Ολοένα και πιο απίθανο θεωρείται στο Μαξίμου το ενδεχόμενο πως στις 20 Μαρτίου θα μπορούσε να κλειδώσει η δεύτερη αξιολόγηση, ώστε η διαπραγμάτευση να προχωρήσει στην επόμενη φάση της συνολικής συμφωνίας. Θεωρητικά, στη συνεδρίαση του Eurogroup θα καταγραφούν κάποια βήματα προσέγγισης μεταξύ των δύο πλευρών. Ομως οι πιο αισιόδοξοι της κυβέρνησης τοποθετούν πλέον την ολοκλήρωση της αξιολόγησης τον Απρίλιο και οι πιο συγκρατημένοι βλέπουν την κατάληξή της τον Μάιο. Αν σε κάτι επιμένει το Μαξίμου προσδιορίζοντάς το ως προϋπόθεση για την ολοκλήρωση της συμφωνίας – πακέτο, αυτό είναι το δόγμα πως «δεν έχει συμφωνηθεί τίποτα εάν δεν συμφωνηθούν όλα».

Το ΔΝΤ κατά τη διάρκεια των διαβουλεύσεων την τελευταία εβδομάδα εμφανίζεται να εμμένει στις αξιώσεις του, με τους ευρωπαϊκούς θεσμούς να περιορίζονται κυρίως σε ρόλο αμήχανου παρατηρητή, ενώ η κυβέρνηση αφήνει να εννοηθεί ότι Γερμανία και Ολλανδία έχουν θέσει βέτο προκειμένου να γίνουν δεκτές στο σύνολό τους οι απαιτήσεις του Ταμείου, ώστε αυτό να παραμείνει στο πρόγραμμα.

Ανώτερη κυβερνητική πηγή με γνώση της εξέλιξης της διαπραγμάτευσης σχολιάζει δηκτικά πως «το Eurogroup της 20ής Φεβουαρίου είναι σαν να μην έγινε», θέλοντας να περιγράψει το πισωγύρισμα που έχει συντελεστεί στις διαβουλεύσεις με τους θεσμούς και την «αθέτηση» –όπως λέει –της καταρχήν συμφωνίας που επιτεύχθηκε πριν από λίγες ημέρες σε επίπεδο υπουργών οικονομικών της ευρωζώνης. «Φαίνεται πως τα τεχνικά κλιμάκια έρχονται με οδηγίες να το παίζουν σκληροί», σχολιάζουν πηγές που διαπιστώνουν με ανησυχία πως οι φόβοι της κυβέρνησης για τη στάση των κλιμακίων στη διαπραγμάτευση επιβεβαιώνονται.

Κυβερνητικές πηγές εξακολουθούν να πιστεύουν ότι είναι εφικτός ο στόχος ολοκλήρωσης της συμφωνίας στο Eurogroup του Μαρτίου, όμως συγχρόνως δείχνουν και προς την κατεύθυνση του αμέσως επόμενου, στις 7 Απριλίου στη Μάλτα, για να τονίσουν ότι υπάρχουν περιθώρια κατάληξης σε μία συμφωνία μέχρι τότε.

«ΑΜΕΤΑΝΟΗΤΟΙ». Τον ρόλο του ΔΝΤ στη διαπραγμάτευση περιέγραψε ο Πρωθυπουργός κατά την ομιλία του στο Υπουργικό Συμβούλιο τονίζοντας ότι «στο πεδίο των κλιμακίων μπορεί κάποιοι, και ιδιαίτερα όσοι έχουν τη βαριά ευθύνη για τις καταστροφικές συνταγές στην οικονομία από το 2010, να παραμένουν αμετανόητοι». «Ομως», συνέχισε, «μπορεί αυτοί να επιμένουν στο δικό τους βιολί, αλλά η πραγματικότητα γύρω μας έχει κάνει τον σκοπό τους απόλυτα παράφωνο και τώρα είμαστε πια σε θέση, για πρώτη φορά έπειτα από πολλά χρόνια, να συνθέσουμε εμείς τη μουσική».

