Νέες καταγγελίες «φωτιά» έρχονται στο «φως» για το πυρηνικό εργοστάσιο του Σέλαφιλντ στη Βρετανία, καθώς μετά τις αποκαλύψεις για επίθεση από χάκερς και τον κίνδυνο διαρροής πυρηνικών γίνεται λόγος και για ένα νοσηρό εργασιακό περιβάλλον, όπου οι κακοποιητικές συμπεριφορές είναι μία καθημερινότητα.

Σύμφωνα με τον Guardian, πολλοί νυν και πρώην εργαζόμενοι κατήγγειλαν μια «τοξική κουλτούρα» εκφοβισμού, σεξουαλικής παρενόχλησης και ναρκωτικών, η οποία κινδυνεύει να θέσει σε ακόμα μεγαλύτερο κίνδυνο την ασφάλεια του «πιο επικίνδυνου» πυρηνικού εργοστασίου της Ευρώπης.

Περισσότεροι από δώδεκα νυν και πρώην εργαζόμενοι μιλώντας στη βρετανική εφημερίδα, ανέφεραν ότι η τοποθεσία που βρίσκεται στην Κάμπρια, στη βορειοδυτική Βρετανία και είναι μια τεράστια «αποθήκη» για πυρηνικά απόβλητα, έχει μια μακροχρόνια κουλτούρα εργασιακής κακοποίησης, όπου το προσωπικό έχει εκφοβιστεί, παρενοχληθεί και υποτιμηθεί, ενώ κάποιοι φέρονται να έχουν ωθηθεί στην αυτοκτονία.

Το τμήμα ανθρώπινου δυναμικού της εγκατάστασης έχει κατηγορηθεί ότι υιοθετεί μια συμπεριφορά «εκφοβισμού, απολύσεων και δωροδοκίας» για την αντιμετώπιση των εργαζομένων που εκφράζουν ανησυχίες για τους συναδέλφους τους και την ασφάλεια.

Οι πληροφοριοδότες προειδοποιούν ότι η τοξική κουλτούρα θα μπορούσε να έχει επικίνδυνες συνέπειες για την ασφάλεια και την προστασία της μεγαλύτερης «αποθήκης» πυρηνικών αποβλήτων της Ευρώπης, η οποία φιλοξενεί ραδιενεργά υλικά δεκαετιών.

Οι αποκαλύψεις προέκυψαν στο πλαίσιο των Nuclear Leaks, της ετήσιας έρευνας του Guardian σχετικά με την ηλεκτρονική πειρατεία, τη ραδιενεργό μόλυνση και την τοξική εργασιακή κουλτούρα στον χώρο των 6 τετραγωνικών χιλιομέτρων.

Ένας από τους πληροφοριοδότες, η Άλισον ΜακΝτέρμοτ, εργαζόταν ως σύμβουλος στο εργοστάσιο κι ανέφερε ότι απολύθηκε το 2018, αφού εξέφρασε ανησυχίες για την εργασιακή κουλτούρα και τη σεξουαλική παρενόχληση στο Σέλαφιλντ και προειδοποίησε ότι αυτό το κλίμα αυξάνει τον κίνδυνο όχι μόνο ατυχημάτων και λαθών, αλλά και κάποιας τρομοκρατικής ενέργειας ή κάποιου σαμποτάζ.

Το πυρηνικό εργοστάσιο στο Σέλαφιλντ

«Αυτοί οι κίνδυνοι είναι πολύ πιο πιθανό να υλοποιηθούν αν εργάζεσαι σε ένα εξαιρετικά τοξικό και ελαττωματικό περιβάλλον», είπε χαρακτηριστικά.

Η τεράστια αυτή εγκατάσταση χρηματοδοτείται από τους φορολογούμενους και απασχολεί 11.000 υπαλλήλους, οι οποίοι είναι επιφορτισμένοι ώστε να καταστήσουν ασφαλή τα ετοιμόρροπα κτίρια που περιέχουν πυρηνικά απόβλητα. Ακόμα αποτελεί έναν από τους μεγαλύτερους εργοδότες στη βορειοδυτική Βρετανία, με γενιές και γενιές των ίδιων οικογενειών να εργάζονται εκεί.

