Αποχαιρετώντας το 2020 από ένα παγκάκι στο Φάληρο

Την κάμερα της φαντασίας της στήνει η νεαρή σκηνοθέτρια ντοκιμαντέρ και δημοσιογράφος Ηλιάνα Δανέζη για να αποτυπώσει για τα «NEA» τις τελευταίες στιγμές μιας χρονιάς η οποία έφερε βίαια στην επιφάνεια, μέσω ενός αόρατου φονικού ιού, αυτό που έγραψε ο Αντουάν Ντε Σεντ-Εξιπερί πριν από 80 χρόνια στον «Μικρό Πρίγκιπα» για την ουσία που με τα μάτια δεν είναι ορατή. Από όλους τους ανθρώπους γύρω της επιλέγει να διηγηθεί την πρωτοχρονιάτικη ιστορία του δικού της «Μικρού Πρίγκιπα», που δεν είναι κάποιο ξανθό νεαρό αγόρι από άλλον πλανήτη, αλλά μια ηλικιωμένη κυρία με λευκά μαλλιά που για πλανήτη έχει ένα παγκάκι στο Φάληρο, αυτό με την πιο ωραία θέα στον Σαρωνικό. Τη δύση του 2020, του έτους «Μένουμε Σπίτι», θα παρακολουθήσει η Ηλιάνα μέσα από τα μάτια αυτής της γυναίκας που ούσα άστεγη αναγκαστικά «μένει έξω». Το τρίποδο στήνεται μερικά μέτρα πίσω από την πλάτη της γιαγιάς ώστε η κάμερα να ατενίσει μαζί της τη φαληρική γραμμή του ορίζοντα ως τη στιγμή που τον ουρανό θα φωτίσουν πολύχρωμα βεγγαλικά.

Λίγα λόγια για τον χρόνο και τον τόπο: Είναι 31 Δεκεμβρίου, λίγο μετά τις 7.00 το απόγευμα. Στο παραλιακό μέτωπο κόσμος απολαμβάνει τη βόλτα του με κωδικό μετακίνησης 6. Αλλοι με κωδικό μετακίνησης 2 και σακούλες στα χέρια τρέχουν για τα ψώνια της τελευταίας στιγμής.

Στα παγκάκια δεξιά κύριοι παίζουν σκάκι, κυρίες συζητούν ενώ νεαρά κορίτσια περνούν κάθε τόσο με τα ρόλερ. Καθισμένη στο παγκάκι με την καλύτερη θέα βρίσκεται η πρωταγωνίστρια της ιστορίας, με τα μάτια στραμμένα στο θαλασσινό τοπίο και ένα τσιγάρο στο χέρι. Ομως, μισό λεπτό πριν ξεκινήσει η ιστορία της Ηλιάνας φανταστείτε έναν σκοπό από φυσαρμόνικα να φτάνει στα αφτιά σας. Αν δεν είστε λάτρεις των πνευστών, βάλτε με τη φαντασία σας κάποιο από τα βραβευμένα μουσικά θέματα της Ελένης Καραΐνδρου. Τώρα εντάξει. Φώτα, κάμερα, πάμε.

Ημερολόγιο Covid

«Σε απόσταση αναπνοής από το σπίτι μου υπάρχει αυτή η κυρία που για μένα συμβολίζει την αξιοπρέπεια, το «εγώ θα επιβιώσω κόντρα σε αυτό που μου έχει συμβεί». Η ηλικία της είναι απροσδιόριστη, όταν είσαι άστεγος είσαι πολύ ταλαιπωρημένος. Είναι μικρόσωμη και έχει καμπουρίτσα. Αδύνατη με άσπρα μαλλάκια δεμένα σε ένα χαμηλό κοτσάκι, φοράει πάντα μαύρα και βάζει ποδονάρια από πλαστικές σακούλες για να μη βρέχονται τα πόδια της.

