Έντυπη Έκδοση
Το παρόν άρθρο, όπως κι ένα μέρος του περιεχομένου του tanea.gr, είναι διαθέσιμο μόνο σε συνδρομητές.
Αν είστε συνδρομητής μπορείτε να συνδεθείτε από εδώ:
Σύνδεση μέλους
Αν θέλετε να γίνετε συνδρομητής μπορείτε να αποκτήσετε τη συνδρομή σας εδώ:
Εγγραφή μέλους
Στο πεντάστερο ξενοδοχείο Waldorf στο κέντρο της Ιερουσαλήμ, στη διάρκεια της - πρωτόγνωρης λόγω των αυστηρών μέτρων ασφαλείας για την πανδημία - κυβερνητικής συνάντησης Ελλάδας και Ισραήλ, δόθηκε σήμα για «συντονισμένη δράση» των δύο χωρών σε μια νέα κατεύθυνση ενίσχυσης της στρατηγικής σχέσης, με αιχμή την αμυντική βιομηχανία και τις νέες τεχνολογίες.
Οι δυνατότητες συνεργασίας στον τομέα της άμυνας, εξάλλου, μαζί με τον ρόλο της Τουρκίας και τη γεωστρατηγική σημασία του αγωγού φυσικού αερίου East Med, βρέθηκαν στην πρώτη γραμμή της κατ' ιδίαν συνάντησης του Κυριάκου Μητσοτάκη και του ομολόγου του Μπενιαμίν Νετανιάχου, αλλά και στις συνομιλίες των αντιπροσωπειών. Πίσω από την κλειστή πόρτα της σουίτας στον ένατο όροφο του Waldorf ο Μητσοτάκης έδωσε στον Νετανιάχου τη «μεγάλη εικόνα» του αποσταθεροποιητικού ρόλου τη Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο και αργότερα αναφέρθηκε on camera στην επιθετική συμπεριφορά της Αγκυρας με τη φράση «συνιστά απειλή για την περιφερειακή σταθερότητα». Την ίδια ώρα στο Ισραήλ κυκλοφορούσε ήδη η εφημερίδα «Γεντιότ Αχρονότ» με δηλώσεις Μητσοτάκη για την Τουρκία, που «θέλει να ελέγχει πολιτικά και στρατιωτικά ολόκληρη την περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου», όπως είπε, καλώντας την να εγκαταλείψει τις «νέο-οθωμανικές φαντασιώσεις», αλλά και για τη σημασία του EastMed και των τριμερών σχημάτων.
Η εμβάθυνση της συνεργασίας μέσα από την πρωτοβουλία 3+1 (Ελλάδα - Κύπρος - Ισραήλ) που περιλαμβάνει και τις ΗΠΑ, καθώς και η σημασία του αγωγού φυσικού αερίου EastMed με την ιδιαίτερη αναφορά Νετανιάχου ότι «είμαστε αποφασισμένοι να προχωρήσει» τέθηκε επί τάπητος στην Ιερουσαλήμ, ενώ αναμένεται, σύμφωνα με ισραηλινούς αξιωματούχους, να οργανωθεί άμεσα, εντός των επόμενων δύο μηνών, όπως φαίνεται ότι συμφωνήθηκε νέα τριμερής συνάντηση (Ελλάδα - Κύπρος - Ισραήλ) για τα ενεργειακά. Και ενώ στο επίκεντρο μπήκαν διμερείς συμφωνίες με την ελληνική πλευρά να θεωρεί «αυτόνομη» τη σχέση της με το Ισραήλ, αξιολογείται ως κομβική και η σχέση του Τελ Αβίβ με τις ΗΠΑ και η απευθείας επικοινωνία του Νετανιάχου με τον Ντόναλντ Τραμπ.
ΣΤΗΡΙΞΗ ΓΙΑ ΑΟΖ. Με τον πλέον επίσημο τρόπο πάντως - μέσα από τη γραπτή κοινή δήλωση - το Ισραήλ προσέφερε πλήρη στήριξη στα κυριαρχικά δικαιώματα της Ελλάδας, με αναφορά και στην υφαλοκρηπίδα. «Ζητούμε τον σεβασμό των κυριαρχικών δικαιωμάτων όλων των κρατών όσον αφορά την υφαλοκριπίδα και την Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη, σύμφωνα με το εθιμικό διεθνές δίκαιο της θάλασσας» αναφέρεται στα συμπεράσματα της συνάντησης κορυφής Ελλάδας - Ισραήλ και αναφέρεται ότι «αντιτιθέμεθα εντόνως σε απόπειρες παραβίασης αυτών των δικαιωμάτων κατά τρόπο που θέτουν σε κίνδυνο τη σταθερότητα της Ανατολικής Μεσογείου και του Αιγαίου».
