Τελικά η συνταγματική αναθεώρηση ήταν φοβική, άτολμη και δεν αναθεώρησε βασικές διατάξεις του Συντάγματος (οι οποίες έπρεπε να αναθεωρηθούν).

Έτσι, έδειξαν οι πολιτικοί μας ότι δεν έχουν το «πάθος του απείρου» , όπως έλεγε χαρακτηριστικά ο μεγάλος Δανός φιλόσοφος Κίργκεγκωρ .  Δεν έχουν δηλαδή την τάση να εμπνέουν και να αλλάζουν το ισχύον γίγνεσθαι.

Και μια συνταγματική διάταξη που κρίθηκε απαράδεκτα ως μη αναθεωρητέα – κυρίως με ευθύνη του πρώην πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα ο οποίος διέθετε την κοινοβουλευτική πλειοψηφία στην προηγούμενη Βουλή – είναι εκείνη που αφορά το άρθρο 16 του Συντάγματος.

Δηλαδή τη δυνατότητα ίδρυσης μη κρατικών πανεπιστημίων!

Και μέσα στο πλαίσιο αυτό θα αναφέρω ένα παράδειγμα για να γίνει αντιληπτό πόσο εικονική και προσχηματική ήταν η επιχειρηθείσα συνταγματική αναθεώρηση.

Έτσι, κάθε χρόνο πολλά παιδιά αποτυχαίνουν να περάσουν στις Νομικές Σχολές της πατρίδας μας – μέσω των πανελληνίων εξετάσεων- και γίνονται δεκτά ( με πολύ πιο ελαστικά κριτήρια) στις ιδιωτικές Νομικές Σχολές που έχουν ιδρυθεί στην Κύπρο.

Και οι Έλληνες γονείς στους δύσκολους αυτούς καιρούς καταβάλλουν κάθε δυνατή προσπάθεια για να πληρώσουν τα δίδακτρα ( και να μορφώσουν τα παιδιά τους) . Και το κρίσιμο ερώτημα είναι το εξής :

Δεν θα έπρεπε κάποτε να δούμε τι μπορούμε να κάνουμε, ώστε να ανακόψουμε αυτή τη «ροή» των παιδιών μας και των οικονομικών πόρων προς άλλη κατεύθυνση;

Με άλλα λόγια τα πράγματα αποδείχθηκαν πολύ πιο σύνθετα από ότι κάποτε φανταζόμασταν . Δηλαδή όλοι θα θέλαμε να έχουμε την καλή δημόσια παιδεία και το εξεταστικό σύστημα της Γερμανίας , αλλά δεν τα έχουμε ( για πολλούς και διάφορους λόγους).

Δεν θα έπρεπε, κατά συνέπεια, να «ξαναδούμε» σε αυτή τη συνταγματική αναθεώρηση την «αγκύλωση» η οποία βρίσκεται πίσω από το άρθρο 16 του Συντάγματος;

Και υπό αυτήν την έννοια δεν θα έπρεπε να χαλαρώσουμε την αυστηρή κρατική εποπτεία η οποία ασκείται στην τριτοβάθμια εκπαίδευση (όπου επιτρέπεται μόνο η ίδρυση κρατικών πανεπιστημίων);

Λ.χ. στον Καναδά και σε κάποιες Ευρωπαϊκές χώρες επιτρέπεται η ίδρυση Πανεπιστημίων και από τους Δήμους ή άλλες οντότητες, όπως είναι η Εκκλησία ( « Alain Renaut, Τι είναι δίκαιη πολιτική;»).

Και επιπλέον: Δεν θα έπρεπε σε αυτή τη συνταγματική αναθεώρηση να δούμε κάτω από ποιες προϋποθέσεις θα επιτρέπεται η ίδρυση Πανεπιστημίων και από ιδιώτες  (ώστε να συμβάλλουμε και στην καταπολέμηση της υψηλής ανεργίας των νέων επιστημόνων);

Παρόλα αυτά το άρθρο 16 του Συντάγματος κρίθηκε για μια ακόμη φορά ότι δεν θα έπρεπε να αναθεωρηθεί.

Το συμπέρασμα; Οι πολιτικοί στην Ελλάδα θα στέλνουν τα παιδιά τους στα ιδιωτικά Πανεπιστήμια της Κύπρου ή του εξωτερικού, αλλά τα άρθρο 16 του Συντάγματος το οποίο επιτρέπει την ίδρυση μόνο κρατικών πανεπιστημίων  θα παραμένει αμετάβλητο!

Όμως αυτό το μέγεθος λέγεται «απίστευτη και φρικτή εικονικότητα»!

Και για μια ακόμη φορά η εικονικότητα θριάμβευσε στην Ελλάδα  (μέσα από την άτολμη και ακρωτηριασμένη συνταγματική αναθεώρηση)!

O Γρηγόρης Καλφέλης είναι Καθηγητής της  Νομικής Σχολής του ΑΠΘ –  kalfelis@law.auth.gr