Δεν ήταν τίποτα άλλο ο Μηχανισμός των Αντικυθήρων από ένα παιχνίδι που μπλόκαρε διαρκώς; Εναν αιώνα και πλέον μετά την ανακάλυψή του, ο αινιγματικός μηχανισμός εξακολουθεί να προκαλεί το ενδιαφέρον των επιστημόνων που προσπαθούν να λύσουν τον γρίφο της λειτουργίας του.

Και παρά το γεγονός ότι οι περισσότεροι τον γνωρίζουμε ως τον «πρώτο υπολογιστή στον κόσμο» και εκτιμάται ότι το χάλκινο εύρημα που έχει διασωθεί μόνο εν μέρει μπορούσε να προβλέψει τις θέσεις του Ηλιου, της Σελήνης και ορισμένων πλανητών, καθώς και τις ηλιακές και σεληνιακές εκλείψεις, μια νέα μελέτη έρχεται να προσθέσει μία ακόμη θεωρία σχετικά με τη λειτουργία και τη χρήση του.

Τα γρανάζια του είχαν δυνατότητα περιστροφής για περίπου τέσσερις μήνες και εν συνεχεία είτε κολλούσαν μεταξύ τους είτε αποσυνδέονταν και ο χρήστης τότε έπρεπε να επαναφέρει τα πάντα από την αρχή για να τον θέσει ξανά σε λειτουργία, υποστηρίζουν οι μηχανικοί του Εθνικού Πανεπιστημίου του Μαρ ντελ Πλάτα στην Αργεντινή, Εστέμπαν Σιγκέτι και Γκουστάβο Αρένας.

Οι δύο ερευνητές δημιούργησαν μια εικονική προσομοίωση του Μηχανισμού των Αντικυθήρων, η οποία προσεγγίζει τον τρόπο με τον οποίο τα γρανάζια του θα μπορούσαν να συνδεθούν μεταξύ τους. Το μοντέλο τους βασίστηκε σε προηγούμενη έρευνα αρκετών επιστημόνων, οι οποίοι είχαν εντοπίσει ατέλειες στην ευθυγράμμιση των γραναζιών του μηχανισμού. Το κλειδί για την πραγματική του χρήση κρύβεται στα τριγωνικά του δόντια, τα οποία επηρεάζουν το πόσο καλά μπλέκονται τα γρανάζια μεταξύ τους και το πόσο σωστά οι δείκτες δείχνουν τα ουράνια αντικείμενα.

Μια πιθανότητα, σύμφωνα με τη νέα αυτή έρευνα, για την οποία κάνουν λόγο τόσο το «Live Science» όσο και το «New Scientist», είναι ότι ο Μηχανισμός των Αντικυθήρων αποτελούσε ένα εντυπωσιακό παιχνίδι που ποτέ δεν προοριζόταν να είναι απόλυτα ακριβές ή συνοδευόταν από ένα «εγχειρίδιο χρήσης» που απαιτούσε από τον χρήστη να το επαναρυθμίζει, όπως ένα μηχανικό ρολόι. Αλλά, δεδομένης της δεξιοτεχνίας που απαιτήθηκε για τη δημιουργία μιας τόσο πολύπλοκης συσκευής, οι ερευνητές δεν ενστερνίζονται τόσο αυτή την άποψη.

Μια άλλη πιθανότητα θέλει τις σημερινές μετρήσεις των γραναζιών και των δοντιών να είναι λανθασμένες. Οι αξονικές τομογραφίες μπορεί να παρέχουν μόνο ένα ορισμένο επίπεδο ανάλυσης και δύο χιλιετίες διάβρωσης μπορεί να έχουν παραμορφώσει τα εξαρτήματα πολύ πέρα από την αρχική τους κατάσταση. Οι αρχικοί κατασκευαστές του μηχανισμού μπορεί να τον είχαν φτιάξει αρκετά ακριβή ώστε να αποφεύγει τις εμπλοκές και να παρέχει αξιόπιστες προβλέψεις για πολλά χρόνια.