Είναι μερακλού, αν βρει κανένα τσιγάρο καπνίζει κι έχει διαλέξει το παγκάκι με την καλύτερη θέα. Μου έχει κάνει εντύπωση με πόση επιμέλεια φτιάχνει κάθε απόγευμα το αυτοσχέδιο σπίτι της. Αν έχει αέρα ή βροχή, θα στερεώσει προσεκτικά την καλόγουστη μαύρη ομπρέλα της. Εχει μια ιεροτελεστία ο τρόπος που μεταμορφώνει το συγκεκριμένο παγκάκι σε σπίτι και με αυτό το πλάνο θα ξεκινούσα. Από τη στιγμή που αυτή η γυναίκα, με την οποία ζούμε την Covid από δύο εντελώς αντίθετες πλευρές, σταματά την περιπλάνησή της και κάθεται στο παγκάκι της, ενώ ο κόσμος κάνοντας την τελευταία βόλτα της χρονιάς την προσπερνά βιαστικά.

Κατά τις 10.00 που τελειώνουν οι βόλτες και όλοι ετοιμάζονται για το ρεβεγιόν με τους δικούς τους εκείνη μένει μόνη και τότε με ένα σύντομο βόις όβερ μαθαίνουμε τις σκέψεις της, την ανασκόπηση της δικής της χρονιάς. Ολα αυτά που εμείς παρακολουθούσαμε μέσα από το σπίτι μας, πώς τα βίωσε εκείνη που είναι έξω, τι της έλειψε, τι είδε, το δικό της ημερολόγιο Covid. Τα μεσάνυχτα ακριβώς, ξαπλωμένη στο παγκάκι της, χαζεύοντας τα βεγγαλικά του δήμου, σκέφτεται πώς θα είναι η νέα χρονιά για εκείνη, τι έχει να περιμένει.

Κι αν θα μπορούσε να κάνει μια ευχή, όσο κρατά ο εκκωφαντικός ήχος από τα πρωτοχρονιάτικα πυροτεχνήματα, θα ήταν να βρεθεί όπου εκείνη προτιμά. Στο τελευταίο πλάνο η γιαγιά κλείνει τα μάτια. Μόλις τα ανοίξει η ευχή της πραγματοποιείται. Μέσα σε μια φάτνη – σύμβολο θαλπωρής κι ελπίδας – στο πιο φωτεινό και ζεστό της σημείο, βρίσκεται εκείνη, ως διά μαγείας, μαζί με τους δικούς της».

Αισιόδοξες ιστορίες

Happy end είχε και το πρώτο ντοκιμαντέρ της Ηλιάνας («Τα 4 επίπεδα της ύπαρξης») που στο 21ο Διεθνές Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης απέσπασε το βραβείο καλύτερης ταινίας από την Πανελλήνια Ενωση Κριτικών Κινηματογράφου. «Γενικά μου αρέσουν οι αισιόδοξες ιστορίες, με τους ήρωες που είναι ήρωες στα μάτια τα δικά τους και των φίλων τους, που έχουν μια μυθική διάσταση για την παρέα τους, τη γειτονιά τους και πετυχαίνουν κάτι κόντρα στα προγνωστικά» αναφέρει η Ηλιάνα που τη γοητεύουν περισσότερο από οτιδήποτε οι αληθινοί άνθρωποι. Αυτό είναι και το αντικείμενο εργασίας της άλλωστε στην εκπομπή MEGA STORIES, ως υπεύθυνη έρευνας, οι ιστορίες πραγματικών ανθρώπων με μια αφήγηση κινηματογραφική. Σαν να λέμε, ο αληθινός κόσμος μέσα από τα μάτια της Ηλιάνας Δανέζη.

Κλείνοντας τα μάτια, η Ηλιάνα βλέπει μπροστά της έναν δρόμο ανοιχτό που την καλεί για το δεύτερο ντοκιμαντέρ της. Αν τώρα βρισκόταν κάποιος ανυπόμονος και της ζητούσε να σκηνοθετήσει την επόμενη Πρωτοχρονιά, ξεκαθαρίζει ότι θα έλεγε μια ιστορία εντελώς διαφορετική από τη φετινή εκφράζοντας μάλλον πόθους διαπλανητικούς. «Για το 2022 θα ήθελα να έχω να πω μια πολύ χαρούμενη πρωτοχρονιάτικη ιστορία, η οποία θα είχε φίλους, πάρτι, ποτά, αγκαλιές, γλέντια, απενοχοποιημένο φαγητό, θα ήταν το εντελώς αντίθετο» καταλήγει.