Ο Γκετς Αλι ήταν 21 χρόνων όταν τον Μάη του ’68 οι φοιτητές στο Παρίσι δοκίμαζαν την επανάσταση. Θυμάται σε συνέντευξή του στο Γερμανικό Ραδιόφωνο (Ντόιτσλαντφουνκ) ότι παρακολουθούσαν συνεχώς τις εξελίξεις στη Σορβόννη και θαύμαζαν τους νέους αγκιτάτορες της εξέγερσης όπως τον Κόκκινο Ντάνι, Κον-Μπεντίτ. Κάποιοι συμφοιτητές του πήγαν στο Παρίσι, ο ηθοποιός Χάραλντ Γιούνκε διηγούνταν ενθουσιασμένος πως είδε «το Χρηματιστήριο του Παρισιού στις φλόγες». Σήμερα είναι ιστορικός με αιρετική αποτίμηση της κληρονομιάς του ’68 που θεωρεί ότι είναι πολύ μικρότερη απ’ ό,τι η ίδια πιστεύει.

Ο φοιτητικός Μάης του Παρισιού ενίσχυσε το κύμα αμφισβήτησης που προϋπήρχε ήδη στη Δυτική Γερμανία. Μαθητές όπως ο Γκετς Αλι στα μέσα της δεκαετίας του ’60 έρχονταν αντιμέτωποι με τα εγκλήματα των ναζί βλέποντας φιλμ με σκηνές από την απελευθέρωση των στρατοπέδων συγκέντρωσης Αουσβιτς, Μπούχενβαλτ, Μπέργκεν-Μπέλζεν με βουνά πτωμάτων. Ηταν εντολή του ομοσπονδιακού υπουργείου Παιδείας, αλλά «κανένας δάσκαλος δεν μας είχε πληροφορήσει πριν και κανένας δεν μιλούσε μετά το φιλμ», θυμάται ο Αλι. Και το βράδυ στο οικογενειακό τραπέζι αποκτούσε ξαφνικά ενδιαφέρον η ερώτηση των γονιών «τι έγινε σήμερα στο σχολείο;». «Οι γονείς μου έμειναν παγωμένοι» θυμάται ο Αλι, βέβαιος ότι το ίδιο συνέβη και σε χιλιάδες άλλες οικογένειες.

Το καρτέλ της σιωπής ήταν η οικογένεια, όχι το κράτος που έγινε και στόχος της εξέγερσης. Αργότερα ο φοιτητής Γκετς Αλι ήταν εκπρόσωπος της Σοσιαλιστικής Κολεκτίβας Εργασίας στο Ελεύθερο Πανεπιστήμιο Βερολίνου, συνιδρυτής της εφημερίδας «Πανεπιστημιακός Αγώνας» των Κόκκινων Πυρήνων Δυτικού Βερολίνου και για την εισβολή σε σεμινάρια και διακοπή μαθημάτων είχε τιμωρηθεί με πρόστιμο. «Σίγουρα έπαιζε ρόλο η συνήθης για την ηλικία όρεξη για επανάσταση», λέει σήμερα, «είχαμε ασπαστεί τον μαρξισμό που ήταν ταμπού στα πανεπιστήμια, ο κομμουνισμός ήταν γενικός εχθρός».

