Έντυπη Έκδοση
Το παρόν άρθρο, όπως κι ένα μέρος του περιεχομένου του tanea.gr, είναι διαθέσιμο μόνο σε συνδρομητές.
Αν είστε συνδρομητής μπορείτε να συνδεθείτε από εδώ:
Αν θέλετε να γίνετε συνδρομητής μπορείτε να αποκτήσετε τη συνδρομή σας εδώ:
Εγγραφή μέλους
Ο πόλεμος των ΗΠΑ στο Αφγανιστάν υποτίθεται πως δεν θα ήταν ένα ακόμη Βιετνάμ. «Δεν κατασκευάζω τέλματα» έλεγε ο Ντόναλντ Ράμσφελντ, αρχιτέκτονας της αρχικής εισβολής των ΗΠΑ, ο οποίος πέθανε την περασμένη εβδομάδα. Τελικά, βεβαίως, ο πρώην υπουργός Αμυνας των ΗΠΑ έφτιαξε δύο τέλματα, ισχυριζόμενος δημοσίως ότι το Αφγανιστάν είχε «κερδηθεί», την άνοιξη του 2003, όταν έστειλε τα αμερικανικά στρατεύματα στο Ιράκ.
Τα στρατεύματα των ΗΠΑ παρέμειναν στο Βιετνάμ επί οκτώ χρόνια, στο Αφγανιστάν όμως ήταν παρόντα επί 20. Αυτός είναι, με διαφορά, ο μεγαλύτερος σε διάρκεια πόλεμος που έχει διεξαγάγει η Αμερική.
Ο Τζο Μπάιντεν επιμένει πως η αποχώρηση δεν θα είναι ακριβώς πλήρης και ότι οι μερικές εκατοντάδες στρατιώτες των ΗΠΑ που έχουν απομείνει στο Αφγανιστάν θα έχουν καθήκοντα φρουράς. Η εγκατάλειψη της βάσης Μπαγκράμ, την περασμένη Παρασκευή, σηματοδότησε το πραγματικό τέλος στη στρατιωτική παρουσία των ΗΠΑ στη χώρα.
Εχοντας χτιστεί από τη Σοβιετική Ενωση στη δεκαετία του '50, το Μπαγκράμ ήταν το κέντρο των αμερικανικών επιχειρήσεων επί δύο δεκαετίες και ταυτόχρονα μια περιβόητη φυλακή. Τα αμερικανικά αεροσκάφη, βεβαίως, θα συνεχίσουν να πετούν πάνω από το Αφγανιστάν, όμως θα απογειώνονται «πέρα από τον ορίζοντα», από πολεμικά πλοία και βάσεις σε άλλες χώρες. Οπως συνέβη και στο Βιετνάμ, οι ΗΠΑ φεύγουν ύστερα από μια ειρηνευτική συμφωνία με έναν αντίπαλο τον οποίο προσπάθησαν να καταστρέψουν και απέτυχαν. Οπως και στο Βιετνάμ, ο ενισχυμένος αντίπαλος δεν αναμένεται να τηρήσει την ειρήνη. Η Σαϊγκόν άντεξε για δύο χρόνια απέναντι στον στρατό του Βορείου Βιετνάμ, μετά την αποχώρηση των Αμερικανών. Σήμερα, ορισμένες υπηρεσίες πληροφοριών των ΗΠΑ δεν δίνουν στην Καμπούλ ούτε έξι μήνες περιθώριο.
Οπως αποκάλυψε το Politico την Παρασκευή, η πρεσβεία στην πρωτεύουσα του Αφγανιστάν διαθέτει ένα «σχέδιο έκτακτης ανάγκης» για τις χειρότερες περιπτώσεις, κάτι που αναπόφευκτα φέρνει στη μνήμη σκηνές από την ταπεινωτική διαφυγή από την ταράτσα της διπλωματικής αποστολής στη Σαϊγκόν τον Απρίλιο του 1975. Τότε, όπως και τώρα, όσοι εργάστηκαν για τους Αμερικανούς, όπως οι διερμηνείς, παρακαλούσαν ώστε να τους πάρουν μαζί τους.
Σύμφωνα με τα Ηνωμένα Εθνη, τουλάχιστον 50 από τις σχεδόν 400 περιοχές του Αφγανιστάν έχουν ήδη πέσει στα χέρια των Ταλιμπάν, από τον Μάιο. Με τις ΗΠΑ απούσες, οι πολίτες του Αφγανιστάν προσπαθούν να οργανώσουν πολιτοφυλακές αυτοάμυνας, προκειμένου να προστατεύσουν τα χωριά τους από τις δυνάμεις που βρίσκονται στις γύρω περιοχές.
Το στρατιωτικό δίδαγμα του Βιετνάμ ήταν ότι οι ΗΠΑ δεν μπορούσαν να διεξαγάγουν έναν πόλεμο χιλιάδες μίλια μακριά από την πατρίδα εναντίον ενός εχθρού με ιδεολογικά κίνητρα και ρίζες σε μια κοινότητα η οποία, σε τελική ανάλυση, αντιμετώπισε τα αμερικανικά στρατεύματα ως κατακτητές. Ηταν ένα μάθημα που έγινε κατανοητό - όμως, ξεχάστηκε μέσα στον πυρετό που ακολούθησε τις επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου.
Ο Ράμσφελντ θεώρησε πως ήταν σε θέση να αποφύγει τις σκιές του Βιετνάμ χρησιμοποιώντας ολιγάριθμες ομάδες ειδικών δυνάμεων των ΗΠΑ, σε συνεργασία με ντόπιους φυλάρχους. Ωστόσο αυτός είναι και ο τρόπος με τον οποίο είχε ξεκινήσει και η εμπλοκή στο Βιετνάμ το 1964, με μικρές «Ομάδες Α», συμβούλων οι οποίοι εκπαίδευαν τον τακτικό στρατό και παραστρατιωτικές ομάδες στον Νότο.
Μέχρι η υπόθεση του Αφγανιστάν να φτάσει στο τέλος της, εστάλησαν εκεί νέοι Αμερικανοί που δεν είχαν καν γεννηθεί όταν ξεκινούσε ο πόλεμος, σε ορισμένες περιπτώσεις υπηρετώντας δίπλα-δίπλα με τους γονείς τους, οι οποίοι είχαν κάνει εκεί αλλεπάλληλες θητείες.
Αμφότεροι οι πόλεμοι λειτούργησαν ως μια χοάνη που ρουφούσε ολοένα περισσότερους στρατιώτες και πολεμικό υλικό, προκειμένου να προστατευθεί αυτό που ήδη είχε δαπανηθεί ή χαθεί. Από τη στιγμή που Αμερικανοί και Αφγανοί είχαν πεθάνει στην προσπάθεια να διώξουν τους Ταλιμπάν, να ανοίξουν τα σχολεία στα κορίτσια και να ενισχύσουν τον στρατό, η αποχώρηση φαινόταν προδοσία.
Αυτός ο τρόπος σκέψης επέτρεψε να συνεχιστεί ο «αέναος πόλεμος», όμως αυτό δεν σημαίνει πως δεν ήταν πραγματικός. Οσοι δε παίρνουν τα όπλα για να προστατεύσουν τα χωριά τους, πολλές γυναίκες του Αφγανιστάν και κοινωνικούς ακτιβιστές τώρα αισθάνονται προδομένοι από τους αποχωρούντες Αμερικανούς.
Ο Τζο Μπάιντεν και οι ΗΠΑ δεν θα αποφύγουν να επωμιστούν ένα μερίδιο ευθύνης, έστω και αν δεν είναι παρόντες.