Σε κάθε πολεμική αναμέτρηση πολιτικοί και στρατηγοί αναζητούν εκείνα τα όπλα και στρατηγικές που θα φέρουν γρήγορα τη νίκη στη χώρα τους.

Έχουν περάσει 80 χρόνια από τότε που η βρετανική 8η Στρατιά του στρατάρχη Μπέρναρντ Μοντγκόμερι, κατέλαβε την Τρίπολη στη Λιβύη και οι Ρώσοι κατατρόπωσαν τους Γερμανούς στο Στάλιγκραντ, στη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου.

Αναλυτές και ιστορικοί προκρίνουν διάφορες αιτίες και παράγοντες στους οποίους οφείλεται η βρετανική και συνεπώς συμμαχική νίκη. Άλλοι λένε για την καταπληκτική δουλειά των ανθρώπων του που Μπλέτσλεϊ Παρκ υπέκλεπταν και αποκρυπτογραπτούσαν τις εχθρικές επικοινωνίες. Για πολλούς, επίσης, χωρίς το σύστημα ραντάρ που διέθετε αποκλειστικά εκείνη την εποχή η Μ. Βρετανία, δε θα ήταν δυνατή η επιτυχής έκβαση της Μάχης της Αγγλίας, όταν η η RAF ήρθε αντιμέτωπη με την συγκλονιστική ισχύ της Λουφτβάφε το 1941.

Για μια χώρα όμως που μέχρι το 1939 εισήγαγε τα τρόφιμά μα της δια θαλάσσης, ο στραγγαλισμός της Γηραιάς Αλβιόνας από τον τεράστιο και επικίνδυνο υποβρυχιακό στόλο των Γερμανών, έθετε σε κίνδυνο την επιβίωση του κόσμου. Έτσι, θα πως θα ήταν δυνατόν να πολεμούν οι χειριστές όπλων και ραντάρ εάν δεν μπορούν να σιτίζονται, ενώ και οι αγρότες βρίσκονται στο μέτωπο;

Η παραγωγή πυρομαχικών αυξήθηκε δραματικά διατηρώντας παράλληλα υψηλή ποιότητα, αλλά οι Βρετανοί έπρεπε να αποφορτίσουν τον εξαιρετικά βεβαρυμένο τομέα του εφοδιασμού και μεταφορών δίνοντας έμφαση στη εισαγωγή πυρομαχικών και όχι τόσο τροφίμων.

Συνεπώς, οι Βρετανοί θα έπρεπε να καλλιεργούν αυτά που τρώνε. Ήταν μια αποστολή εξαιρετικά δύσκολη, αν σκεφτεί κανείς ότι πριν από τον πόλεμο η Βρετανία εισήγαγε το 70% των τροφίμων της, ενώ δεν διέθετε τις τεράστιες γεωργικές εκτάσεις των ΗΠΑ ή της Ουκρανίας!

Αναλαμβάνει ο γυναικείος στρατός

Οι μηχανισμοί, λοιπόν, τέθηκαν σε λειτουργία πριν ακόμα ξεσπάσει η «μπόρα». Τον Απρίλιο του 1939, εισήχθη για πρώτη φορά στη βρετανική ιστορία η επιστράτευση σε καιρό ειρήνης, η οποία οδήγησε σε ελλείψεις εργατών στα αγροκτήματα. Για να καλλιεργηθούν περισσότερα τρόφιμα, χρειαζόταν περισσότερη βοήθεια στα αγροκτήματα και έτσι η κυβέρνηση στράφηκε στις… γυναίκες.

Ουσιαστικά επανεκκίνησε έναν πεθαμένο στρατό του Α’ ΠΠ, τον Γυναικείο Αγροτικό Στρατό (Women’s Land Army, WLA). Στην αρχή ζήτησε εθελοντές, αλλά στη συνέχεια ακολούθησε στράτευση φτάνοντας μέχρι το 1944 να έχει πάνω από 80.000 σκληροτράχηλες γυναίκες.

