Η «Μαριόλα», θρήνος από το Πωγώνι της Ηπείρου, δίπλα στη sinfonia «RV 146» του Βιβάλντι και το «Si dolce e il tormeno» του Μοντεβέρντι μαζί με το «Μικραίνει το φεγγάρι», το «Solitude» του Purcell και το «Βλέφαρό μου» του Νίκου Κυπουργού. Ηχητικά θραύσματα από διαφορετικές εποχές έγιναν ο καμβάς της παράστασης «Μελαγχολία» στο Ωδείο Ρεθύμνου, μία ημέρα πριν από το κλείσιμο του 28ου Αναγεννησιακού Φεστιβάλ Τραγουδιού, το οποίο φέτος είχε τον τίτλο «Προσωπογραφίες». Ο διάλογος που στήθηκε από τους εμπνευστές της μουσικής παράστασης –τον κόντρα τενόρο Νίκο Σπανάτη, τον δεξιοτέχνη του μαντολίνου Γιώργο Γουμενάλη, τον Ετιέν Γκαλετιέ (αρχιλαούτο) και τον Ρόμπιν Φάρο (βιόλα ντα γκάμπα) αναδεικνύει και τον στόχο ενός τόσο ειδικού φεστιβάλ: «Να φωτιστεί μέσα από το παρελθόν το σήμερα» όπως λέει η πρόεδρος της Κοινωφελούς Δημοτικής Επιχείρησης και συντονίστρια των εκδηλωσεων Πέπη Μπιρλιράκη. «Το Αναγεννησιακό Φεστιβάλ βρίσκεται σε έναν νέο κύκλο ζωής του. Οπως μαρτυρά ο τίτλος του, φέτος ασχολείται με τον άνθρωπο από την εποχή της Αναγέννησης μέχρι σήμερα».

Το Φεστιβάλ, το οποίο άνοιξε τις πύλες του την 1η Οκτωβρίου, διήρκεσε 15 ημέρες και φιλοξένησε εκδηλώσεις μουσικής, ποίησης και εικαστικών. Αλλά γιατί η Αναγέννηση μπαίνει στο επίκεντρο ενός τέτοιου φεστιβάλ και μάλιστα σε έναν νομό της Κρήτης, όπου η παράδοσή της λύρας και του λαούτου είναι πολύ ισχυρή; Αυτή ήταν η πρόκληση για τον καλλιτεχνικό διευθυντή Γιώργο Κουμεντάκη, ο οποίος δεν αφήνει τις σχέσεις με την ιδιαίτερη πατρίδα του να χαλαρώσουν. «Η Κρήτη όπως και τα Επτάνησα ήταν οι μοναδικές περιοχές στην Ελλάδα που έζησαν την Αναγέννηση έστω και μέσα από τους ενετούς κατακτητές. Κι αυτό είναι ένα ειδικό φεστιβάλ, μοναδικό στην Ελλάδα. Το Ρέθυμνο, μέσα από τα κτίριά του και την ιστορία του, έχει ισχυρά αποτυπώματα από την περίοδο της Αναγέννησης πολύ ζωντανά σήμερα. Ο πολιτισμός, λοιπόν, που είναι συνδεδεμένος με το σήμερα, που βρίσκει έρεισμα στο παρόν, διαθέτει τη ζωντάνια και δίνει την αφορμή να μιλάει κανείς για συνέχεια. Το παλιό που ανασαίνει δηλαδή μέσα από το καινούργιο είναι πάντα το ζητούμενο».

ΤΑ ΠΡΟΣΩΠΑ. Κάθε πρόσωπο που εντάχθηκε στις εκδηλώσεις δίνει μέσα από τη ζωή και την δραστηριότητά του λεπτομέρειες για την εποχή και την πόλη του Ρεθύμνου, αποκαλύπτοτνας άγνωστα στοιχεία. Και εδώ βρίσκεται για τον Κουμεντάκη η ουσία: «Είναι εντυπωσιακό πόσοι άνθρωποι έχουν αρχίσει να σκαλίζουν το παρελθόν τους και εν συνεχεία να το δημοσιεύσουν για να το μοιραστούν με το κοινό, με αφορμή το Φεστιβάλ. Μιλάω δηλαδή για οικογένειες που είχαν κάποιο συγγενή τους, κοντινό ή μακρινό, ο οποίος μέσα από κάποια ενασχόλησή του με τα γράμματα ή τις τέχνες γίνεται καθρέφτης της κοινωνίας όπου ζούσε. Οπως η έκθεση με έργα της Αθηνάς Πρεβελάκη – Τσάκωνα. Ηταν μια γυναίκα που έζησε στο Ρέθυμνο στις αρχές του 20ού αιώνα, καθηγήτρια γαλλικών, η οποία παράλληλα ζωγράφιζε. Τα έργα της ήρθαν σε εμάς μέσα από την κόρη της. Ηταν δηλαδή μια αφορμή να αναγεννηθεί ένα κομμάτι της ιστορίας της πόλης μέσω των δημιουργιών της».

Ενα πρόσωπο των αναγεννησιακών χρόνων ήταν ο Φραντζέσκο Μπαρότσι, βενετοκρητικός λόγιος, που γεννήθηκε στον Αγιο Κωνσταντίνο Ρεθύμνου το 1537, σπούδασε στην Πάδοβα και επέστρεψε στη γενέτειρά του –αν και η ζωή του κινήθηκε περισσότερο ανάμεσα στη Βενετία και την Κρήτη. Ηταν το τιμώμενο πρόσωπο στην τελευταία εκδήλωση που έγινε την περασμένη Κυριακή στο χωριό όπου γεννήθηκε. Ο υπότιτλος της ομιλίας που έβαλε η ιταλίδα αρχαιολόγος Αννα Λουτσία Ντ’ Αγκάτα, η οποία ερευνά μαζί με τον Τζιοβάνι Σαλμέρι τη ζωή και το έργο του Μπαρότσι, μιλάει από μόνος του: «Πορτέτο ενός ανήσυχου ανθρώπου». Ακόμη και αν η δράση του τελικά έδειχνε τον δρόμο για την Ιερά Εξέταση, εκείνος επέμενε να δοκιμάζει ό,τι του υποδείκνυε η δίψα του για γνώση ως γνήσιος άνθρωπος της Αναγέννησης.