Στην έναρξη των αναδρομικών επιστροφών ΕΝΦΙΑ προχωρά η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ), επιστρέφοντας ποσά σε ιδιοκτήτες ακινήτων που είχαν επιβαρυνθεί με φόρο χωρίς να τον οφείλουν, εξαιτίας λαθών ή ελλείψεων στις δηλώσεις στοιχείων ακινήτων (Ε9).
Η διαδικασία αφορά φυσικά και νομικά πρόσωπα που, αν και ιδιοχρησιμοποιούσαν ακίνητα, όπως επαγγελματικούς χώρους, αποθήκες ή άλλες εγκαταστάσεις, δεν είχαν δηλώσει σωστά τη χρήση τους τα έτη 2014 έως 2019. Ως αποτέλεσμα, τους είχε βεβαιωθεί ΕΝΦΙΑ, παρότι δικαιούνταν απαλλαγή.
Εκτός παραγραφής με ειδική ρύθμιση
Με ειδική νομοθετική πρόβλεψη, δόθηκε η δυνατότητα υποβολής τροποποιητικών δηλώσεων Ε9 για τα συγκεκριμένα έτη, παρότι είχε παρέλθει η κανονική πενταετής προθεσμία παραγραφής. Οι φορολογούμενοι μπορούσαν να προχωρήσουν στις διορθώσεις έως τις 30 Ιουνίου 2025.
Σύμφωνα με διευκρινίσεις της ΑΑΔΕ, τα ποσά ΕΝΦΙΑ που είχαν βεβαιωθεί αχρεωστήτως διαγράφονται και, εφόσον έχουν ήδη καταβληθεί, επιστρέφονται κανονικά στους δικαιούχους μέσω της προβλεπόμενης διαδικασίας επιστροφής φόρου. Η εξαίρεση αυτή καλύπτει τόσο τη διόρθωση των δηλώσεων όσο και την επιστροφή των χρημάτων, ζήτημα που τα προηγούμενα χρόνια παρέμενε ασαφές.
Ποιοι δικαιούνται επιστροφή
Επιστροφή ΕΝΦΙΑ δικαιούνται όσοι:
- είχαν υποβάλει ελλιπείς ή λανθασμένες δηλώσεις Ε9,
- πλήρωσαν ΕΝΦΙΑ για ακίνητα που ιδιοχρησιμοποιούσαν,
- υπέβαλαν εμπρόθεσμα τροποποιητικές δηλώσεις έως τον Ιούνιο του 2025.
Μετά την εκκαθάριση των διορθωμένων στοιχείων, τα αχρεωστήτως καταβληθέντα ποσά πιστώνονται απευθείας στους τραπεζικούς λογαριασμούς των φορολογουμένων.
Προθεσμία για νέες διορθώσεις χωρίς πρόστιμο
Την ίδια ώρα, η ΑΑΔΕ υπενθυμίζει ότι οι ιδιοκτήτες ακινήτων που εντοπίζουν λάθη στην εικόνα της περιουσιακής τους κατάστασης μπορούν να υποβάλουν τροποποιητική δήλωση Ε9 χωρίς πρόστιμο έως τις 31 Ιανουαρίου 2026. Με τον τρόπο αυτό «κλειδώνουν» και τις εκπτώσεις ΕΝΦΙΑ για το 2026. Μετά την ημερομηνία αυτή, επιβάλλεται πρόστιμο 100 ευρώ.
Τα συχνότερα λάθη που εντοπίζονται αφορούν τη δήλωση βοηθητικών χώρων ως κύριων, την παράλειψη ορόφου, το λανθασμένο έτος αποπεράτωσης, ανακρίβειες στα εμπράγματα δικαιώματα, καθώς και τη μη δήλωση κενών ή ημιτελών ακινήτων.
Η διαδικασία των αναδρομικών επιστροφών ΕΝΦΙΑ αποτελεί σημαντική οικονομική ανάσα για χιλιάδες ιδιοκτήτες, καθώς κλείνει εκκρεμότητες ετών και επιτρέπει την ανάκτηση φόρων που καταβλήθηκαν χωρίς πραγματική φορολογική υποχρέωση.
«Νέος ΕΝΦΙΑ» υπέρ των Δήμων
Σημαντικές αλλαγές για τους ιδιοκτήτες φέρνει και ο νέος Κώδικας Αυτοδιοίκησης, ο οποίος επηρεάζει άμεσα τη φορολογία ακινήτων. Με βάση το σχέδιο, ενοποιούνται το Τέλος Ακίνητης Περιουσίας (ΤΑΠ) και ο δημοτικός φόρος Ηλεκτροδοτουμένων Χώρων, δημιουργώντας το νέο Τέλος Τοπικής Ανάπτυξης (ΤΤΑ).
Η ΠΟΜΙΔΑ χαρακτηρίζει το ΤΤΑ ως έναν «νέο ΕΝΦΙΑ υπέρ των Δήμων», καθώς θα επιβάλλεται σε κάθε ηλεκτροδοτούμενο ακίνητο, με το ποσό να καθορίζεται ανάλογα με την αξία και τη χρήση του. Ο στόχος είναι η αύξηση των εσόδων των τοπικών αρχών μέσα από ένα πιο ενιαίο και αποδοτικό σύστημα φορολόγησης.
Τι προβλέπει η πρόταση κατά την ΠΟΜΙΔΑ
Σύμφωνα με την ανακοίνωση της ΠΟΜΙΔΑ, το σχέδιο περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, μείωση των δημοτικών τελών Καθαριότητας και Φωτισμού (ΤΚΦ) στο 10% για κενά, μη ηλεκτροδοτούμενα και μη χρησιμοποιούμενα ακίνητα. Αυτό σημαίνει κατάργηση της πλήρους απαλλαγής για τα κενά ακίνητα, καθώς και της υποχρέωσης δήλωσής τους στους δήμους.
Παράλληλα, θεσπίζεται «απαράγραπτο» για σειρά οφειλών προς τους δήμους, δίνοντας δυνατότητα διεκδίκησης ακόμη και έως δέκα χρόνια μετά τη δημιουργία τους.
Προβλέπεται επίσης αναγκαστική διάρκεια 24 ετών (12+12) για μισθώσεις ιδιωτικών ακινήτων προς δήμους, με δυνατότητα παράτασης έως 36 ή 48 έτη, καθώς και υποχρεωτική τριετής παράταση των υφιστάμενων μισθώσεων χωρίς αύξηση ενοικίου.
Τέλος, η ΠΟΜΙΔΑ εκφράζει ανησυχία για διαδικασίες απαλλοτριώσεων και επεμβάσεων στην ιδιωτική περιουσία, οι οποίες –όπως σημειώνει– πραγματοποιούνται με συνοπτικές διαδικασίες και περιορισμένες προθεσμίες προσφυγής, γεγονός που μπορεί να θίξει τα ιδιοκτησιακά δικαιώματα.
Σύμφωνα με την ίδια ανακοίνωση, βασικός στόχος του νέου πλαισίου είναι η αύξηση των εσόδων των ΟΤΑ μέσω του Τέλους Τοπικής Ανάπτυξης, το οποίο θα έχει συντελεστή μεσοσταθμικά τριπλάσιο του ΤΑΠ, ενσωματώνοντας και τον δημοτικό φόρο Ηλεκτροδοτουμένων Χώρων.
