Το βράδυ της 22ας Αυγούστου, μία 23χρονη ουκρανή πρόσφυγας που ζούσε εδώ και τρία χρόνια μαζί με την οικογένειά της στις ΗΠΑ, η Ιρίνα Σαρούτσκα, δολοφονήθηκε μέσα στον ηλεκτρικό, στη Σάρλοτ της Βόρειας Καρολίνας, από έναν 34χρονο Αφροαμερικανό που είχε συλληφθεί 14 φορές τα τελευταία 12 χρόνια, μεταξύ άλλων για ένοπλη ληστεία, κλοπές και φθορά ξένης περιουσίας, ζούσε άστεγος και είχε διαγνωσθεί με σχιζοφρένεια: ο ίδιος ο Ντεκάρλος Μπράουν Τζούνιορ είπε εκ των υστέρων στην αδελφή του πως τη σκότωσε γιατί «διάβαζε το μυαλό του».
Πέρασαν δύο εβδομάδες, και τότε η υπόθεση πήρε διαστάσεις. Γιατί στις 5 Σεπτεμβρίου, κατόπιν αιτήματος μέσων ενημέρωσης, η Υπηρεσία Μεταφορών της Σάρλοτ δημοσιοποίησε βίντεο της επίθεσης, από κάμερα ασφαλείας. Δείχνει την Ιρίνα Σαρούτσκα να μπαίνει στο βαγόνι, φορώντας τα ρούχα της δουλειάς της σε μια πιτσαρία, να κάθεται, και να χαζεύει στο κινητό της, όταν ξαφνικά, ο άνδρας που καθόταν πίσω της σηκώνεται όρθιος με ένα μαχαίρι στο χέρι. Το βίντεο έγινε viral – με πρόσωπα όπως ο Ίλον Μασκ, ή ο αναπληρωτής προσωπάρχης του Λευκού Οίκου, Στίβεν Μίλερ, να το συνοδεύουν με κατηγορίες προς τον Τύπο ότι αγνοεί το έγκλημα επειδή το θύμα ήταν λευκό και ο δράστης μαύρος.
Ενα 24ωρο αργότερα, ο Ρεπουμπλικανός βουλευτής Μαρκ Χάρις αποκάλεσε την επίθεση «μικρόκοσμο μιας εθνικής επιδημίας». Τη Δευτέρα, ο Λευκός Οίκος εξέδωσε ανακοίνωση όπου αποκαλούσε τον δράστη ένα «διαταραγμένο τέρας» με «μακρύ ποινικό μητρώο», ρίχνοντας παράλληλα την ευθύνη στους Δημοκρατικούς «πολιτικούς, εισαγγελείς και δικαστές» της Βόρειας Καρολίνας: «είναι το αποκορύφωμα της προτεραιότητας που δίνουν σε woke ατζέντες», κατήγγειλε. Ένα 24ωρο αργότερα, ο Ντόναλντ Τραμπ μοιράστηκε από το Οβάλ Γραφείο ένα βίντεο που τον έδειχνε να κρατάει μια φωτογραφία του Μπράουν, ντυμένου με την πορτοκαλί φόρμα των κρατουμένων, πλάι σε μια φωτογραφία της Ζαρούτσκα. «Μια όμορφη νεαρή κοπέλα που δεν είχε ποτέ προβλήματα στη ζωή της και είχε ένα λαμπρό μέλλον σε αυτή τη χώρα, και τώρα είναι νεκρή», έλεγε. «Σφαγιάστηκε από ένα διαταραγμένο τέρας. (…) Πρέπει να απαντήσουμε με δύναμη και σκληρότητα. Πρέπει να είμαστε άγριοι, όπως και αυτοί».
