Δεν υπάρχει αντιπολίτευση. Η φράση αυτή έχει γίνει πια από τα κοινότερα στερεότυπα στην πολιτική συζήτηση. Ολοι το λένε και η στήλη το έχει επισημάνει παλαιότερα και μάλιστα επανειλημμένως, είναι όμως λάθος. Είναι μια εσφαλμένη διαπίστωση, δεν ισχύει. Αντιθέτως, αν δώσουμε περισσότερη προσοχή στις αποχρώσεις και τις λεπτομέρειες, θα διαπιστώσουμε ότι υπάρχει αντιπολίτευση. Δεν είναι όμως εκεί που την ψάχνουμε συνήθως! Δεν είναι επίσης ούτε φωνακλού και υστερική, όπως έχουμε συνηθίσει την αντιπολίτευση. Είναι διακριτική, μετρημένη, αλλά πάντοτε παρούσα.

Θέλετε απόδειξη; Η πιο φρέσκια είναι μόλις προχθεσινή, από τη Βουλή. Ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ επιτέθηκε στην κυβέρνηση για την ουδέτερη στάση που τηρεί στην υπόθεση του Πάνου Ρούτσι και του αιτήματος για την εκταφή του παιδιού του, επικαλούμενη την αρμοδιότητα της Δικαιοσύνης. «Δεν μπορείτε να αρνείστε σε έναν πατέρα να μάθει την αλήθεια», είπε ο κ. Φάμελλος, απευθυνόμενος προς τον υπουργό Εθνικής Αμυνας, ο οποίος εκπροσωπούσε εκείνη την ώρα την κυβέρνηση, και του ζήτησε επιτακτικά να πάρει θέση. Και ο κ. Δένδιας πήρε θέση. Πήρε τη θέση του κ. Φάμελλου, αλλά σε πιο ήπια εκδοχή. Παραθέτω το χαρακτηριστικότερο σημείο της απάντησής του: «Εχουμε παιδιά. Δεν διανοούμαι, δεν διανοούμαι, ειλικρινά σας το λέω, πώς μπορεί να απαγορευτεί το δικαίωμα ενός πατέρα να διερευνήσει οτιδήποτε αυτός κρίνει, με όποιον τρόπο κρίνει, για τον θάνατο του παιδιού του. Δεν γνωρίζω τη δικονομία. Εγώ είμαι δικηγόρος αστικού και εμπορικού δικαίου και δεν θεώρησα ότι πρέπει να υποκαταστήσω κανέναν, παριστάνοντας τον συνήγορο της υπόθεσης. Αλλά νομίζω ότι όλοι, οποιοσδήποτε στην κυβέρνηση, σε οποιαδήποτε κυβέρνηση, οποτεδήποτε, μπορεί να έχει άλλη τοποθέτηση».

Η απόκλιση από την κυβερνητική γραμμή είναι εμφανής και δεν χρειάζονται επεξηγήσεις. Και δεν είναι αυτό το μόνο σχετικό περιστατικό, είναι απλώς το πιο πρόσφατο. Υπάρχει λοιπόν αντιπολίτευση, είναι όμως μέσα στην κυβέρνηση και όχι έξω όπου την αναζητούμε. Είναι διακριτική, αποφεύγει τις κραυγές, προτιμά το συναίσθημα και χρειάζεται να προσέξεις για να τη διακρίνεις. Αλλωστε, παρέλειψα να πω ότι ο κ. Δένδιας ξεκίνησε την απάντηση παραπάνω, αφού προηγουμένως είχε επισημάνει ότι δεν μιλάει ούτε ως υπουργός, ούτε καν ως στέλεχος της κυβέρνησης. Ακριβώς! Γιατί μιλούσε ως στέλεχος της αντιπολίτευσης.

ΞΕΚΟΥΔΟΥΝΟ

Ξάφνιασε η χρονική στιγμή που επέλεξε ο Χάρης Δούκας για να ανακοινώσει ότι δεν θα θέσει υποψηφιότητα για βουλευτής στις εκλογές του 2027, διότι πέραν των άλλων κανείς δεν το είχε ρωτήσει! Δεν αμφιβάλλω, βεβαίως, ότι τα οικεία πρόσωπα και οι στενοί φίλοι του είχαν μεγάλη αγωνία για τα σχέδια του κ. Δούκα. Θα μπορούσε όμως να κάνει μια βεγγέρα στο σπίτι του ή ένα τηλεφώνημα στον καθένα τους και να τους τα πει. Ποιον λόγο είχε να το ανακοινώσει;

Για να φτάσουμε στον λόγο, πρέπει πρώτα να εξετάσουμε τι σημαίνει η απόφαση του κ. Δούκα. Εφόσον λοιπόν δεν σκοπεύει να κοσμήσει τη Βουλή με το ήθος και το επίπεδό του, αυτό σημαίνει ότι δεν πρόκειται να διεκδικήσει την ηγεσία του ΠΑΣΟΚ το 2027. Μιλάμε, εννοείται, για την περίπτωση (την άκρως απίθανη…) που το ΠΑΣΟΚ δεν θα καταφέρει να είναι πρώτο κόμμα, όπως δηλώνει ότι πιστεύει ο σημερινός αρχηγός του. Δεν νοείται κοινοβουλευτικό κόμμα με αρχηγό εκτός Βουλής. Αν κάποιοι το ξέρουν αυτό καλύτερα από όλους τους άλλους είναι οι Πασόκοι που το έζησαν οι ίδιοι στο κόμμα τους, εκείνο το άχαρο διάστημα που ο κ. Ανδρουλάκης ήταν ευρωβουλευτής και απών από τη Βουλή των Ελλήνων.

Η απόσυρση του δεύτερου των εκλογών του 2024, ο οποίος μάλιστα συγκέντρωσε το 40% των ψήφων στον δεύτερο γύρο, ευνοεί τον σημερινό πρόεδρο, κ. Ανδρουλάκη, καθώς απομακρύνει από τον ορίζοντά του έναν αντίπαλο. Οχι όμως τον πιο υπολογίσιμο από τους αντιπάλους του κ. Ανδρουλάκη, γιατί αυτός είναι ο Παύλος Γερουλάνος. Και το γεγονός ότι τελευταία παρατηρούνται συμπτώσεις απόψεων μεταξύ του κ. Γερουλάνου και της Αννας Διαμαντοπούλου, γεννούν την υποψία ότι ενδεχομένως έχει υπάρξει κάποια συνεννόηση μεταξύ των δύο και ίσως πλέον εκπέμπουν στο ίδιο μήκος κύματος. Αν ευσταθεί η συγκεκριμένη υπόθεση, τότε προκύπτει και ο λόγος της ξεκούδουνης ανακοίνωσης του δημάρχου Αθηναίων: Στο ΠΑΣΟΚ, διαμορφώνονται ήδη τα στρατόπεδα της επόμενης μέρας και ο ίδιος τάσσεται με την πλευρά του κ. Ανδρουλάκη…