ΑΜΥΝΤΙΚΗ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ. Είναι σαφές ότι για την ελληνική πλευρά το «στρατηγικό βάθος» στις σχέσεις με το Ισραήλ όχι μόνο δεν αντιμετωπίζεται ως μονοδιάστατο, αλλά υπάρχει εκτίμηση για άμεση - ως και μαζική - ωρίμανση σημαντικών πρότζεκτ. Οπως, κατά πληροφορίες, διαπιστώθηκε από τις επαφές της ελληνικής πλευράς στην Ιερουσαλήμ, η ισραηλινή πλευρά διεκδικεί ισχυρά την είσοδό της στην ΕΛΒΟ, ενώ το βλέμμα του Τελ Αβίβ φαίνεται να πέφτει και στην Καλαμάτα, στο πλαίσιο του σχεδίου αναβάθμισης του κέντρου εκπαίδευσης πιλότων μαχητικών αεροσκαφών.
Την ίδια στιγμή, δεν περνά απαρατήρητο το ισραηλινό ενδιαφέρον για εγκατάσταση εξελιγμένου ραντάρ στην ανατολική Κρήτη, που θα καλύπτει - με συνδιαχείριση της Ελλάδας - ολόκληρη την Ανατολική Μεσόγειο. Πρόκειται για ισραηλινές προθέσεις που ενοχλούν την Αγκυρα αλλά, σύμφωνα με αρμόδιες πηγές, δεν συγκαταλεγονται στη λίστα με τους πιο ώριμους σχεδιασμούς. Πρώτο βήμα ενίσχυσης των σχέσεων, πάντως, στον συγκεκριμένο τομέα έχει γίνει με την ενοικίαση (σε σύστημα long leasing) ισραηλινών drones, ενώ ο Κυριάκος Μητσοτάκης συζήτησε εκτενώς τις δυνατότητες συνεργασίας στην αμυντική βιομηχανία κατά τη συνάντησή του με τον πρόεδρο της Elbit Systems (ισχυρή εταιρεία αμυντικού υλικού, εισηγμένη στον Νasdaq) Μπεζχαλέλ Μαχλίς.
ΤΕΣΣΕΡΙΣ ΣΥΜΦΩΝΙΕΣ. Το επόμενο συμβούλιο συνεργασίας μεταξύ Ελλάδας και Ισραήλ αναμένεται στην Αθήνα εντός του 2021, ενώ οι χθεσινές συζητήσεις οδήγησαν σε υπογραφές υπουργών σε τέσσερα πεδία, με τη δέσμευση για διαρκή συντονισμό. Συγκεκριμένα υπήρξαν μία συμφωνία για ενεργειακή συνεργασία ώστε να προωθούνται πρότζεκτ που ενισχύουν την ενεργειακή ασφάλεια των δύο χωρών, διακήρυξη για θέματα κυβερνοασφάλειας (ένα πεδίο στο οποίο η Ελλάδα διαβλέπει σημαντικές ευκαιρίες νέας συνεργασίας), δήλωση προθέσεων για τον τομέα της γεωργίας (για την αγρο-τεχνολογία συζήτησε ο Πρωθυπουργός και με εκπροσώπους επιχειρηματιών και επενδυτικών ομίλων), καθώς και δήλωση για τον τουρισμό.
ΝΤΙ ΜΑΪΟ ΣΤΗΝ ΑΓΚΥΡΑ. Στον απόηχο των ελληνικών κινήσεων και της υπογραφής της ελληνοϊταλικής συμφωνίας για την οριοθέτηση θαλασσίων ζωνών, επίσημη επίσκεψη στην Τουρκία κατόπιν πρόσκλησης του ομολόγου του Μεβλούτ Τσαβούσογλου, πραγματοποιεί σήμερα ο ιταλός ΥΠΕΞ, Λουίτζι ντι Μάιο. Στην ατζέντα των συνομιλιών είναι οι διμερείς σχέσεις Τουρκίας - Ιταλίας, η ενταξιακή πορεία της Τουρκίας στην ΕΕ, ενώ αναμένεται να γίνει αναφορά τόσο στην κατάσταση στην Ανατολική Μεσόγειο με επίκεντρο τη Λιβύη. Ενδιαφέρον έχει το εάν οι δύο ΥΠΕΞ θα αναφερθούν στην ελληνοϊταλική συμφωνία καθώς και στη συμφωνία του EastMed, την οποία η Ρώμη δεν έχει ακόμα υπογράψει.
- Στο μεταξύ, τροφοδοτώντας έναν νέο γύρο σύγκρουσης της Αγκυρας με το Παρίσι, το τουρκικό ΥΠΕΞ χαρακτήρισε «σκοτεινή και ανεξήγητη» την πολιτική της Γαλλίας σε σχέση με τη Λιβύη. Αφορμή για την τουρκική επίθεση στάθηκαν οι δηλώσεις της κυβέρνησης Μακρόν κατά την επίσκεψη Δένδια στο Παρίσι.