Τουλάχιστον δεν ήταν καταστροφή. Εάν οι Δημοκρατικοί είχαν αποτύχει να εξασφαλίσουν την πλειοψηφία στη Βουλή των Αντιπροσώπων, ο Ντόναλντ Τραμπ θα αισθανόταν παντοδύναμος με όλες τις τρομερές επιπτώσεις που θα συνεπαγόταν κάτι τέτοιο. Οι Ρεπουμπλικανοί πάντως ελέγχουν ακόμη τη Γερουσία. Κάτι που σημαίνει ότι το δικαστικό σύστημα, στο οποίο ανήκει και το Ανώτατο Δικαστήριο, θα μετακινηθεί ακόμη περισσότερο προς τα δεξιά. Και η εκλογή Ρεπουμπλικανών κυβερνητών σε μείζονες πολιτείες όπως το Οχάιο και η Φλόριντα σημαίνει πως ενισχύονται οι πιθανότητες επανεκλογής του Τραμπ το 2020.

Ενα από τα πιο κοινά πολιτικά κλισέ ενόψει των ενδιάμεσων εκλογών έλεγε πως αυτές οι εκλογές ήταν μια «μάχη για την ψυχή της Αμερικής». Είναι εύκολο να φανταστεί κανείς τους Ρεπουμπλικανούς και τους Δημοκρατικούς να αντιπροσωπεύουν τις δυο διαφορετικές εκδοχές της χώρας. Η μία είναι κατά κύριο λόγο λευκή, με όχι υψηλό επίπεδο εκπαίδευσης, όχι πολύ νέα, ισχυρή στις αγροτικές περιοχές, συχνά αρσενική και υπερήφανη για τα όπλα της. Η άλλη έχει καλύτερη μόρφωση, νεότερη ηλικιακά, της πόλης, από διάφορες φυλές, περισσότερο του γυναικείου φύλου και υπέρ του ελέγχου των όπλων. Μπορεί η περιγραφή να αντιστοιχεί σε καρικατούρες. Αλλά σκιαγραφεί μια πολύ αναγνωρίσιμη πραγματικότητα.

Παρά το γεγονός ότι και οι μεν και οι δε πιστεύουν πως είναι πατριώτες Αμερικανοί, η ιδέα που έχουν για τον πατριωτισμό είναι πολύ διαφορετική. Ο συγγραφέας Τζέιμς Μπάλντουιν έχει περιγράψει σωστά τον «προοδευτικό» πατριωτισμό: αγαπά την Αμερική περισσότερο από οποιαδήποτε άλλη χώρα στον κόσμο και γι’ αυτόν τον λόγο επιμένει στο δικαίωμα να την επικρίνει συνεχώς. Οι τραμπικοί πατριώτες θα είχαν καταγγείλει τον Μπάλντουιν ως προδότη.

Ο μεγάλος πειρασμός για τους Δημοκρατικούς τώρα που κέρδισαν τον έλεγχο της Βουλής είναι να προβάλουν αυτό που θεωρούν ότι είναι η ισχύ τους: τη διαφορετικότητα και την αποστροφή τους προς τον Τραμπ. Μοιάζει λογικό. Θα ήταν όμως και λάθος. Εχει έρθει ο καιρός για ένα καινούργιο «New Deal». Το βασικό μήνυμα των Δημοκρατικών για την επόμενη διετία δεν πρέπει να αφορά την ταυτότητα, ούτε να έχει στόχο τον Τραμπ. Το μήνυμα πρέπει να είναι σαφές. Και να λέει ότι σε μια πλουτοκρατία όλοι χάνουν.

Ο Ιαν Μπουρούμα είναι ιστορικός και συγγραφέας πολυάριθμων βιβλίων