Τι διαπίστωσε η έρευνα

Ειδικότερα η έρευνα του Guardian διαπίστωσε:

  • Αρκετές αυτοκτονίες που προφανώς συνδέονται με την πίεση που δέχονταν οι εργαζόμενοι στο εργοστάσιο.
  • Ένας νεαρός πρώην εργαζόμενος ισχυρίστηκε ότι δέχτηκε εκφοβισμό σε σημείο που «ήθελε απλώς να πεθάνει» αφού τον κορόιδευαν επανειλημμένα για τη σεξουαλική του εμπειρία.
  • Εργαζόμενοι ισχυρίστηκαν ότι είτε βίωσαν είτε έγιναν μάρτυρες περιστατικών σεξουαλικής επίθεσης.
  • Προσωπικό που φέρεται να κάνει τακτικά χρήση κοκαΐνης στο εργοστάσιο και να διατηρούσε δείγματα καθαρών ούρων σε περίπτωση τυχαίων ελέγχων για ναρκωτικά.

Η νοσηρή εργασιακή κουλτούρα έπαιξε ρόλο στις μεγαλύτερες πυρηνικές καταστροφές όλων των εποχών

Μια έκθεση του 2020 που δημοσιεύθηκε από το Γραφείο της Αρχής για την Πυρηνική Ρύθμιση (ONR), το οποίο παρακολουθεί την εγκατάσταση, προειδοποίησε ότι μια νοσηρή εργασιακή κουλτούρα έπαιξε ρόλο στις μεγαλύτερες πυρηνικές καταστροφές όλων των εποχών, όπως το Τσερνόμπιλ το 1986 και η Φουκουσίμα το 2011.

Το Σέλαφιλντ είναι ένας από τους κυρίαρχους εργοδότες στην περιοχή της δυτικής Κάμπρια, καθώς πληρώνει μισθούς που είναι συνήθως υψηλότεροι από τον περιφερειακό μέσο όρο. Γενιές οικογενειών εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από το Σέλαφιντ για εργασία και πηγές ανέφεραν ότι είναι δύσκολο να βρεθεί εναλλακτική απασχόληση για όσους φεύγουν μετά την προσπάθεια να εκφράσουν ανησυχίες.

Μεγάλος αριθμός σοβαρών προβλημάτων ψυχικής υγείας και αυτοκτονιών

Ακόμα αρκετές αυτοκτονίες έχουν συνδεθεί με την πίεση της εργασίας στο εργοστάσιο τα τελευταία χρόνια.

Πηγές με γνώση των ιατρικών υπηρεσιών του εργοστάσιου υποστήριξαν ότι υπήρξε δυσανάλογα μεγάλος αριθμός σοβαρών επεισοδίων ψυχικής υγείας, αυτοκτονιών και προσπαθειών αυτοκτονίας μεταξύ του εργατικού δυναμικού.

Στην ευρύτερη περιοχή της Κάμπρια το ποσοστό αυτοκτονιών είναι 50% υψηλότερο από τον μέσο όρο της Αγγλίας. Ενώ δεν υπάρχουν επίσημα στοιχεία για τον αριθμό των αυτοκτονιών που συνδέονται με την περιοχή, μια πηγή ισχυρίστηκε ότι το ποσοστό στο Σέλαφιλντ είναι ακόμη υψηλότερο. Από το πυρηνικό εργοστάσιο αρνήθηκαν να επιβεβαιώσουν αν έχουν αρχεία αυτοκτονιών μεταξύ των εργαζομένων τους.

«Πρέπει να εξετάσετε το Σέλαφιλντ και το περιβάλλον με τον ίδιο τρόπο που θα εξετάζατε μια στρατιωτική βάση και την πόλη που τη φιλοξενεί», ανέφερε μια πηγή με ιατρικές γνώσεις σχετικά με την τοποθεσία.

