Πόσο προετοιμασμένοι είναι οι πολίτες της χώρας για την εκδήλωση τσουνάμι στις ακτές μας; Απάντηση στο ερώτημα αυτό επιχείρησαν να δώσουν πριν από λίγες ημέρες οι αρμόδιοι φορείς διοργανώνοντας άσκηση εκκένωσης στη Λίνδο της Ρόδου. Το υποθετικό σενάριο εκδήλωσης τσουνάμι στο νησί στήριξαν με την συμμετοχή τους 27 εθελοντές, μεταπτυχιακοί σπουδαστές, διαφόρων ηλικιών και των δύο φύλων. Οι συμμετέχοντες αναπτύχθηκαν κατά μήκος της παραλιακής ζώνης της Λίνδου και στις 12 το μεσημέρι, δηλαδή την εικονική ώρα που «αισθάνθηκαν» τον εικονικό σεισμό, άρχισαν να αναζητούν καταφύγιο προς τα ενδότερα και υψηλότερα σημεία του νησιού ανεξάρτητα ο ένας από τον άλλον.  Η αποχώρηση διάρκεσε 30 λεπτά. Για την καταγραφή της πορείας αποχώρησης του κάθε άτομου και του  χρόνου που χρειάστηκε χρησιμοποιήθηκαν  λογισμικά  GPS ή άλλες κατάλληλες εφαρμογές στα κινητά τους.

Ο στόχος της άσκησης, η οποία διοργανώθηκε από το Εθνικό Κέντρο Προειδοποίησης για Τσουνάμι (ΕΚΠΤ) του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών σε συνεργασία με  υπηρεσία Πολιτικής Προστασίας του Δήμου Ρόδου και το Μεταπτυχιακό Τμήμα «Στρατηγικές Διαχείρισης Περιβάλλοντος, Καταστροφών και Κρίσεων» του ΕΚΠΑ, ήταν τριπλός. «Πρώτα απ’ όλα επιδιώχθηκε να διαπιστωθούν οι βέλτιστοι  χρόνοι και οι βέλτιστες διαδρομές που χρειάζονται οι αμέριμνοι επισκέπτες για να απομακρυνθούν εγκαίρως από την παράκτια ζώνη προς τα ενδότερα, από τη στιγμή που θα αντιληφθούν ότι ενδέχεται η συγκεκριμένη περιοχή να χτυπηθεί από τσουνάμι μετά από ισχυρό σεισμό. Ο δεύτερος στόχος ήταν να κατανοηθεί κατά πόσο ο χρόνος που χρειάζεται το ΕΚΠΤ να αποστείλει το μήνυμα προειδοποίησης είναι ικανοποιητικός ώστε να υπάρξει έγκαιρη μαζική ειδοποίηση. Ο τρίτος στόχος ήταν το να εξαχθούν συμπεράσματα για το μηχανισμό Πολιτικής Προστασίας της χώρας προκειμένου να αξιοποιήσει τα μηνύματα προειδοποίησης που εκδίδει το ΕΚΠΤ», αναφέρει ο Γεράσιμος Παπαδόπουλος, υπεύθυνος του Κέντρου και πρόεδρος του Συστήματος της UNESCΟ για προειδοποίηση για τσουνάμι στον ΒΑ Ατλαντικό και την Μεσόγειο.

«Όλοι όσοι συμμετείχαν στην άσκηση με ρώτησαν γελώντας αν τελικά “σώθηκαν”», λέει ο κ. Παπαδόπουλος. «Η απάντηση είναι σχετική. Πρέπει να δούμε τα αποτελέσματα από την καταγραφή της πορείας και των χρόνων που χρειάστηκαν γιατί οι καταγραφές είναι ακόμη σε επεξεργασία. Κάποιοι εθελοντές  προχώρησαν στα ενδότερα χωρίς ιδιαίτερη δυσκολία, άλλοι αντιμετώπισαν κάποια εμπόδια στην πρόσβαση (π.χ. μάντρες, βλάστηση, συρματοπλέγματα), φαινόμενο γενικά γνωστό στις ελληνικές παραλίες. Επιπλέον, η διάσωση ή όχι εξαρτάται από το χρόνο που χρειάζεται το τσουνάμι από τη στιγμή του σεισμού να φθάσει στην παραλία και αυτό εξαρτάται από το ποσό μακριά βρίσκεται το επίκεντρο. Για το λόγο αυτό ήδη ξεκινήσαμε και προσομοίωση του τσουνάμι σε υπολογιστή ώστε να γνωρίζουμε τόσο τους χρόνους άφιξής του στην παραλία όσο και τη ζώνη κατακλυσμού, δηλαδή το πόσο μέσα στην ξηρά διεισδύει το κύμα και με τι ύψος. Για το σκοπό αυτό θα δοκιμάσουμε διάφορα σενάρια για το μέγεθος και το επίκεντρο του σεισμού», συμπληρώνει.

Το ΕΚΠΤ παρακολουθεί επί 24ωρου βάσεως την περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου. ΄Όταν καταγραφεί ισχυρός υποθαλάσσιος σεισμός εκδίδει αμέσως προειδοποίηση για τσουνάμι που αποστέλλεται στη Γενική Γραμματείας Πολιτικής Προστασίας, στον Μηχανισμό Πολιτικής Προστασίας της ΕΕ στις Βρυξέλλες, στην UNESCO στο Παρίσι και στις υπηρεσίες Πολιτικής Προστασίας πολλών χωρών της Μεσογείου και της Ευρώπης. Το 2016 ξεκίνησε τη διοργάνωση ασκήσεων εκκένωσης σε εθνικό επίπεδο με την πρώτη να λαμβάνει χώρα τον Απρίλιο του 2016 στην παράκτια ζώνη του Ηρακλείου Κρήτης με τη συμμετοχή 30 εθελοντών του τοπικού σώματος Σαμαρειτών του Ερυθρού Σταυρού.