Πριν από δέκα χρόνια ο Γκετς Αλι είχε δημοσιεύσει το βιβλίο του «Ο αγώνας μας 1968», ο τίτλος παρέπεμπε σκόπιμα στο «Ο αγών μου» του Χίτλερ για να τονίσει τη θέση του ιστορικού Αλι ότι η γενιά του 1968 ήταν πολύ πιο κοντά απ’ ό,τι η ίδια παραδέχεται στη γενιά των γονιών της του 1933, τότε που ανέβηκε στην εξουσία ο Χίτλερ. Στηρίζει τη θέση του στη σχέση με τη βία, την αντι-ελίτ στάση, τον αντιαμερικανισμό τον λανθάνοντα αντισημιτισμό και την απουσία κριτικής σε αριστερούς δυνάστες. Επικρίθηκε τότε ως «προδότης» και «συμβιβασμένος». Σήμερα λέει ότι δεν τον ξάφνιασε η αντίδραση, «είναι παιδιά των γονιών τους». Για έναν νέο του ’68 υπάρχουν 95% πιθανότητες ο πατέρας του να ήταν στη Βέρμαχτ και να έκανε ή να έζησε τρομερά πράγματα, 30% να ήταν μέλος του ναζιστικού κόμματος NSDAP, 60% να θεωρούσε καλό τον εθνικοσοσιαλισμό. «Είναι αναμενόμενο κάτι από το παλιό δηλητήριο να πέρασε από τους πατεράδες και τους δασκάλους στη γενιά μας», λέει. Για παράδειγμα ο θαυμασμός του ηγέτη – φίρερ. «Τιμούσαμε τον Μάο Τσετούνγκ και τον Χο Τσι Μινχ, γιορτάζαμε την επανάσταση στην Καμπότζη, δεν γνωρίζαμε πολλά, αλλά το βρίσκαμε υπέροχο και θεοποιούσαμε ηγετικές φυσιογνωμίες όπως ο Ρούντι Ντούτσκε, και Ντάνιελ Κον-Μπεντίτ», λέει ο Αλι. «Ηταν ένα κίνημα ανδρών και είναι ψέμα ότι ήταν αντιαυταρχικό», όλες οι οργανώσεις είχαν αυστηρές δομές ιεραρχίας. Και για όλους λειτούργησε ένας μηχανισμός μετάθεσης ευθύνης. «Είπαμε ότι δεν πολεμάμε πλέον τον εθνικοσοσιαλισμό, αυτό το έκαναν οι δικαστές και εισαγγελείς, το Ισραήλ με τη δίκη του Αϊχμαν. Τώρα πολεμάμε τον φασισμό και ο φασισμός είναι παγκόσμιο φαινόμενο, δεν έχει πλέον γερμανικό όνομα, οι φασίστες είναι στην Τεχεράνη με τον Σάχη της Περσίας, στη Σαϊγκόν, στην Ουάσιγκτον, σε κάθε περίπτωση πολύ μακριά από εμάς».

Η χειραφέτηση της γυναίκας ήρθε με το χάπι, η γενιά του ’68 ήταν η πρώτη που χρησιμοποίησε το χάπι. Η σεξουαλική επανάσταση είχε ξεκινήσει ήδη από τη γενιά του ροκ εν ρολ 10-15 χρόνια νωρίτερα. Και το κίνημα των Οικολόγων ήρθε πολύ αργότερα. Οσο για τη σχέση με τη βία, η τρομοκρατική οργάνωση RAF που σφράγισε τη δεκαετία του ’70 φυσικά ήταν παιδί του κινήματος του ’68. «Ο βασικός εχθρός μας τότε ήταν οι φιλελεύθεροι –και αυτό είναι μια βασική αρρώστια της Γερμανίας που συνδέει το κίνημα του ’68 με το κίνημα του εθνικοσοσιαλισμού», λέει ο ιστορικός Αλι. Σήμερα είναι η Ακροδεξιά, η ΑfD και οι υποστηρικτές της συντηρητικής επανάστασης, όπως ο χριστιανοκοινωνιστής Αλεξάντερ Ντόμπριντ, που μιλούν για ηγεμονία της γενιάς του ’68. Αλλά ο Γκετς Αλι δεν συμμερίζεται την άποψη αυτή. Στη Γαλλία ήταν μια «ρομαντική εξέγερση» φοιτητών που κράτησε δύο χρόνια και στη συνέχεια έγιναν αστοί. Στη Γερμανία, και αυτή είναι η ιδιαιτερότητα, κράτησε πολύ περισσότερο, όπως και στις χώρες του άξονα στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο.