερικής.
Τα κράτη των ναρκωτικών
Οχι τυχαία, στα τέλη Οκτωβρίου, ένας δικαστής της Αμβέρσας δημοσίευσε ένα ανώνυμο γράμμα, στο οποίο προειδοποιούσε ότι το Βέλγιο μετατρέπεται σε «κράτος των ναρκωτικών». Το λιμάνι της πόλης είναι ένα από τα μεγαλύτερα της ηπείρου, κάτι που το καθιστά νούμερο ένα στόχο για τα κυκλώματα διακίνησης κοκαΐνης.
Οι αριθμοί φαίνεται να επιβεβαιώνουν τους φόβους. Με βάση τα τελευταία επίσημα διαθέσιμα στοιχεία (δημοσιεύτηκαν τον Ιούνιο του 2025 από τον Οργανισμό της Ευρωπαϊκής Ενωσης για τα Ναρκωτικά), το 2023 ήταν χρονιά – ρεκόρ για κατασχέσεις κοκαΐνης στα κράτη της ΕΕ. Για την ακρίβεια, ήταν η έβδομη συνεχόμενη χρονιά που «έσπασε» το αντίστοιχο ρεκόρ, με συνολικά 95.000 κατασχέσεις, που αντιστοιχούν σε 419 τόνους της ναρκωτικής ουσίας. Πρωταθλητές αναδείχθηκαν το Βέλγιο (123 τόνοι), η Ολλανδία (60 τόνοι) και η Ισπανία (118 τόνοι), αποτελώντας αθροιστικά το 72% της συνολικής κατασχεθείσας ποσότητας. Ακολούθησαν χώρες όπως η Γερμανία (43 τόνοι), η Γαλλία (23 τόνοι) και η Πορτογαλία (22 τόνοι).
Σύμφωνα με τον Οργανισμό της Ευρωπαϊκής Ενωσης για τα Ναρκωτικά, η βασική μέθοδος εισαγωγής της κοκαΐνης στην Ευρώπη είναι διά θαλάσσης, μέσα σε εμπορευματοκιβώτια που φτάνουν στα ευρωπαϊκά λιμάνια – υπολογίζεται ότι περίπου το 80% της κατασχεθείσας κοκαΐνης παγκοσμίως αφορά τη θαλάσσια διακίνηση. Η τελευταία Παγκόσμια Εκθεση για την Κοκαΐνη του Γραφείου του ΟΗΕ για τα Ναρκωτικά και το Εγκλημα, που δημοσιεύτηκε το 2023, δίνει πιο αναλυτικές περιγραφές για τις μεθόδους των δικτύων διακίνησης. Αναφέρει ότι τα ναρκωτικά μπορούν να εισαχθούν στα κοντέινερ σε διάφορες φάσεις του ταξιδιού: στο λιμάνι, μακριά από το λιμάνι ή ακόμα και όσο το καράβι βρίσκεται εν πλω – όπως συνέβη στην υπόθεση του «έλληνα Εσκομπάρ». Συνήθως, η κοκαΐνη κρύβεται μέσα σε κιβώτια με φρούτα ή κατεψυγμένα προϊόντα ή μέσα στον ψυκτικό μηχανισμό του κοντέινερ – όπως συνέβη στην υπόθεση του Πειραιά.
Η κόκα έρχεται κυρίως από τις χώρες της Λατινικής Αμερικής. Υπολογίζεται ότι σχεδόν το 70% του παγκόσμιου εμπορίου περνάει από τα λιμάνια του Εκουαδόρ, παρόλο που η χώρα δεν παράγει το ναρκωτικό. Η παραγωγή γίνεται στις γειτονικές Κολομβία και Περού και από εκεί περνούν στο Εκουαδόρ και φεύγουν για τη Βόρεια Αμερική ή την Ευρώπη – απευθείας ή με ενδιάμεσους σταθμούς.
Από τα μεγάλα στα μικρότερα λιμάνια
Οι ευρωπαϊκές διωκτικές Αρχές δεν έχουν μείνει με σταυρωμένα τα χέρια. Το 2024 θεσμοθετήθηκε η Συμμαχία Ευρωπαϊκών Λιμανιών (European Ports Alliance Public Private Partnership), μια πρωτοβουλία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής σε συνεργασία με κράτη – μέλη, λιμενικές Αρχές και λοιπές ευρωπαϊκές υπηρεσίες, με στόχο την καταπολέμηση της διακίνησης ναρκωτικών και την εγκληματική δράση στα ευρωπαϊκά λιμάνια. Πιο πρόσφατα, στις αρχές Δεκεμβρίου, η ΕΕ ανακοίνωσε την πρόθεσή της να ρίξει περισσότερο βάρος στη χρήση τεχνολογικά προηγμένων μεθόδων, όπως drones και δορυφόροι υψηλής ανάλυσης, για να καταπολεμήσει τη διακίνηση ναρκωτικών στην ήπειρο. Ταυτόχρονα, στα λιμάνια της Κεντρικής και Δυτικής Ευρώπης ξεκίνησαν να εφαρμόζονται νέες πρακτικές ασφαλείας για εμπορευματοκιβώτια που φτάνουν από τη Λατινική Αμερική.
