Οι κλασικοί στο «απόσπασμα»

Το διακήρυττε ήδη από την πολυμεταφρασμένη «Χρησιμότητα του άχρηστου»: παρόλο που οι ανθρωπιστικές σπουδές και η λογοτεχνία αποτελούν δύο από τα πρώτα θύματα κάθε οικονομικής κρίσης, η εντρύφηση σε αυτές και ειδικότερα η μελέτη των κλασικών έχουν περισσότερα να μας πουν για την τέχνη της ζωής από ό,τι οι –υποτίθεται αποκλειστικά επωφελείς –πρακτικές γνώσεις. Αυτή τη φορά όμως, ο Νούτσιο Ορντινε, καθηγητής Ιταλικής Λογοτεχνίας στο Πανεπιστήμιο της Καλαβρίας, κάνει ένα βήμα παραπάνω και στο «Οι κλασικοί στη ζωή μας» συγκεντρώνει μερικά από τα πιο γοητευτικά και «χρήσιμα» αποσπάσματα κλασικών έργων προς τεκμηρίωση, θαρρείς, των παραινέσεών του ή προς διέγερση της περιέργειας των αναγνωστών.

Το «Κάστρο» λ.χ. του Αντουάν ντε Σεντ-Εξιπερί: διαχωρίζει την αγάπη που δεν προκαλεί πόνο από το παραλήρημα της κατάκτησης και το ένστικτο της ιδιοκτησίας, που είναι το ακριβώς αντίθετο. Οι «Μπούντενμπροκ» του Τόμας Μαν: προτείνουν να κάνουμε με όρεξη της μέρας τις δουλειές, μα μόνο εκείνες «που τις νύχτες δεν μας κλέβουν τον ύπνο». Η ομηρική «Οδύσσεια», στη συνάντηση του Οδυσσέα με τον Αργο, περιγράφει «την ανυστερόβουλη αφοσίωση που μπορεί να ενώσει ένα ζώο με έναν άνθρωπο», ενώ ο Τζον Στιούαρτ Μιλ, μιλώντας για την «υποτέλεια των γυναικών», τονίζει ότι η γνώση γι’ αυτές θα παραμένει θλιβερά επιφανειακή, «μέχρις ότου οι ίδιες πουν όλα όσα έχουν να πουν».