Κώστας Γαβράς: Ποιος είναι ο σκηνοθέτης που θα κάνει ταινία το βιβλίο του Γιάνη Βαρουφάκη

Τα γυρίσματα της νέας ταινίας του Κώστα Γαβρά που είναι βασισμένη στο βιβλίου του Γιάνη Βαρουφάκη «Ενήλικοι στο δωμάτιο»  » (Adults In Α Room)  συνεχίζεται, όπως και οι αντιδράσεις για την επιχορήγηση της. Ποιος είναι όμως ο Κώστας Γαβράς;

Ο Κώστας Γαβράς γεννήθηκε στις 12 Φεβρουαρίου 1933 και  είναι σκηνοθέτης. Οι περισσότερες ταινίες του έχουν γυριστεί στην γαλλική γλώσσα ωστόσο, έξι γυρίστηκαν στην αγγλική γλώσσα : Missing (1982), Hanna K. (1983), Betrayed (1988), Music Box (1989), Mad City (1997) και Amen (2002). Ο ίδιος έχει κάνει την παραγωγή στις περισσότερες ταινίες του, μέσω της εταιρείας παραγωγής του K.G. Productions.

Η οικογένειά του έζησε τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο σε ένα χωριό της Πελοποννήσου και μετακόμισε στην Αθήνα μετά τον πόλεμο. Ο πατέρας του ήταν μέλος του κομμουνιστικού κόμματος και φυλακίστηκε κατά την διάρκεια του ελληνικού Εμφυλίου. Η συμμετοχή του πατέρα του στο κομμουνιστικό κόμμα είχε σαν αποτέλεσμα να μην μπορεί φοιτήσει σε κάποιο πανεπιστήμιο στην Ελλάδα ή να πάρει βίζα για τις ΗΠΑ, έτσι μετά το λύκειο έφυγε για την Γαλλία όπου ξεκίνησε να σπουδάζει νομική το 1951.

Το 1956 εγκατέλειψε τις σπουδές του στην νομική ώστε να σπουδάσει κινηματογράφο στην εθνική σχολή κινηματογράφου της Γαλλίας, IDHEC. Μετά το τέλος των σπουδών του, συνεργάστηκε με τον Υβ Αλεγκρέ και έγινε βοηθός σκηνοθέτη για τους Ζαν Ζιονό και Ρενέ Κλαιρ. Μετά από αρκετά χρόνια που εργάστηκε ως βοηθός σκηνοθέτη, το 1965 σκηνοθέτησε την πρώτη του προσωπική ταινία με τίτλο Διαμέρισμα Δολοφόνων.

Η ταινία του Shock Troops (Un homme de trop, 1967) συμμετείχε στο 5ο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Μόσχας.

Στην ταινία Z του 1969, ο κεντρικός χαρακτήρας, ένας δικαστής που τον ενσάρκωσε ο Jean-Louis Trintignant, προσπαθεί να αποκαλύψει την αλήθεια σχετικά με την δολοφονία ενός εξέχοντος πολιτικού της αριστεράς, που τον ενσάρκωσε ο Yves Montand, ενώ οι κυβερνητικοί εκπρόσωποι και ο στρατός προσπαθούν να καλύψουν την συμμετοχή τους.

Η ταινία αποτελεί μια προσαρμογή των γεγονότων τα οποία ακολούθησαν την δολοφονία του πολιτικού Γρηγόρη Λαμπράκη το 1963. Το Z κέρδισε το Όσκαρ Καλύτερης Ξενόγλωσσης Ταινίας.

Ο Κώστας Γαβράς και ο σεναριογράφος Jorge Semprún κέρδισαν ένα Edgar από την Ένωση Συγγραφέων Μυστηρίου της Αμερικής για το Καλύτερο Σενάριο Κινηματογραφικής Ταινίας. Η ταινία L’Aveu του 1970 περιέγραφε τη ζωή του Artur London, ενός κομμουνιστή υπουργού από την Τσεχοσλοβακία ο οποίος φυλακίστηκε άδικα και δικάστηκε για προδοσία και κατασκοπεία το 1952.

