Που πάνε οι φόροι;

Το 2016, το κράτος μάζεψε περίπου €87 δισ. (50% του ΑΕΠ), κυρίως από φόρους και εισφορές. Τα λεφτά αυτά πήγαν στην παραγωγή δημόσιων αγαθών, όπως στην παιδεία (€7,5 δισ.), την υγεία (€8,6 δισ.), την κοινωνική προστασία (€36 δισ.), τη δημόσια τάξη και ασφάλεια (€3,8 δισ.), την άμυνα (€3,7 δισ.), τις γενικές υπηρεσίες (€16 δισ.), τις οικονομικές υπηρεσίες (€6,6 δισ.) κ.ο.κ. Για να «παραχθούν» αυτά τα αγαθά κατεβλήθησαν μισθοί δημοσίων υπαλλήλων (€21,6 δισ.), συντάξεις (€31,2 δισ.), κοινωνικές δαπάνες (€21,8 δισ.), επενδύσεις (€6,2 δισ.), πληρωμές τόκων στο δημόσιο χρέος (€5,6 δισ.) κ.λπ. Οταν λέμε, π.χ., ότι στην παιδεία το κράτος ξοδεύει €7,5 δισ. τον χρόνο, το ποσό αυτό αποτελείται από τους μισθούς των εκπαιδευτικών, τα λειτουργικά έξοδα και τις επενδύσεις σε κτιριακές υποδομές σχολείων και ό,τι άλλο ξοδεύουμε στον τομέα της παιδείας. Τα ποσά αυτά αφορούν την ποσότητα των πόρων που ξοδεύουμε για την παιδεία. Δεν λένε, όμως, τίποτα για την ποιότητα της παιδείας που παρέχουμε στα παιδιά μας. Και αυτό ισχύει και για όλα τα άλλα δημόσια αγαθά. Και δεν λένε, επίσης, τίποτα για το κατά πόσο η παροχή αυτή των δημόσιων αγαθών, στη συγκεκριμένη ποιότητα, θα μπορούσε να γίνει με πιο αποτελεσματικό τρόπο. Αυτό θα γινόταν εάν χρησιμοποιούσαμε λιγότερους πόρους (λιγότερους δημοσίους υπαλλήλους, αλλά περισσότερο καταρτισμένους, χαμηλότερα λειτουργικά έξοδα, αλλά μεγαλύτερη μηχανοποίηση / ηλεκτρονικοποίηση διαδικασιών, μικρότερες κοινωνικές δαπάνες, αλλά πιο στοχευμένες εκεί που υπάρχει η μεγαλύτερη ανάγκη κ.ο.κ.). Σε κάθε περίπτωση, η αύξηση των δαπανών σε συγκεκριμένο τομέα δεν σημαίνει απαραίτητα και βελτίωση των παρεχόμενων υπηρεσιών. Σημαίνει απλά ότι ξοδεύουμε περισσότερα (έχουμε προσλάβει περισσότερους υπαλλήλους, για παράδειγμα), χωρίς αυτό να βελτιώνει απαραίτητα την ποιότητα ή την παραγωγικότητα παροχής δημόσιων αγαθών.