Επί της ουσίας ο Αλέξης Τσίπρας φωτογράφισε το ΔΝΤ αφήνοντας να εννοηθεί ότι δημιουργεί κωλυσιεργίες στη διαπραγμάτευση σε τεχνικό επίπεδο που δεν διευκολύνουν την προοπτική επίτευξης συμφωνίας. Μέχρι εκείνη την ώρα ο Πρωθυπουργός είχε υπόψη του τις απαιτήσεις του ΔΝΤ, όπως αυτές έχουν αποτυπωθεί κατά τη διαπραγμάτευση στο Χίλτον, την άρνησή του να αποδεχθεί την επαναφορά των συλλογικών διαπραγματεύσεων στα εργασιακά, κι επιπλέον την απειλή που διατυπώθηκε την προηγούμενη Πέμπτη πως «θα σηκωθούμε να φύγουμε από τη διαπραγμάτευση».

Απειλή που τελικώς δεν υλοποιήθηκε, ωστόσο δημιούργησε άσχημο περιβάλλον στις διαβουλεύσεις ανάμεσα στις δύο πλευρές. Την ίδια ώρα οι ευρωπαϊκοί θεσμοί περιγράφονται από την ελληνική πλευρά ως μη συμμετέχοντες στη διένεξη ανάμεσα στο ΔΝΤ και το οικονομικό επιτελείο, υποδεικνύοντας απλώς στις δύο πλευρές να τα βρουν μεταξύ τους. Αυτή η στάση εξηγείται με βάση τη θεωρία της κυβέρνησης ότι οι ευρωπαϊκοί θεσμοί θα κάνουν τα πάντα για να παραμείνει το ΔΝΤ στο πρόγραμμα.

Πάντως ο Αλέξης Τσίπρας αμφισβήτησε και την αντίληψη που έχει το Ταμείο για την έννοια μεταρρυθμίσεις. «Η απελευθέρωση των απολύσεων, η κατάργηση της προστασίας στην εργασία, η φορολογική ασυλία στα κέρδη των μεγάλων επιχειρήσεων και στον μεγάλο πλούτο, η προστασία των ισχυρών απέναντι στον μικρό και μεσαίο ανταγωνισμό, έχουν βαπτιστεί μεταρρυθμίσεις τα τελευταία χρόνια στη χώρα μας. Ωστόσο, θα έλεγα ότι αυτές στην πραγματικότητα είναι αντιμεταρρυθμίσεις» σχολίασε αφήνοντας αιχμές για το ΔΝΤ.

ΥΠΕΡΒΑΣΗ ΚΑΙ ΑΝΑΣΥΓΚΡΟΤΗΣΗ. Το χθεσινό Υπουργικό Συμβούλιο ασχολήθηκε με την παραγωγική ανασυγκρότηση, με στόχο της κυβέρνησης να πετύχει μια «αναπτυξιακή προοπτική, αισθητή στην κοινωνία και την κοινωνική πλειοψηφία».

Η χθεσινή συνεδρίαση πάντως σκιάστηκε από τη δημοσιοποίηση των στοιχείων της ΕΛΣΤΑΤ για το τέταρτο τρίμηνο του 2016 που είναι χειρότερα από τις προβλέψεις, κυρίως διότι δίνουν επιχειρηματολογία στο ΔΝΤ να συνεχίσει να αμφισβητεί τους δείκτες γύρω από την ελληνική οικονομία, ζητώντας μέτρα σε συνδυασμό με υψηλά πρωτογενή πλεονάσματα. Κυβερνητικές πηγές έλεγαν μετά το τέλος του Υπουργικού Συμβουλίου πως τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ είναι τριμηνιαία και όχι τελικά και προσέθεταν: «Περιμένουμε τα στοιχεία του Απριλίου».

Πάντως ο Πρωθυπουργός στην εισήγησή του είχε πει πως η ανάκαμψη της οικονομίας είναι το στοιχείο που μας έχει ήδη οδηγήσει στην υπέρβαση της ύφεσης και μας οδηγεί σιγά σιγά και στην υπέρβαση της κρίσης. Η δημοσιοποίηση των στοιχείων της ΕΛΣΤΑΤ σε συνδυασμό με τις εκκρεμότητες στη διαπραγμάτευση ανάγκασαν αρκετές φορές τον υπουργό Οικονομικών Ευκλείδη Τσακαλώτο να βγει από την αίθουσα του Υπουργικού Συμβουλίου και να μιλήσει στο τηλέφωνο.