Είχαμε εκτιμήσει προ ενός έτους ότι η αβάπτιστη τότε Συμφωνία των Πρεσπών θα αναδιέτασσε την πολιτική γεωγραφία, επιταχύνοντας τους μετασχηματισμούς που έχουν επιφέρει η Χρεοκοπία και η Μεγάλη Υφεση μετά το 2009-10. Αυτό συμβαίνει τώρα, Ιανουάριο 2019, και θα διαρκέσει.
Η επίλυση του Μακεδονικού, στη λεγόμενη «εθνική γραμμή», είχε επιχειρηθεί ατελέσφορα από τις κυβερνήσεις Κ. Σημίτη και Κώστα Καραμανλή, με υπουργούς Εξωτερικών τους Γ.Α. Παπανδρέου και Ντόρα Μπακογιάννη. Ατελέσφορα, διότι δεν υπήρχαν ο κατάλληλος συνομιλητής και η ευνοϊκή συγκυρία – αυτά που συνέτρεξαν μετά το καλοκαίρι του 2017. Με λίγα λόγια, ο Ζόραν Ζάεφ και η γεωπολιτική συγκυρία ευνόησαν τον Αλέξη Τσίπρα, και αυτός άδραξε την ευκαιρία και ανέλαβε το πολιτικό κόστος της πρωτοβουλίας.
Η σφοδρή, καίτοι αβαθής και στερούμενη παντελώς πολιτικών επιχειρημάτων, αντίδραση της ΝΔ του Κυρ. Μητσοτάκη και του ΚΙΝΑΛ (ΠΑΣΟΚ;) της Φώφης Γεννηματά πυροδοτεί εξελίξεις. Η ΝΔ συσπειρώνεται προς το εθνικιστικό – υπερδεξιό φάσμα, συγκρατώντας τις διαρροές προς τα εκεί· υιοθετεί ατύπως ή και ευθέως την ετερόκλητη και συχνά γραφική διαμαρτυρία και αφίσταται όχι μόνο από φιλελεύθερα – κεντροδεξιά – ρεπουμπλικανικά χαρακτηριστικά, αλλά και από οποιαδήποτε δική της παράδοση διπλωματικού ρεαλισμού, όπως λ.χ. έχουν καταγραφεί στις πρακτικές των Κων. Μητσοτάκη, Μιχ. Παπακωνσταντίνου, Κώστα Καραμανλή, Ντόρας Μπακογιάννη. Ουσιαστικά εφαρμόζεται και στο πεδίο εξωτερικής πολιτικής η γραμμή Σαμαρά και ΛΑΟΣ, απομακρύνοντας τη ΝΔ από τους μετριοπαθείς συντηρητικούς και τους κεντρώους.
Μεγάλο χαμένο της αλυσιδωτής αντίδρασης του Μακεδονικού φαίνεται να είναι το ΚΙΝΑΛ – ΠΑΣΟΚ. Οχι μόνο διότι απορρίπτει τη συμφωνία αταβιστικά άνευ επιχειρημάτων, όχι μόνο διότι έτσι σύρεται και πάλι αδιαφοροποίητα στη γραμμή Μητσοτάκη – Σαμαρά, όπως έκανε και με την καταψήφιση της απλής αναλογικής, αλλά πρωτίστως επειδή τώρα το Κέντρο λεηλατείται κυρίως από τον ΣΥΡΙΖΑ. Ηδη δυσαρεστημένα μέλη και στελέχη τού βιαστικά μετονομασθέντος ΠΑΣΟΚ, όχι μόνο του αριστερού – λαϊκού αλλά και του εκσυγχρονιστικού – σημιτικού, κινούνται προς τον ΣΥΡΙΖΑ· αυτό κατεγράφη με τη συνάντηση Κεντροαριστεράς – Τσίπρα στο Μέγαρο την περασμένη Κυριακή. Το Ποτάμι είχε διαρρεύσει ήδη προς τα δεξιά· οι Πρέσπες το αποστράγγισαν.
Παρότι τα εκλογικά κέρδη ουδέποτε μπορούν να προεξοφληθούν, τα πολιτικά κέρδη της αναδιάταξης φαίνεται να τα συγκομίζει ο ΣΥΡΙΖΑ. Με την εμπειρία της τετραετούς διακυβέρνησης (και όχι αριστερής παρένθεσης) και με διαπιστωμένη αντοχή στην κούρσα που άρχισε το 2012, διευρύνει το ακροατήριό του, εμπλουτίζεται, μετασχηματίζεται, αφομοιώνει ή και αλλάζει συμμαχίες. Με έναν ρωμαλέο, λαϊκό, αριστερό λόγο, με πραγματισμό και όραμα, μπορεί να καλύψει την ορφανή μικρομεσαία Ελλάδα και τη νεολαία και να εδραιώσει την ηγεμονία του.
Ο Νίκος Ξυδάκης είναι βουλευτής Β’ Αθηνών, κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος του ΣΥΡΙΖΑ και πρώην υπουργός