Η ταινία State of Siege του 1972,  εξελίσσεται στην Ουρουγουάη, σε μια συντηρητική κυβέρνηση στις αρχές της δεκαετίας του 1970. Με ένα σενάριο που βασίστηκε εν μέρει του αστυνομικού DaMitrione, ένας αμερικανός διπλωμάτης, τον οποίον υποδύεται ο Yves Montand πέφτει θύμα απαγωγής από τους Tupamaros, μια ριζοσπαστική αριστερή αστική ομάδα  που τον ανακρίνει προκειμένου να μάθει τις λεπτομέρειες της μυστικής αμερικανικής υποστήριξης στα καταπιεστικά καθεστώτα της Λατινικής Αμερικής.

Η ταινία Missing, που αρχικά κυκλοφόρησε το 1982 και βασίστηκε στο βιβλίο The Execution Of Charles Horman, έχει ως κεντρικό ήρωα τον αμερικανό δημοσιογράφο Charles Horman –που τον υποδύθηκε ο John Shea στην ταινία-  ο οποίος εξαφανίστηκε κατά το αιματηρό πραξικόπημα που έκανε ο αξιωματικός Augusto Pinochet στην Χιλή και έλαβε την υποστήριξη των ΗΠΑ το 1973. Ο πατέρας του Horman, τον οποίο ενσάρκωσε ο Jack Lemmon, και η σύζυγός του, την οποία ενσάρκωσε η Sissy Spacek, αναζητούν μάταια να μάθουν τι απέγινε ο γιος τους. Η ταινία κέρδισε το Όσκαρ Καλύτερης Προσαρμογής Σεναρίου και τον Χρυσό Φοίνικα στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου των Καννών.

Η ταινία Betrayed του 1988 βασίστηκε στις τρομοκρατικές δραστηριότητες του αμερικανού νεοναζί Robert Mathews και της ομάδας του The Order.

Καθιερώθηκε με μία σειρά πολιτικών θρίλερ που αποκάλυψαν το βίαιο πρόσωπο δικτατορικών καθεστώτων, μέσα από προσωπικές τραγωδίες ασυμβίβαστων ανθρώπων. Ο Γαβράς ήταν υποψήφιος για Όσκαρ Καλύτερης Ξένης Ταινίας 1969  για το Ζ, και κέρδισε το Όσκαρ Σεναρίου το 1982 για τον  Αγνοούμενο. Κέρδισε επίσης Χρυσό Φοίνικα στο φεστιβάλ Καννών του 1982 επίσης για τον Αγνοούμενος, Ειδικό Βραβείο Κριτικής Επιτροπής Φεστιβάλ Καννών του 1975 για το Ειδικό δικαστήριο και Χρυσή Άρκτο στο Φεστιβάλ Βερολίνου του 1990 για το Μουσικό κουτί. To 2002 σκηνοθέτησε την ταινία Αμήν. που κέρδισε Βραβείο César καλύτερου σεναρίου το 2003.

Στο Ελληνικό δημοψήφισμα του 2015 τάχτηκε με δηλώσεις του υπέρ του »Όχι» και ανέφερε ότι έχει εμπιστοσύνη στον Αλέξη Τσίπρα.[1] Θεωρείται ότι ανήκει στην Αριστερά, αλλά έχει καλές σχέσεις και με τη Δεξιά.[2]

Επίσης ο Κώστας Γαβράς έγινε επίτιμος διδάκτορας στο Τμήμα Κινηματογράφου στο ΑΠΘ το 2013. Από το 1982 έως το 1987 ήταν πρόεδρος της Cinémathèque Française αλλά και από το 2007 μέχρι σήμερα.