Τα αυξημένα μέτρα ασφαλείας φαίνεται να είναι αποτελεσματικά. Σύμφωνα με έκθεση της Διεθνούς Πρωτοβουλίας για την Καταπολέμηση του Διασυνοριακού Οργανωμένου Εγκλήματος, ενός οργανισμού με έδρα τη Γενεύη, που δημοσιεύτηκε τον Νοέμβριο, μειωμένοι αριθμοί κατασχέσεων κοκαΐνης παρατηρήθηκαν σε μεγάλα ευρωπαϊκά λιμάνια το 2024. Πιο συγκεκριμένα, υπάρχουν αναφορές ότι στο μεγαλύτερο λιμάνι της Ευρώπης, το Ρότερνταμ, παρατηρήθηκε μια μείωση της τάξης του 40% το 2024 σε σχέση με την προηγούμενη χρονιά, ενώ στην Αμβέρσα περίπου 60%.
Η κατάσταση φαίνεται λοιπόν να αλλάζει, με τους ειδικούς όμως να προειδοποιούν ότι αυτό δεν είναι απαραίτητα καλό σημάδι. Σύμφωνα με την έκθεση της Πρωτοβουλίας, οι διακινητές φαίνεται να αναζητούν εναλλακτικές λύσεις, όπως συχνότερες μεταφορές μικρότερων ποσοτήτων και μεταφορά των ναρκωτικών μέσω εναλλακτικών διαδρομών σε λιμάνια της Βαλτικής Θάλασσας ή της Νότιας και Ανατολικής Ευρώπης. Ανάμεσα σε αυτά και της χώρας μας, όπου τα τελευταία χρόνια δείχνει επίσης να έχει σημάνει συναγερμός.
Αύξηση της τάξης του 7,7% σε σχέση με το 2024
Τα αποκλειστικά στοιχεία που τέθηκαν σε γνώση των «ΝΕΩΝ» κατόπιν αιτήματος στο Συντονιστικό Οργανο Δίωξης Ναρκωτικών – Εθνική Μονάδα Πληροφοριών, είναι αποκαλυπτικά: Το 2025, μέχρι τις 14 Δεκεμβρίου, έχουν κατασχεθεί συνολικά στην Ελλάδα 1.201,911 κιλά κοκαΐνης, ενώ τις διωκτικές Αρχές απασχόλησαν 2.125 σχετικές υποθέσεις – με τις Αρχές να αφήνουν ανοιχτό το ενδεχόμενο οι τελικοί αριθμοί να είναι μεγαλύτεροι.
Πρόκειται για αύξηση της τάξης του 7,7% σε σχέση με το 2024, όπου σύμφωνα με την ετήσια έκθεση του ΣΟΔΝ – ΕΜΠ στη χώρα μας είχαν κατασχεθεί συνολικά 1.116 κιλά κοκαΐνης και υπήρξαν 1.916 σχετικές υποθέσεις. Το σχετικό ρεκόρ συνεχίζει να κατέχει το 2023 με 1.789 κατασχεθέντα κιλά, αλλά μειωμένο αριθμό υποθέσεων (1.831). Για να γίνουν περισσότερο αντιληπτές αυτές οι ποσότητες, αξίζει να σημειωθεί ότι την περίοδο 2014-2018 κατάσχονταν λιγότερα από 200 κιλά κοκαΐνης κατά μέσο όρο ετησίως στη χώρα μας.
Αξίζει επίσης να σημειωθεί ότι για το 2024 η «εμπορική» αξία της κοκαΐνης που κατασχέθηκε στην Ελλάδα υπολογίζεται στα 83,7 εκατ. ευρώ. Στις δε πιάτσες των ναρκωτικών, η τιμή της ουσίας κυμάνθηκε από 50 μέχρι 100 ευρώ ανά γραμμάριο.
Η έκθεση του Συντονιστικού Οργάνου αναφέρει ότι περίπου το 78% της κατασχεθείσας για το 2024 κοκαΐνης προέρχεται από χώρες της Λατινικής Αμερικής, με το 48% συγκεκριμένα από το Εκουαδόρ. Οι Αρχές επισημαίνουν ότι η χώρα μας συγκαταλέγεται στις «πύλες εισόδου» της λατινοαμερικανικής κόκας στην ΕΕ, προοριζόμενες είτε για περαιτέρω διακίνηση στην Ευρώπη είτε για εγχώρια κατανάλωση. Στους τρόπους εισαγωγής, παρατηρείται ό,τι και στα λιμάνια της υπόλοιπης Ευρώπης: τα ναρκωτικά βρίσκονται κρυμμένα σε εμπορευματοκιβώτια με νόμιμο φορτίο από μπανάνες, γαρίδες ή καλαμαράκια. Βασικό προορισμό αποτελεί το λιμάνι του Πειραιά και το λιμάνι της Θεσσαλονίκης.
Αυτή η τάση συνεχίστηκε και το 2025, ενώ σημειώνεται ότι φέτος εντοπίστηκε και κατάλληλα εξοπλισμένο εργαστήριο εξαγωγής κοκαΐνης από εμποτισμένα ακατέργαστα δέρματα βοοειδών, τα οποία είχαν επίσης εισαχθεί με εμπορευματοκιβώτια.
Το σίγουρο είναι πως αν και η χώρα μας έχει ένα από τα πιο αυστηρά νομοθετικά πλαίσια σχετικά με τη διακίνηση ναρκωτικών στην Ευρώπη, ενώ είναι από τις λίγες χώρες εντός της ΕΕ που προβλέπει ποινή ισόβια κάθειρξης για υποθέσεις ναρκωτικών, έμποροι και διακινητές δεν δείχνουν να έχουν πτοηθεί.
