Του Χάρη Τσιόκα
1. Η συσσωρευμένη αγανάκτηση πίσω από τα μπλόκα
Οι πρόσφατες αγροτικές κινητοποιήσεις δεν ήταν ούτε αιφνίδιες ούτε απρόσμενες. Ήταν η κορύφωση μιας μακράς περιόδου πίεσης σε έναν κλάδο που αποτελεί θεμέλιο της ελληνικής υπαίθρου και κρίσιμο κρίκο της κοινωνικής συνοχής. Οι αγρότες δεν διαμαρτύρονται μόνο για τις δικές τους δυσκολίες· διαμαρτύρονται για την υποχώρηση ενός ολόκληρου κόσμου που αποστεώνεται από πολιτικές που ευνοούν τους λίγους και αφήνουν την περιφέρεια σε κατάσταση μόνιμης υστέρησης.
Η αλληλεγγύη δεν αφορά απλώς ένα επάγγελμα. Αφορά την αγωνία μιας κοινωνίας που βλέπει την ύπαιθρο να εγκαταλείπεται, τις κοινότητες να αδειάζουν, την παραγωγική βάση να συρρικνώνεται. Αυτή η διαδικασία δεν είναι ουδέτερη: αποδυναμώνει τον ρόλο της χώρας στις εξελίξεις της ευρύτερης περιοχής …
Ας θυμηθούμε , το 2025 καταγράφεται ήδη ως χρονιά έντονης κοινωνικής κινητικότητας. Δεν είναι τυχαίο ότι πολλοί πολίτες —παρά τη σαφή απόρριψη των κυβερνητικών πολιτικών— επιλέγουν την αποχή. Πάνω από 60% δηλώνουν ότι απέχουν από τις κομματικές ταυτίσεις, ενώ σχεδόν ένας στους πέντε δηλώνει αναποφάσιστος. Το φαινόμενο συνιστά δημοκρατικό έλλειμμα: η κοινωνική αντιπολίτευση δεν μεταφράζεται σε πολιτική έκφραση.
2. Η ανάγκη ενός νέου παραγωγικού μοντέλου
Το μήνυμα των κινητοποιήσεων είναι ευθύ: η χώρα δεν χρειάζεται μια καλύτερη διαχείριση των πολιτικών της ΝΔ, αλλά ένα άλλο παραγωγικό και κοινωνικό μοντέλο.
Η σημερινή πραγματικότητα δείχνει ότι το κόστος παραγωγής παραμένει δυσανάλογα υψηλό, οι εξαγωγικές οδοί περιορίζονται από γραφειοκρατικές στρεβλώσεις, ενώ οι εισαγωγές εκτός ΕΕ διαμορφώνουν ένα πεδίο άνισου ανταγωνισμού.
Απαιτείται λοιπόν ένα συνεκτικό σχέδιο πολιτικής που μεταξύ των άλλων θα περιλαμβάνει:
• ουσιαστική μείωση του κόστους παραγωγής σε μηχανήματα, ενέργεια και πρώτες ύλες κτλ
• αναδιάρθρωση των κινήτρων για εξαγωγές και σαφείς κανόνες για τις εισαγωγές,
• ενίσχυση της καθετοποίησης της παραγωγής ώστε τα προϊόντα να αποκτούν προστιθέμενη αξία ,
• θεσμική προστασία της ονομασίας προέλευσης,
• δράσεις για την αναστροφή της ερημοποίησης των αγροτικών περιοχών.
Κεντρικό ζήτημα αποτελεί η πρόσβαση στα χρηματοδοτικά εργαλεία.
Το τραπεζικό σύστημα —σε αντίθεση με ό,τι συμβαίνει σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες— παραμένει απρόσιτο για τη μεγάλη πλειονότητα των αγροτών και ιδίως των νεότερων.
Χωρίς χρηματοδότηση δεν υπάρχει επένδυση, και χωρίς επένδυση δεν υπάρχει βιώσιμη αγροτική οικονομία.
Το ίδιο ισχύει και για το φορολογικό πλαίσιο, το οποίο επιβαρύνει δυσανάλογα τις παραγωγικές δυνάμεις και δυσκολεύει την πρόσβαση σε βασικές δημόσιες υπηρεσίες.
3. Τι πραγματικά λένε τα μπλόκα
Οι αγροτικές κινητοποιήσεις δεν είναι ένα επεισόδιο συντεχνιακής πίεσης. Είναι ένα πολιτικό και κοινωνικό καμπανάκι: η χώρα χρειάζεται αλλαγή της πολιτικής της ΝΔ . Ο πρωτογενής τομέας δεν είναι περιθωριακός· είναι πυλώνας του παραγωγικού ιστού και βασικός ενισχυτής άλλων τομέων, όπως ο τουρισμός, που αποκτά ποιότητα και ταυτότητα όταν συνδέεται με την ελληνική γη και τα προϊόντα της.
Τα μπλόκα υπενθυμίζουν επίσης την ανάγκη ανασύνθεσης του προοδευτικού χώρου. Όχι μέσα από τεχνητές συμπράξεις κομματικών γραφειοκρατιών , αλλά μέσα από πραγματική κοινωνική γείωση, με προτάσεις που απαντούν στις ανάγκες της εποχής και όχι στις λογικές της ανεξέλεγκτης εξουσίας.
Η πολιτική οφείλει να επιστρέψει στους πολίτες. Αυτό είναι το ουσιαστικό μήνυμα των κινητοποιήσεων: μια κοινωνία που διεκδικεί ξανά φωνή και ρόλο στη διαμόρφωση του μέλλοντος της χώρας.
——–
