Μισό αιώνα μετά τα γεγονότα, αξίζει να θυμηθούμε και καμιά αλήθεια παραπάνω. Η εξέγερση του Πολυτεχνείου ξέπλυνε μια ολόκληρη κοινωνία από την αδράνεια που επέδειξε απέναντι στη χούντα. Αλλωστε το είπαν και οι ίδιοι οι δικτάτορες: «Με μία διαδήλωση θα είχαμε πέσει». Ομως η ελληνική κοινωνία δεν αντέδρασε. Γιατί ένα σημαντικό κομμάτι της πίστευε ότι κάποιος πρέπει να βάλει τάξη στη χώρα. Και έτσι το Πολυτεχνείο υψώθηκε, ως ματωμένο λάβαρο, για να κρύψει την ντροπή, επιτρέποντας σε όσους γέμιζαν τα στάδια στις συναυλίες του Θεοδωράκη να δηλώνουν ή έστω να αισθάνονται αντιστασιακοί.

Φανταστείτε η χούντα να κατέρρεε μετά τα γεγονότα της Κύπρου, χωρίς να έχει υπάρξει το Πολυτεχνείο. Θα ήμασταν ένας λαός που, απέναντι σε ένα γελοίο καθεστώς, εκδήλωσε μεμονωμένες, ατομικές, πράξεις αντίστασης, χωρίς τη μαζικότητα που απαιτεί σήμερα η αφήγηση περί λαϊκών, δημοκρατικών αγώνων.

Ασφαλώς υπήρξαν και άλλες επιπτώσεις με υπαρξιακό αποτύπωμα. Οπως έλεγε και ο αείμνηστος Σταύρος Τσακυράκης, το Πολυτεχνείο επέτρεψε να καλλιεργηθεί η νοοτροπία που όριζε ότι «όλοι οι αγώνες είναι δίκαιοι». Και όμορφοι. Και τίμιοι.

Μπορεί η εξέγερση να ξεκίνησε από τον αντιεξουσιαστικό χώρο, πλην όμως η συστημική Αριστερά κατάφερε να τη βάλει στα δικά της πανό. Αφήστε που κάποιοι πονηροί διεκδικούσαν ρόλο και παρουσία στα γεγονότα, ενώ απλώς έτυχε να κατέβουν μια βόλτα στην Πατησίων. Αλλά και όσον αφορά τη διαχείριση της επετείου, είναι πλέον καιρός να παραδεχθούμε ότι οι αναχρονισμοί ανταγωνίζονται την απόδοση τιμής.

Εχει περάσει μισός αιώνας και βλέπεις νέα παιδιά να πορεύονται σαν ρεπλίκες των παππούδων τους, με τα ίδια ρούχα, τα ίδια άρβυλα και τα ίδια συνθήματα. Με προορισμό την αμερικανική πρεσβεία. Γιατί το ανάθεμα έπρεπε να πέσει μόνο στους ξένους, ελαφρύνοντας τη συλλογική μνήμη από τις εγχώριες ευθύνες.

Και κάπως έτσι, τα έχουμε κουτσοβολέψει όλα. Κολλάμε αντιστασιακά ένσημα ακόμα και σε εκείνους που δεν τα δικαιούνται, καλλιεργούμε την παραμύθα της ευρείας λαϊκής αντίστασης και τα φορτώνουμε όλα στους ξένους γιατί εμείς παράγουμε μόνο ήρωες και θύματα.