«Το επίπεδο του κινδύνου αυτοκτονίας ή έντονης ψυχικής ασθένειας σε συνθήκες θερμοκηπίου όπως αυτές είναι υψηλότερο, καθώς κάθε ζήτημα στην εργασία είναι και κοινωνικό σε μια περιοχή όπως αυτή. Οι άνθρωποι συχνά αισθάνονται ότι δεν μπορούν να ξεφύγουν. Οι εργαζόμενοι στο Σέλαφιλντ αποτελούν ομάδα υψηλού κινδύνου για αυτοκτονία και οι αριθμοί, αν και πολύ μικροί για στατιστική ανάλυση, υποδηλώνουν ένα τεράστιο πρόβλημα αυτοκτονιών και προβλημάτων ψυχικής υγείας».

Το εσωτερικό του πυρηνικού εργοστασίου του Σέλαφιλντ

Ορισμένοι νυν και πρώην υπάλληλοι υποστηρίζουν ότι έχουν αισθανθεί ότι βρίσκονται σε μια «γυάλα με χρυσόψαρα», όπου δεν μπορούν να αφήσουν πίσω τους όσα συνέβησαν στην πυρηνική εγκατάσταση μετά το τέλος της εργάσιμης ημέρας τους.

«Ήθελα απλώς να πεθάνω»

Ακόμα υπάρχει αρκετή ανησυχία σχετικά με ισχυρισμούς για εκφοβισμό. Μια πηγή που άρχισε να εργάζεται σε νεαρή ηλικία στο πυρηνικό εργοστάσιο περιέγραψε πώς οι συνάδελφοί του «με πείραζαν συστηματικά για να ανακαλύψουν τα μεγαλύτερα τρωτά μου σημεία».

Σε μια γραπτή αναφορά, η οποία βρέθηκε στην κατοχή του Guardian, ο νεαρός εργαζόμενος είπε ότι τον αποκαλούσαν χλευαστικά μεταξύ άλλων «παρθένο» και «αδερφή» και «μ@@@ν@@@» με αφορμή όσα υπέθεταν για τη σεξουαλική του εμπειρία.

«Η αυτοπεποίθησή μου έπεσε στο ναδίρ και με έκαναν να νιώθω ότι δεν αξίζω να είμαι άνθρωπος και ήθελα απλώς να πεθάνω. Έχουν περάσει σχεδόν τέσσερα χρόνια και δεν έχω καταφέρει να φτάσω κοντά στο να ανακάμψω σωματικά και ψυχικά», προσέθεσε.

Επτά εργαζόμενοι θετικοί σε ναρκωτικά

Ισχυρίστηκε επίσης ότι οι συνάδελφοί του έφερναν τακτικά κοκαΐνη στο εργοστάσιο και ότι ορισμένοι «κρατούσαν ακόμη και δείγματα ούρων τους σε περίπτωση ελέγχου για ναρκωτικά». Αρκετές άλλες πηγές στο πυρηνικό εργοστάσιο αμφισβήτησαν την αποτελεσματικότητα του καθεστώτος ελέγχου για ναρκωτικά. Πέρυσι, προέκυψε ότι επτά εργαζόμενοι βρέθηκαν θετικοί σε ναρκωτικά μετά από τυχαίο έλεγχο 741 εργαζομένων μεταξύ Νοεμβρίου 2021 και Νοεμβρίου 2022.

Υπάρχουν επίσης ανησυχίες σχετικά με ισχυρισμούς για ρατσιστική, μισογυνική και άλλες ανησυχητικές συμπεριφορές στο Σέλαφιλντ. Στα τέλη του 2020, ένα δίκτυο εργαζομένων από εθνικές μειονότητες κατήγγειλε στο διοικητικό συμβούλιο της εταιρείας, απαριθμώντας 27 φερόμενα ρατσιστικά περιστατικά.

