Τα self test εμφανίστηκαν πριν από περίπου δύο μήνες από την κυβέρνηση ως το εργαλείο για την μαζική αυτοδιάγνωση και κατ’ επέκταση την αποτελεσματική επιτήρηση της διασποράς του κοροναϊού.

Αυτοδιάγνωση και επιδημιολογική επιτήρηση

Αυτό ήταν πάνω κάτω το αφήγημα με το οποίο πλασαρίστηκε αυτή η στρατηγική από την κυβέρνηση τον Μάρτιο όταν και ξεκίνησε εν μέσω παρατεταμένου lockdown η συζήτηση για την χαλάρωση των περιοριστικών μέτρων και το σταδιακό άνοιγμα των οικονομικών και κοινωνικών δραστηριοτήτων.

Στην πορεία μάλιστα η κυβέρνηση δέχτηκε σφοδρά πυρά και κριτική ότι πίσω από τη στρατηγική των self test και της ατομικής ευθύνης έκρυβε την ανυπαρξία ουσιαστικών μέτρων ενίσχυσης του δημόσιου συστήματος υγείας για την πραγματική επιδημιολογική επιτήρηση του ιού.

Η κυβέρνηση ανταπαντούσε ότι είναι αξιόπιστη και αποτελεσματική αυτή η στρατηγική και μαχητικά υπεράσπιζε την θετική επίδραση που θα έχει στον υγειονομικό έλεγχο η διαδικασία του self test.

Δύο την εβδομάδα

Σε αυτή την κατεύθυνση μάλιστα άνοιξαν τα σχολεία με αρχική πρόβλεψη για δύο υποχρεωτικά self test των μαθητών ανά εβδομάδα.

Στην ίδια λογική το μέτρο αυτό επεκτάθηκε σε συγκεκριμένους κλάδους του ιδιωτικού τομέα της οικονομίας αλλά και στους δημοσίους υπαλλήλους, όταν ξεκίνησε η άρση ορισμένων περιοριστικών μέτρων.

Όλη αυτή την περίοδο μάλιστα η κυβέρνηση υποσχόταν ότι στην πορεία το self test θα διατίθεται στο γενικό πληθυσμό. Με βάση τις δηλώσεις που γίνονταν από τους υπουργούς την περίοδο του Απριλίου, το μέτρο θα εφαρμοζόταν στο γενικό πληθυσμό από τις αρχές Μαΐου.

Ωστόσο τα πράγματα εξελίχτηκαν εντελώς διαφορετικά από τις αρχικές κυβερνητικές διακηρύξεις που ουσιαστικά συνέδεαν την άρση του lockdown με την διεξαγωγή 10.000.000 self test την εβδομάδα, δηλαδή ένα για κάθε πολίτη.

Περικοπή του ενός τεστ για λογιστικούς λόγους

Από τα αρχικώς λεχθέντα και τα μετέπειτα εφαρμοσθέντα σε σχέση με τον αριθμό των υποχρεωτικών self test η κατάσταση έχει αλλάξει προς το χειρότερο από την έναρξη αυτής της εβδομάδας.

Αυτό που συμβαίνει αυτή τη στιγμή είναι η συρρίκνωση κατά το ήμισυ των διαθέσιμων self test για τις κατηγορίες εκείνες του πληθυσμού που εντάσσονταν στη διαδικασία του αυτοδιαγνωστικού ελέγχου (σχολεία, δημόσιο και συγκεκριμένοι κλάδοι του ιδιωτικού τομέα).

Στα σχολεία από προχθές Δευτέρα θα γίνεται μόνο ένα self test την εβδομάδα. Μάλιστα επικράτησε αλαλούμ καθώς η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Παιδείας απέδιδε την περικοπή του ενός self test σε εισήγηση της επιτροπής των λοιμωξιολόγων, με τα μέλη της επιτροπής να διαψεύδουν πανηγυρικά το υπουργείο Παιδείας.

«Η δική μας απόφαση ήταν για δύο τεστ την εβδομάδα και μάλιστα στις αρχικές συζητήσεις μιλούσαμε για ένα self test και ένα rapid test», είπε ο πρόεδρος του Πανελλήνιου Ιατρικού Συλλόγου κ. Εξαδάκτυλος.

Ο καθητής Παθολογίας της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Κρήτης Αχιλλέας Γκίκας δήλωσε ότι «τα δύο τεστ στην ευαίσθητη αυτή περιοχή που λέγεται εκπαίδευση και μάλιστα στα δημοτικά χρειάζονται, αυτή ήταν και η εισήγηση της επιτροπής, να έχουμε δύο τεστ. Για λογιστικούς λόγους πήγαμε στο ένα».

Ένα υποχρεωτικό και… συστήνεται άλλο ένα

Για δύο self test μιλούσε αρχικά το υπουργείο Εργασίας και για τον ιδιωτικό τομέα (αλλά και ευρύτερο δημόσιο δημόσιο τομέα), ειδικότερα για τους κλάδους στους οποίους είχαν ενταχθεί στη διαδικασία του self test.

Οι κλάδοι αυτοί είναι: λιανεμπόριο, εστίαση, χρηματοπιστωτικές και ασφαλιστικές δραστηριότητες, μεταφορές, υπηρεσίες καθαρισμού, κομμωτήρια, κουρεία και κέντρα αισθητικής, υπηρεσίες τυχερών παιχνιδιών και στοιχημάτων, σχολές οδηγών, φροντιστήρια και κέντρα ξένων γλωσσών, φορείς παροχής εκπαίδευσης και πιστοποίησης δεξιοτήτων, δραστηριότητες βρεφονηπιακών και παιδικών σταθμών, τουρισμός και ωφελούμενοι των Προγραμμάτων Κοινωφελούς Χαρακτήρα του ΟΑΕΔ που απασχολούνται σε δήμους, Περιφέρειες, Κέντρα Κοινωνικής Πρόνοιας Περιφερειών.

Οι εργοδότες δεν ήθελαν να επωμιστούν το κόστος

Ωστόσο τελικά και εδώ υπήρξε υπαναχώρηση από το υπουργείο Εργασίας καθώς δεν θα διατίθεντο δωρεάν και τα δύο self test. Δωρεάν από το κράτος θα ήταν το ένα και το κόστος του δεύτερου του δεύτερου θα επιβάρυνε τους εργοδότες.

Οι εργοδοτικές οργανώσεις αντέδρασαν μη θέλοντας να επωμιστούν το κόστος και το αποτέλεσμα ήταν να μείνει υποχρεωτικό το ένα self test την εβδομάδα για τους εργαζόμενους και τους απασχολούμενους στους συγκεκριμένους εργασιακούς κλάδους και για το δεύτερο υπάρχει απλώς μία …σύσταση.

Κοινώς και εδώ γίνεται ότι και με τα σχολεία για …λογιστικούς λόγους. Και όλα αυτά την ώρα που τα κρούσματα, οι διασωληνωμένοι και οι θάνατοι παραμένουν σε υψηλά επίπεδα, σαφώς υψηλότερα από τα επίπεδα στα οποία βρίσκονταν όταν μπήκαμε στο δεύτερο lockdown.