Κατ΄ ευφημισμό έκθεση προόδου αυτή που παρουσιάζει σήμερα η Κομισιόν στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο για την Τουρκία, αφού στους σημαντικότερους τομείς δεν γίνεται λόγος για πρόοδο, αλλά για οπισθοδρόμηση. Σύμφωνα με αποκλειστικό ρεπορτάζ της γερμανικής εφημερίδας Welt, η οποία παρουσιάζει αποσπάσματα της νέας ετήσιας έκθεσης, οι πιθανότητες ένταξης της Τουρκίας στην ΕΕ μειώνονται όλο και περισσότερο.

Και αυτό διότι η Κομισιόν διαπιστώνει ότι «η Άγκυρα δεν έχει σημειώσει πρόοδο στην καταπολέμηση της διαφθοράς», εξακολουθεί να μην υπάρχει αποτελεσματική διάκριση των εξουσιών ενώ «συνεχίζουν να υφίστανται σοβαρές επιφυλάξεις ως προς τη λειτουργικότητα της οικονομίας».

«Παράνομες δράσεις και προκλητικές δηλώσεις»

Ειδική μνεία γίνεται στα ελληνοτουρκικά με φόντο την τουρκική δράση στην ανατολική Μεσόγειο.

Η έκθεση προόδου αναφέρει ότι η τουρκική εξωτερική πολιτική «συγκρούεται όλο και περισσότερο με τις ευρωπαϊκές προτεραιότητες μιας κοινής εξωτερικής πολιτικής και πολιτικής ασφαλείας». Η Κομισιόν επιρρίπτει μάλιστα συγκεκριμένα στην Τουρκία «παράνομες δράσεις και προκλητικές δηλώσεις» έναντι της Κύπρου.

Ίσως η πιο σημαντική πρόταση στην νέα αυτή έκθεση: «Η Τουρκία εξακολουθεί να απομακρύνεται από την ΕΕ και καταγράφει σοβαρή οπισθοδρόμηση όσον αφορά τη δημοκρατία, το κράτος δικαίου, τα ατομικά δικαιώματα και την ανεξαρτησία της δικαιοσύνης. Οι συνεχιζόμενες συλλήψεις ηγετών της αντιπολίτευσης, ακτιβιστών, δημοσιογράφων και μελών της κοινωνίας των πολιτών και ακαδημαϊκών στο πλαίσιο της ευρύτερης αντιτρομοκρατικής νομοθεσίας είναι βαθύτατα ανησυχητικές».

Όσον αφορά την προστασία των θεμελιωδών δικαιωμάτων η Ευρωπαϊκή Επιτροπή διαπιστώνει ότι «στην Τουρκία συνεχίζεται αδιάλειπτα η παραβίαση ανθρωπίνων δικαιωμάτων, ενώ εκείνοι που επιχειρούν να τα προστατεύσουν, συχνά συλλαμβάνονται». Όσον αφορά την ανεξαρτησία της δικαιοσύνης η Κομισιόν συμπεραίνει ότι «συνεχίζεται η σοβαρή οπισθοδρόμηση που παρατηρείται από την απόπειρα πραξικοπήματος του 2016».

Οι πολιτικές πιέσεις και οι μεταθέσεις μεγάλου αριθμού δικαστών και εισαγγελέων παρά τη θέλησή τους συνεχίζονται, υπονομεύοντας έτσι την ανεξαρτησία της τουρκικής δικαιοσύνης, αναφέρει η έκθεση προόδου.

Μαστίγιο μετά ολίγου καρότου

Στην έκθεση εκφράζονται όμως και συγκρατημένοι έπαινοι για συγκεκριμένους τομείς της τουρκικής πολιτικής. Αυτό αφορά κυρίως τον πόλεμο κατά της τρομοκρατίας. «Η Τουρκία πρέπει να αναθεωρήσει την αντιτρομοκρατική της νομοθεσία. Την ώρα που η Τουρκία εξακολουθεί να φέρεται αντιμέτωπη με την απειλή τρομοκρατικών ομάδων, η μάχη κατά της τρομοκρατίας έχει οδηγήσει σε βελτίωση της κατάστασης ασφαλείας. Η Τουρκία συνέχισε τον αγώνα της κατά τρομοκρατικών πυρήνων του εσωτερικού και του εξωτερικού». Η έκθεση επικροτεί μάλιστα τη συνεργασία των τουρκικών αρχών με την ΕΕ στον πεδίο της καταπολέμησης της τρομοκρατίας.

Μικρή πρόοδο διαπιστώνει η Κομισιόν και στην μεταναστευτική πολιτική και πολιτική ασύλου. «Το 2019 η Τουρκία κατέβαλε προσπάθειες ώστε να υλοποιήσει τη συμφωνία με την ΕΕ από τον Μάρτιο του 2016. (Η Τουρκία) παίζει ρόλο κλειδί στην αποτελεσματική διαχείριση των μεταναστευτικών ροών κατά μήκος της ανατολικής μεσογειακής οδού.

Οι Βρυξέλλες επιδοκιμάζουν ειδικώς τις «εξαιρετικές προσπάθειες» της Τουρκίας για την περίθαλψη σχεδόν τεσσάρων εκατομμυρίων προσφύγων από τη Συρία. Την ίδια ώρα ωστόσο η Κομισιόν στηλιτεύει εκ νέου την τουρκική κυβέρνηση επειδή τον Μάρτιο του 2020 «ενθάρρυνε ενεργά πρόσφυγες και μετανάστες να περάσουν τα ελληνικά σύνορα στο δρόμο προς την Ευρώπη».

Κώστας Συμεωνίδης (Welt)