Μια ανώτερη πηγή της βιομηχανίας δήλωσε ότι ένας σκληρός πυρήνας υπαλλήλων που εργάζονται στο εργοστάσιο, αντιστέκονται στην αλλαγή είναι γνωστός ως «We Bees» που αποτελεί συντομογραφία του «we be here when you be gone» (θα είμαστε εδώ όταν θα έχετε φύγει).

Ένας πρώην εργαζόμενος δήλωσε: «Δεν αλλάζει το προσωπικό, καθώς συχνά τρεις γενιές της ίδιας οικογένειας εργάζονται στην εγκατάσταση. Όλοι το βλέπουν ως μια δουλειά για όλη τους τη ζωή και πρόκειται για μια πολύ κλειστή κοινότητα. Όταν προσπαθείς να αλλάξεις αυτή τη νοοτροπία είναι πολύ δύσκολο και αποτελεί πρόκληση».

Σε μια έκθεση του 2019 ένας εργαζόμενος φέρεται να δήλωσε: «Αισθάνομαι ότι τιμωρούμαι από το τμήμα ανθρώπινου δυναμικού όταν σηκώνομαι και αναφέρω μία κακή συμπεριφορά».

«Η σοβαρότητα του εκφοβισμού, της παρενόχλησης και της κακοποίησης που υφίσταντο οι εργαζόμενοι ήταν πραγματικά σοκαριστική»

Η ΜακΝτέρμοτ, μία έμπειρη σύμβουλος στον τομέα του ανθρώπινου δυναμικού που έχει συμβουλεύσει μια σειρά οργανισμών με μεγάλη επιτυχία, κλήθηκε να εντοπίσει τα προβλήματα με την κουλτούρα του Σέλαφιλντ και να διατυπώσει συστάσεις. Ωστόσο, ισχυρίζεται ότι απολύθηκε αφού είπε στους διευθυντές ότι θα έπρεπε να διεξαχθεί έρευνα σχετικά με ισχυρισμούς για σεξουαλική παρενόχληση και μια επακόλουθη συγκάλυψη.

Η ίδια αναμένει απόφαση επί της υπόθεσής της από το εφετείο μετά από μακρά δικαστική δια μάχη με το Σέλαφιλντ.

«Η σοβαρότητα του εκφοβισμού, της παρενόχλησης και της κακοποίησης που υφίσταντο οι εργαζόμενοι ήταν πραγματικά σοκαριστική και εκτός κλίμακας και υπήρχε σαφώς ένα ενδημικό πρόβλημα στο Σέλαφιλντ», είπε χαρακτηριστικά η ΜακΝτέρμοτ.

«Οι εργαζόμενοι μου είπαν ότι επειδή δεν ήταν ασφαλές να μιλήσουν, είχαν μάθει απλώς να κρατούν το κεφάλι τους κάτω και να κοιτάζουν αλλού, μόνο και μόνο για να επιβιώσουν, αλλά μια νοοτροπία επιβίωσης δεν είναι αυτό που θέλεις σε ένα πυρηνικό εργοστάσιο, διότι ακόμη και ένα λάθος, ένα μόνο λάθος, μπορεί να πυροδοτήσει μια αλυσίδα αντιδράσεων που μπορεί να έχει καταστροφικές συνέπειες – όπως είδαμε με το Τσερνόμπιλ», συμπλήρωσε.

Διευθυντής κατηγορήθηκε ότι παρενοχλούσε σεξουαλικά γυναίκες επί σειρά ετών

Σε μια έκθεση του 2018 για μια κλήση σε τηλεφωνική γραμμή καταγγελίας, ένας διευθυντής κατηγορήθηκε ότι παρενοχλούσε σεξουαλικά γυναίκες επί σειρά ετών. «Αυτό έχει συγκαλυφθεί και δεν έχει ληφθεί κανένα μέτρο», ισχυρίστηκε η εργαζόμενη.

Σε απάντηση το Σέλαφιλντ δήλωσε ότι δαπάνησε 724.481,82 λίρες την τελευταία πενταετία για την υπεράσπιση θεμάτων που σχετίζονται με την απασχόληση.