Σε νέα εποχή εισέρχεται το ποδόσφαιρο, όσον αφορά το πιο ευαίσθητο κομμάτι του, τις ακαδημίες στις οποίες φοιτούν τα μελλοντικά αστέρια του αθλήματος. Οσα μέχρι σήμερα θεωρούσαμε δεδομένα για να κάνει καριέρα ένας νεαρός ποδοσφαιριστής, ανατρέπονται με τη νέα μεθοδολογία που ακολουθούν δύο ολλανδικές ομάδες, η Αϊντχόφεν και η Αλκμααρ, τις οποίες πολύ σύντομα θα μιμηθούν πολλές ακόμα.

Οι ποδοσφαιρικές ικανότητες από μόνες τους φαίνεται πως πλέον δεν αρκούν για να χαραχθεί ο οδικός χάρτης της καριέρας ενός μικρού παιδιού.

Η Αϊντχόφεν ανέκαθεν φημιζόταν για τις καινοτόμες ιδέες της αλλά και για την ανάδειξη σπουδαίων ποδοσφαιριστών.

Δεν προκαλεί λοιπόν εντύπωση η νέα μεθοδολογία που ακολουθεί στην επιλογή των παιδιών για τις ακαδημίες.

Στις εγκαταστάσεις της βλέπεις πλέον παιδιά μπροστά στις οθόνες παιχνιδομηχανών να προσπαθούν να πυροβολήσουν τελείες, να καταρρίψουν διαστημόπλοια και, τέλος πάντων, να κάνουν ό,τι έκαναν τα περισσότερα παιδιά της δεκαετίας του ’80 όταν ανακάλυπταν τα πρώτα ηλεκτρονικά παιχνίδια.

Οι παίκτες της PSV από τις πολύ μικρές ηλικίες μέχρι την αναπληρωματική ομάδα έχουν εκτιμηθεί από τουλάχιστον ένα από τα συνολικά τέσσερα προσαρμοσμένα προγράμματα υπολογιστών. Ο αθλητικός επιστήμονας του συλλόγου Γιούριτ Σάντερς λέει με έμφαση πως δεν πρόκειται για παιχνίδια αλλά για τεστ που έχουν σχεδιαστεί για να αξιολογούν τη γνωστική ικανότητα του παίκτη. Αποκαλύπτουν και παρακολουθούν τις ικανότητες σε 16 διαφορετικούς κλάδους, όπως ο χρόνος αντίδρασης, πόσο γρήγορα και έντονα λαμβάνουν αποφάσεις και για πόσο χρόνο μπορούν να παραμείνουν προσηλωμένοι.

ΑΠΟΦΑΣΙΣΜΕΝΗ ΝΑ ΕΠΕΝΔΥΣΕΙ.Το πρόγραμμα βρίσκεται σε εμβρυακή κατάσταση και τα αποτελέσματα δεν θεωρούνται δεσμευτικά. Η Αϊντχόφεν ωστόσο είναι αποφασισμένη να επενδύσει χρόνο και χρήμα στην αναζήτηση της γνωστικής κατάρτισης.

«Γνωρίζουμε πολλά για την εξάσκηση στην τακτική, στο τεχνικό κομμάτι, στη φυσική κατάσταση. Οχι όμως και στη γνωστική κατάρτιση» λέει ο Σάντερς και τονίζει ότι αν τελικά επιτύχουν και σε αυτό τον τομέα, θα ανοίξουν νέοι δρόμοι στο ποδόσφαιρο.

Η αναζήτηση της PSV σε αυτό το πεδίο δεν αποτελεί αποκλειστικότητά της. Ο κουόρτερμπακ Ματ Ράιαν που οδήγησε φέτος στο Super Bowl τους Ατλάντα Φάλκονς είναι λάτρης του NeuroTracker, προγράμματος που χρησιμοποιεί και η Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ.

Κάποιοι ειδικοί διατηρούν επιφυλάξεις πως όλο αυτό το σύστημα βελτίωσης της πνευματικής απόδοσης δεν είναι τίποτα παραπάνω από έναν μύθο, ένα αβλαβές placebo ή, στη χειρότερη περίπτωση, μια ακριβή αυταπάτη.