Έχει παρουσιάσει βιβλίο με τα απομνημονεύματά του με τίτλο «Πήγαινε όπου είναι αδύνατον να πάει κανείς». Στο επίκεντρο της αυτοβιογραφία του βρίσκονται η άφιξή του στη Γαλλία και η μετέπειτα πορεία του. Όπως έχει πει ο ίδιος, στο βιβλίο του μιλάει «για τα πράγματα που έκανε, τα οποία δεν θα μπορούσε ποτέ να είχε πραγματοποιήσει στην Ελλάδα».

Ο Κώστας Γαβράς είναι πρώτος ξάδερφος του καλλιτέχνη Jimmie Spheeris, της κινηματογραφίστριας Penelope Spheeris και του μουσικού Chris Spheeris. Η κόρη του Julie Gavras και ο γιος του Romain Gavras είναι και αυτοί κινηματογραφιστές. Είναι μακρινός συγγενής του ηθοποιού Jordan Gavaris ο οποίος είναι περισσότερο γνωστός από την ταινία Orphan Black και του Jasper Bartlett και  συμμετείχε στην σειρά δράσης/περιπέτειας Unnatural History για το κανάλι Cartoon Network και στην πιο πρόσφατη ταινία The Sea of Trees.

Ο Κώστας Γαβράς έχει επίσης καθαρή πολιτική τοποθέτηση. Όπως ο ίδιος έχει αναφέρει σε συνέντευξή του «Την Αριστερά εγώ τη βλέπω ως φιλοσοφία ζωής και κοινωνίας. Αριστερά είναι όταν τα πράγματα αλλάζουν συνεχώς. Γιατί τα πράγματα αλλάζουν συνεχώς. Η Ιστορία αλλάζει, οι άνθρωποι, το περιβάλλον και η Αριστερά πρέπει να βρει κάθε φορά λύσεις ανθρώπινες για να ζει η κοινωνία σε μια ευμάρεια. Βέβαια, τα κομμουνιστικά κόμματα, τα οποία ελπίζαμε πως θα αλλάξουν τα πράγματα, αποδείχτηκαν τελικά δικτατορίες. Υπάρχει βέβαια και η σοσιαλιστική Αριστερά στην Ελλάδα, όπου βουλευτές και υπουργοί αποδείχτηκαν κλέφτες. Η Δεξιά, από την άλλη, είναι ένα κόμμα που θέλει να διατηρήσει τα πράγματα όπως είναι, όχι να χάσει κάτι από τα κεκτημένα».

Πρόσφατα ο Κώστας Γαβράς είχε δηλώσει στο ραδιόφωνο 24/7 πως θεωρεί ότι η συναίνεση όλων των κομμάτων σε σημαντικά θέματα είναι απαραίτητο. Για την έξοδο της Ελλάδας από τα μνημόνια  τόνισε ότι τα πράγματα δεν είναι καλύτερα τώρα για την Ελλάδα: «Τους δύο μήνες που πέρασα στην Ελλάδα, άκουσα ότι πάμε χειρότερα. Είδα και μίλησα με πολλούς ανθρώπους, σχεδόν κανέναν δεν άκουσα να λέει ότι πάμε καλύτερα. Έξω βέβαια ο Μοσκοβισί και ο Ντάισελμπλουμ λένε ότι η Ελλάδα είναι παράδεισος» επεσήμανε. Όταν ρωτήθηκε για το πώς θα αλλάξει η κατάσταση στη χώρα, απάντησε: «Όπως μου λένε πολλοί οικονομικοί αναλυτές, η κατάσταση στη χώρα είναι δύσκολη και δεν θα περάσει αύριο. Χρειάζονται χρόνια.  Σχολίασε δε ότι κατά τη γνώμη του αυτό που συνέβη στην Ελλάδα είναι χειρότερο σε σύγκριση με άλλες χώρες της ΕΕ.

Όσον αφορά στη Συμφωνία των Πρεσπών ο Κώστας Γαβράς είπε ότι ένα ακόμα ζήτημα για το οποίο όλοι οι πολιτικοί πρέπει να βρουν μαζί τη λύση που χρειάζεται.