Το έργο που επιτέλεσαν ήταν απίθανό. Κατάφεραν -μαζί με άντρες αγρότες- να αυξήσουν την καλλιεργούμενη έκταση από περίπου 50.000 σε 75.000 τ.χλμ. και το αγροτικό εργατικό δυναμικό επεκτάθηκε κατά 20%, χάρη στον Γυναικείο Αγροτικό Στρατό.

Η οικιακή αγροτική παραγωγή αυξήθηκε κατά 35% κατά τη διάρκεια του πολέμου. Ωστόσο, οι πραγματικές θερμίδες που παρήγαγαν ήταν σχεδόν διπλάσιες! Έτσι, αν προσθέσουμε τις εισαγωγές και το σιτηρέσιο, οι Βρετανοί τρέφονταν καλά και υγιενά, τρώγωντας 36% λιγότερο κρέας,  81% περισσότερο σιτάρι και 96% περισσότερο πατατες.

Ταξικά ζητήματα

Οι αγρότισσες είχαν διευρυμένα καθήκοντα, με τους νέους να απουσιάζουν στον πόλεμο, έχοντας βέβαια και χείρα βοηθείας από Ιταλούς και Γερμανούς αιχμαλώτους πολέμου. Ο Γυναικείος Αγροτικός Στρατός έφερε δεκάδες χιλιάδες νεαρές γυναίκες από αστικές περιοχές για αμειβόμενη εργασία σε αγροκτήματα που τις χρειάζονταν, με περίπου 30 σελίνια την εβδομάδα. Οι μισθοί για τους διαθέσιμους άνδρες αγρότες τριπλασιάστηκαν κατά τη διάρκεια του πολέμου σε 3 λίρες την εβδομάδα. Σίγουρα τίθεται ζήτημα άνισης μεταχείρισης, αλλά πρόκειται ακόμα για τη δεκαετία του 1940.

Μια νέα ειδικότητα ήταν η συγκομιδή ξυλείας, για την οποία η κυβέρνηση δημιούργησε το Γυναικείο Σώμα Ξυλείας -οι «Lumber Jills»-, ένα κλάδο του Γυναικείου Αγροτικού Στρατού που λειτούργησε το 1942-46.

Για τους κατοίκους της πόλης, η κυβέρνηση προώθησε τους Κήπους της Νίκης που καλλιεργούσαν λαχανικά, φρούτα και βότανα. Δημιουργήθηκαν περίπου 1,4 εκατομμύρια χωράφια, αφαίρεσαν μέρος της πίεσης από το σύστημα δελτίων διατροφής και ενίσχυσαν το ηθικό των πολιτών.

Υπήρχαν έντονα διαφορετικοί ρόλοι των φύλων και ταξικές εμπειρίες. Για παράδειγμα, οι γυναίκες της ανώτερης τάξης που ήξεραν μόνο από κηπουργική -καθώς ήταν το αγαπημένο τους χόμπι- βοηθούσαν με όσο γνώριζα.

Η πλειοψηφία των γυναικών αυτών αυτών ζούσε στην ύπαιθρο, αλλά περισσότερο από το 1/3 προέρχονταν από το Λονδίνο και τις βιομηχανικές πόλεις της βόρειας Αγγλίας.

Η αποφασιστικότητα ήταν τέτοια, που ακόμα και όταν οι αρχές αρνήθηκαν στην έγχρωμη Amelia King να ενταχτεί στο δυναμικό, παρενέβη ο Εργατικός βουλευτής Walter Edwards καταφέρνοντας να ακυρωθεί η αρχική πλην ρατσιστική απόρριψη.

Σίγουρα ήταν ένας άθλος που, που ίσως όμως να μην ενδιέφερε τον κόσμο του θεάματος, όσο οι κατάσκοποι και τα μυστικά στρατιωτικά όπλα.

Με πληροφορίες από Wikipedia