Ο φυσιολόγος της PSV Λικ φαν Αγκτ αναγνωρίζει αυτές τις αμφιβολίες, αλλά όπως και ο Σάντερς τονίζει πως ακόμα βρισκόμαστε στην αρχή.

Αυτός άλλωστε ήταν και ο λόγος για τον οποίο ο σύλλογος αποφάσισε να συμμετάσχει μαζί με μια άλλη ολλανδική ομάδα, την Αλκμααρ, σε μελέτη του Πανεπιστημίου του Αμστερνταμ.

Με επικεφαλής τον Γκέερτ Σάβελσμπεργκ, έναν ακαδημαϊκό που είναι γνωστός και ως «καθηγητής τους ποδοσφαίρου», η ομάδα εξέθεσε μια ελεγχόμενη ομάδα παικτών σε ασκήσεις ανάλυσης υπολογιστή, στις οποίες έπρεπε να αναγνωρίσουν συγκεκριμένες κινήσεις όπως πάσες και τρεξίματα. Ενα άλλο γκρουπ πραγματοποίησε συνεδρίες στο IntelliGym, ένα ισραηλινό σύστημα γνωστικής κατάρτισης το οποίο στηρίζεται σε τεχνολογία που έχει σχεδιαστεί σε εντελώς διαφορετικό πλαίσιο.

«Αναπτύχθηκε για να βοηθήσει τους πιλότους των μαχητικών αεροσκαφών να γίνουν πιο έξυπνοι» εξηγεί ο διευθύνων σύμβουλος του IntelliGym Ντάνι Ντάνκερ. «Κάτι όμως μου έκανε κλικ και σκέφτηκα πως αυτή η πλατφόρμα μπορεί να χρησιμοποιηθεί και σε πολλά διαφορετικά πράγματα. Αποδεικνύεται πως υπάρχουν πολλές ομοιότητες στις δεξιότητες που απαιτούνται από τους ποδοσφαιριστές και τους πιλότους».

Η διεπαφή του IntelliGym στηρίζεται σε αυτό που ο Ντάνκερ αποκαλεί «αλληγορία μάχης», την οποία οι ομάδες του χόκεϊ χρησιμοποιούν για πολλά χρόνια.

Εξετάζει πράγματα όπως η ικανότητα της διάσπασης της προσοχής, η μνήμη εργασίας και η αντίληψη στον χώρο.

Τα αποτελέσματα της έρευνας του Πανεπιστημίου του Αμστερνταμ έδειξαν πως οι παίκτες που χρησιμοποίησαν το IntelliGym βελτιώθηκαν σε ποσοστό 30% σε σχέση με το άλλο γκρουπ.

Οι επικεφαλής της Αλκμααρ έμειναν ενθουσιασμένοι από τα αποτελέσματα και δηλώνουν έτοιμοι να ανοίξουν νέους δρόμους στην έρευνα. Ο υπεύθυνος απόδοσης και εξέλιξης του συλλόγου Μπάριν Μπέουκερ παρατηρεί: «Δεν είμαστε σύλλογος που μπορεί να αγοράζει τα καλύτερα ταλέντα. Ετσι, πρέπει να εξελίξουμε τα δικά μας και για να γίνει αυτό πρέπει να κοιτάξουμε κάθε πτυχή του αθλητή, που μπορούμε να βελτιώσουμε».

«Ειμαστε μπροστά»

Ομάδες όπως η Ρεάλ Μαδρίτης και η Λεβερκούζεν έχουν δείξει ενδιαφέρον για τα προγράμματα της Αλκμααρ.

«Δεν ανησυχούμε πως θα μας προλάβουν. Πιστεύουμε πως μέχρι τότε εμείς θα έχουμε προχωρήσει ακόμα περισσότερο» λέει ο επικεφαλής υπεύθυνος απόδοσης και εξέλιξης του συλλόγου Μπάριν Μπέουκερ. Το επόμενο στάδιο της εξέλιξης είναι ο συνδυασμός της γνωστικής κατάρτισης με τις φυσικές ασκήσεις.