Παράθυρο ευκαιρίας

Δεν είναι μόνον οι υπουργοί και βουλευτές που προετοιμάζονται για το καλοκαιρινό κυνήγι του σταυρού. Ακόμη και στις ξένες πρεσβείες στην Αθήνα τα στοιχήματα για φθινοπωρινές κάλπες έχουν αυξηθεί κατακόρυφα. Κυρίως γιατί η εκλογολογία έχει φουντώσει και όχι επειδή έχουν πραγματικούς λόγους να πιστεύουν ότι ο Κυριάκος Μητσοτάκης έχει αναθεωρήσει τη θέση του για κάλπες τον Μάιο του 2023. Μέχρι τον Δεκαπενταύγουστο, ωστόσο, οι αποφάσεις θα έχουν οριστικοποιηθεί. Σύμφωνα και με το χρονοδιάγραμμα που μελετάται στο Μαξίμου, το εκλογικό «παράθυρο ευκαιρίας» ανοίγει στα μέσα Σεπτεμβρίου και κλείνει στο τέλος Οκτωβρίου. Με έναν σχεδιασμό για διαδοχικές εκλογές, είναι προφανές ότι δεν προκρίνονται εκλογικές αναμετρήσεις που θα μπερδευτούν με τα Χριστούγεννα. Και η προεκλογική περίοδος, αν θεωρηθεί ότι έχει ήδη ατύπως ξεκινήσει, θα έχει ξεχειλώσει, προκαλώντας άλλες παρενέργειες. Συνεπώς, εάν ο Πρωθυπουργός αφήσει τον Σεπτέμβριο να τρέξει με τη Βουλή ανοικτή, όλοι θα έχουν λάβει το μήνυμα ότι οι εκλογές θα γίνουν στην ώρα τους.  

«Το γοργόν και χάριν έχει» είναι μια δοκιμασμένη συνταγή που όντως αξιολογείται και δυναμώνει τον εκλογικό συναγερμό σε όλη την πολιτική σκηνή. Το πολιτικό παράθυρο ευκαιρίας έχει να κάνει κυρίως με τη βεβαιότητα ότι οι κάλπες αμέσως μετά τη θερινή ραστώνη ευνοούν κατά βάση την κυβέρνηση. Οι ημερομηνίες που διακινούνται από μέρες στους κυβερνητικούς διαδρόμους δεν είναι αυθαίρετες. Και ο Μητσοτάκης έχει ήδη προϊδεάσει ότι δεν θα αφήσει επί μακρόν τη χώρα να διολισθαίνει μέσα σε ένα κλίμα πολιτικής τοξικότητας. Η επανεκκίνηση θα περάσει αναγκαστικά και μέσα από τη λαϊκή ετυμηγορία.

Το μοναδικό «αλλά..» που βάζουν στη συζήτηση ακόμη και εκείνοι που είναι πεπεισμένοι ότι οι εκλογές είναι κοντά, δεν συνδέεται με κινήσεις στην εσωτερική σκηνή ή με επιφυλάξεις για το αποτέλεσμα. Προέρχεται από την απέναντι πλευρά του Αιγαίου, καθώς ο Ερντογάν δεν μπορεί να εξαιρεθεί από την εξίσωση. Οχι στη βάση μιας προβληματικής κατάστασης για την κυβερνητική εικόνα - αντιθέτως, η ένταση στα εθνικά επίσης θεωρείται ότι ευνοεί έναν εκλογικό σχεδιασμό και συσπειρώνει γύρω από την κυβέρνηση. Ο προβληματισμός, που καταγράφεται στα κυβερνητικά γραφεία, έχει να κάνει με το ενδεχόμενο ανάμεσα στις διπλές κάλπες και το έλλειμμα διακυβέρνησης των 60-65 ημερών που υπολογίζεται ότι θα συντρέξουν, ο Ερντογάν να αναζητήσει το δικό του «παράθυρο ευκαιρίας» και να δημιουργήσει πιεστικές καταστάσεις για την Αθήνα. Το επιχείρημα που έχει συζητηθεί και στο Μαξίμου, περνά μέσα από την κυβερνητική ευθύνη μιας τέτοιας εξέλιξης. Με την πρόωρη προσφυγή στις κάλπες από μια αυτοδύναμη κυβέρνηση, ο Κυριάκος Μητσοτάκης μπορεί να βρεθεί απολογούμενος για το κενό που άφησε στη διακυβέρνηση της χώρας - και φρόντισε η Αγκυρα να εκμεταλλευθεί. Το αντεπιχείρημα ότι το ίδιο ζήτημα μπορεί κάλλιστα να προκύψει και τον Μάιο - Ιούνιο του 2023, αφού οι διπλές κάλπες είναι η πιθανότερη εξέλιξη και σε εκείνη τη φάση, προσκρούει στις τουρκικές εκλογές στις οποίες θα πρέπει να εστιάσει ο Ερντογάν, αλλά κυρίως στο ότι με τις κάλπες στην ώρα τους η κυβέρνηση δεν μπορεί να χρεωθεί πολιτικές ευθύνες, αφού δεν θα έχει κανένα συνταγματικό περιθώριο για διαφορετικές κινήσεις.

Για την Αγκυρα, είναι ήδη καθαρό ότι η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία αποτελεί παράθυρο ευκαιρίας, προκειμένου να προωθήσει στους Δυτικούς ένα συνολικό «πακέτο» αξιώσεων. Πρωτίστως η Ουάσιγκτον, αλλά και η ΕΕ, έχουν κληθεί να αποδεχθούν έναν τουρκικό σχεδιασμό που περιλαμβάνει νέους εξοπλισμούς, τους ειδικούς διαύλους με τη Μόσχα, την  παρουσία στη Συρία, την καταδίωξη πολιτικών αντιπάλων, ακόμη και τη «Γαλάζια Πατρίδα» και τις αμφισβητήσεις ελληνικών κυριαρχικών δικαιωμάτων. Με στόχο να κερδίσει όσα περισσότερα μπορεί, η κλιμάκωση είναι μια επιλογή από την πλευρά του Ερντογάν. Δεν είναι, συνεπώς, η διακύμανση των γκάλοπ, ούτε η ετοιμότητα της αντιπολίτευσης ή το εσωτερικό κλίμα που θα καθορίσουν τον εκλογικό χρόνο. Μόνον ο προβληματισμός για τον απρόβλεπτο Ερντογάν θα μπορούσε να ανατρέψει τις αποφάσεις για πρόωρες κάλπες.