Ο αρμόδιος για τη διεύρυνση της ΕΕ κοινοτικός επίτροπος Γιοχάνες Χαν, δηλώνοντας ότι «τις επόμενες δύο εβδομάδες» θα έχουμε μια κάποια λύση στο ζήτημα της ονομασίας της ΠΓΔΜ που θα ανοίγει «τουλάχιστον» τον δρόμο για την έναρξη των ενταξιακών διαπραγματεύσεων, κατά πάσα πιθανότητα ήξερε τι έλεγε και γνώριζε ότι πολλούς θα ενοχλήσει. Αυτό που δεν είναι ξεκάθαρο είναι γιατί προκάλεσε την ενόχληση. Την προκάλεσε επειδή είπε κάτι που έχει βάση ή την προκάλεσε επειδή είπε κάτι που δεν έχει βάση;

Το γεγονός ότι οι δηλώσεις του αυστριακού επιτρόπου προκάλεσαν ομόθυμη αρνητική αντίδραση τόσο στην Αθήνα όσο και στα Σκοπιά δεν σημαίνει κατ’ ανάγκη ότι αυτό που είπε είναι ψευδές και αβάσιμο. Αλλωστε οι πάντες λίγο-πολύ γνωρίζουν ότι το μόνο σημαντικό εκκρεμές ζήτημα που παραμένει υπό διαπραγμάτευση ανάμεσα στις δύο πλευρές είναι η χρήση της νέας ονομασίας της ΠΓΔΜ erga omnes. Επί του θέματος αυτού μπορεί, σύμφωνα με όλες τις υπάρχουσες διπλωματικές πληροφορίες, να επιτευχθεί συμφωνία στο εγγύς μέλλον, ανοίγοντας τον δρόμο για την επίτευξη μιας συνολικής συμφωνίας ανάμεσα στην Ελλάδα και την ΠΓΔΜ.

ΕΕ ΚΑΙ ΝΑΤΟ. Το γεγονός ωστόσο ότι ο επίτροπος Χαν έθεσε χρονικά όρια για την επίτευξη της συμφωνίας δεν κρίθηκε παραγωγικό, αφού τα χρονικά ορόσημα σε αυτές τις περιπτώσεις μάλλον ενισχύουν παρά αδυνατίζουν τις τριβές.

Πόσω μάλλον όταν παρά τις παραινέσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, τα περισσότερα κράτη-μέλη της ΕΕ κάθε άλλο παρά ενθουσιάζονται με τις ιδέες περί περαιτέρω διευρύνσεων της Ευρώπης. Τα μεν παλαιά και εύπορα διότι δεν επιθυμούν να «πληρώνουν» περισσότερα, τα δε νεότερα διότι δεν θέλουν να βάλουν και άλλους δικαιούχους στην πίτα των κοινοτικών κονδυλίων. Η διεύρυνση δεν είναι «της μόδας» στην ΕΕ, ούτε άλλωστε και στο ΝΑΤΟ, όπου παρά το γεγονός ότι από διπλωματικής απόψεως το επιχείρημα ότι η Ελλάδα απειλείται από τον αλυτρωτισμό της ΠΓΔΜ δεν είναι ισχυρό, επί της ουσίας ουδείς πιέζει την Αθήνα να συμβιβαστεί τάχιστα.

Η ΒΙΑΣΥΝΗ ΤΟΥ ΕΠΙΤΡΟΠΟΥ. Τούτων δοθέντων ο επίτροπος Χαν έσπευσε να δημοσιοποιήσει τα «καλά μαντάτα» πριν την ώρα τους, κατά πάσα πιθανότητα για δύο κυρίως λόγους: ο πρώτος είναι διότι ως αρμόδιος για τη διεύρυνση επίτροπος θέλησε να εκβιάσει πρόσωπα και καταστάσεις, πιστεύοντας πως με τον τρόπο αυτόν αυξάνονται οι πιθανότητες να πειστούν τα κράτη-μέλη να εγκρίνουν ομοφώνως την πρόταση της Επιτροπής υπέρ της άμεσης έναρξης διαπραγματεύσεων για την προσχώρηση της ΠΓΔΜ στην ΕΕ. Με τις ενέργειές του οι πιθανότητες έναρξης των διαπραγματεύσεων μάλλον μειώθηκαν, όπως άλλωστε συνέβη και κατά το παρελθόν.

Ο δεύτερος λόγος για τον οποίο ο επίτροπος Χαν έκανε βεβιασμένες κινήσεις, ενδέχεται να σχετίζεται με αυτό που χαριτολογώντας λένε οι διπλωμάτες στις Βρυξέλλες ότι «κάθε αυστριακός πολιτικός κλείνει μέσα του έναν μικρό Μέτερνιχ». Γνωρίζοντας ότι στα Σκόπια προκαλεί απόγνωση το γεγονός ότι από όλες τις χώρες και περιοχές της πρώην Γιουγκοσλαβίας, μόνο η ΠΓΔΜ και το Κόσοβο δεν έχουν ακόμη αποκτήσει σαφή ευρωπαϊκή προοπτική, θέλησε να εμφανιστεί ως πατέρας προστάτης, σε πείσμα της πραγματικότητας και των πολιτικών ισορροπιών που απαιτούνται. Μικρό το κακό, λένε πολλοί στις Βρυξέλλες. Αν όντως όμως κάθε αυστριακός πολιτικός κλείνει μέσα του έναν μικρό Μέτερνιχ, τότε ίσως το κακό να γίνει μεγαλύτερο. Σε δυο μήνες η προεδρία της ΕΕ θα περάσει από τη Βουλγαρία στην Αυστρία, της οποίας οι σχέσεις με τα Βαλκάνια πάντα ήταν περίπλοκες.