Τον Αύγουστο του 2014, ο Ντεκάρλος Μπράουν είχε αφαιρέσει υπό την απειλή όπλου από έναν άνδρα 50 δολάρια, ένα κινητό τηλέφωνο και νομίσματα της Ονδούρας. Συνελήφθη, ομολόγησε και εξέτισε την ελάχιστη ποινή φυλάκισης των έξι ετών και ενός μηνός. Μετά την αποφυλάκισή του, τον Σεπτέμβριο του 2020, τέθηκε υπό την τυπική επιτήρηση του ενός έτους. Η μητέρα του, Μισέλ Αν Ντιούιτ, που τον είχε αφήσει λίγο πριν από τη δολοφονία σε ένα καταφύγιο για άστεγους, είπε πως λίγο μετά που βγήκε από τη φυλακή διαγνώσθηκε με σχιζοφρένεια και άρχισε να συμπεριφέρεται «επιθετικά στο σπίτι». Τον είδε ποτέ κάποιος γιατρός; Του δόθηκε ποτέ κάποια αγωγή; Αγνωστο.
Εκείνο που γνωρίζουμε είναι πως τον περασμένο Ιανουάριο, όταν η αστυνομία πήγε ως όφειλε να τον τσεκάρει, ο 34χρονος είπε στους αστυνομικούς ότι κάποιος του είχε δώσει κάτι «που έλεγχε πότε έτρωγε, περπατούσε, μιλούσε». Οταν οι αστυνομικοί του είπαν ότι δεν μπορούσαν να κάνουν τίποτα για αυτό, ο Μπράουν αναστατώθηκε και κάλεσε το 911, τον αριθμό έκτακτης ανάγκης. Στη συνέχεια, κατηγορήθηκε για κατάχρηση του 911. Αφέθηκε ελεύθερος λίγες μέρες αργότερα, με τη δικαστή να συμφωνεί υπό τον όρο γραπτής δέσμευσής του να εμφανιστεί σε μελλοντικές ακροάσεις. Εκ των υστέρων, η μητέρα του είπε πως δεν έπρεπε να τον είχαν αφήσει, τότε, ελεύθερο.
Η Βόρεια Καρολίνα έχει Δημοκρατικό κυβερνήτη, και Δημοκρατικό υπουργό Δικαιοσύνης. Η Σάρλοτ έχει Δημοκρατική δήμαρχο. Αφησαν λοιπόν όλοι αυτοί και οι όμοιοί τους ελεύθερο τον Μπράουν τον Ιανουάριο, ή / και στάθηκαν τόσα χρόνια υπερβολικά επιεικείς μαζί του, επειδή είναι Αφροαμερικανός κι εκείνοι woke; Πώς; Είναι τουλάχιστον αφελής η ερώτηση και γενικότερα η προσέγγιση ενός τόσο περίπλοκου, δύσκολου θέματος όπως η αντιμετώπιση των ανθρώπων με σοβαρές ψυχικές νόσους; Μα αυτή την προσέγγιση επέλεξε ο Τραμπ, και οι συν αυτώ, με πολλούς από τους τελευταίους να του ζητούν να στείλει ομοσπονδιακά στρατεύματα (και) στη Σάρλοτ – όπου, σημειωτέον, τα βίαια εγκλήματα μειώθηκαν το πρώτο εξάμηνο της χρονιάς κατά 24% σε σύγκριση με το πρώτο εξάμηνο του 2024. Στη δολοφονία της Ιρίνα Σαρούτσκα, αυτή την τραγική, όσο και τυφλή πράξη βίας, αναφερόταν το τελευταίο tweet του Τσάρλι Κερκ, έγραφε πως είναι αναγκαίο να «πολιτικοποιηθεί 100%». Λίγες ώρες αργότερα, ο ίδιος έπεσε θύμα μιας πραγματικά πολιτικής, αυτή τη φορά, δολοφονίας.
Οι ΗΠΑ έχουν εισέλθει σε επικίνδυνες ατραπούς. Ίσως, μάλιστα, να είναι πια αργά για εκείνες. Δεν είναι απαραίτητο να τις ακολουθήσουμε, όμως. Ούτε αναπόδραστο είναι. Αρκετά με την αναπαραγωγή βίντεο που απεικονίζουν θανάτους και δολοφονίες, είτε σε ειδησεογραφικά σάιτ είτε στα σόσιαλ μίντια. Την κοινοτοποίηση της βίας δεν μπορούν να τη δικαιολογήσουν ούτε οι αγαθές προθέσεις ούτε – συχνότερα –, η κυνική επισήμανση «Προσοχή, σκληρές εικόνες!». Ας αναλάβει ο καθένας μας τις ευθύνες του – ίσως και η πολιτεία τις δικές της;
