Αναζήτηση
Κουίζ – και δεν λένε να χαλαρώσουν κι οι ζέστες: Ποιοι μαγειρεύουν τη ζωή της αξέχαστης Βίκυς Μοσχολιού σε μιούζικαλ και τη ζωή του Μπίλι Μπο σε ταινία; – χώρια το μιούζικαλ για την Τζένη Βάνου στο (νέο) Παλλάς; Ο ευρών τις λύσεις θα πρέπει, για να αμειφθεί, να προβλέψει και πότε θα τελειώσει όλο αυτό το βιογραφικό τσιμπούσι.
Αδαείς ή παράφρονες; Ή μήπως και τα δύο; Αυτό υπονοεί ο Τόμας Μπέρνχαρντ, που έχει διατυπώσει την άποψη ότι «τα δύο πιο κοινά στοιχεία στη φύση είναι το υδρογόνο και η ηλιθιότητα»; Με το έργο του, δεύτερο μετά τον επιτυχημένο «Ιμάνουελ Καντ», με το οποίο καταπιάνεται, ως σκηνοθέτης πια, ο νέος και δραστήριος Γιάννος Περλέγκας, το οποίο έχει τίτλο «Ο αδαής και ο παράφρων». Μιλάμε για την παράσταση που έστησε –εντυπωσιακά και ως προς το εικαστικό –στην Πειραματική Σκηνή του Εθνικού για 13 μόνο βραδιές. Παράσταση που μεταφέρεται τώρα (από 8 Σεπτεμβρίου) στο Ιδρυμα Κακογιάννη στην Πειραιώς. Αλλωστε το ομολογεί: είναι αυτή η σχέση του με τον Μπέρνχαρντ που τον έβαλε στη σκηνοθετική ρότα. Χώρια ότι ήθελε να παίξει και τον ρόλο του ιατροδικαστή (της επιστήμης, αν θέλετε) σε αντιδιαστολή προς τη σοπράνο ηρωίδα (την τέχνη), που ύστερα από 200 ερμηνείες του «Μαγικού Αυλού» αποφασίζει πως δεν αντέχει άλλο και βρίσκει ως πρόσχημα την επίσκεψη στον πατέρα της. Ο Γιάννος Περλέγκας μού μιλάει για μια περίπλοκη και ακριβή παραγωγή, για τα δεδομένα της εποχής και ενός νέου θιάσου. Πάνω σε ένα θέμα σκληρό: πώς στην αριστεία οι γονείς «σκοτώνουν» τα παιδιά τους, αλλά και τα παιδιά τούς γονείς. Εξερευνώντας παράλληλα τη σχέση καλλιτέχνη και σκηνής και καλλιτέχνη κοινού. Και οι δύο πλευρές, μου εξηγεί, είναι ουσιαστικά νεκρές. «Οταν επενδύσεις τόσα στον άλλον και στην ιδιότητά του αυτό δεν μπορεί να οδηγήσει στη ζωή» προσθέτει, εξηγώντας μου πως ο ιατροδικαστής βρίσκεται στη μέση ως ανατόμος και κριτής. Εκείνο όμως που τον αφορά πάνω απ’ όλα είναι ο Μπέρνχαρντ, αυτός ο «επιφανειακά μισάνθρωπος που είναι ανάποδα μεγάλος ανθρωπιστής και κρούει τον κώδωνα για τη χειραφέτηση του ανθρώπου και για την τέχνη που μπορεί να είναι μεγάλο πράγμα, αλλά μπορεί και να σε σκοτώσει».
Γλυκιά εμμονή. Ναι, εμμονή. Το παραδέχεται ο Γιάννος Περλέγκας για τον Τόμας Μπέρνχαρντ. Πρώτον, διότι στο «Ρίτερ, Ντένε, Φος» του γνώρισε τον μέντορά του Λευτέρη Βογιατζή, ο οποίος τον ανέβασε στη σκηνή. «Με αυτά που μας έλεγε πορευόμουν», θυμάται. Δεύτερον, διότι ο Μπέρνχαρντ τον συντρόφευσε στην προεφηβική του ηλικία. «Η φαινομενικά πεισιθανάτια αντίληψή του μου ταίριαζε. «Αντικατοπτρίζει την πνευματική κρίση στην οποία οδηγεί η συστροφή γύρω από τον Εαυτό. Αυτό που πέρναγα και περνάω και αναγνωρίζω πια ότι πρέπει να βγω από αυτό. Ο Μπέρνχαρντ βλέπει έτσι τον θάνατο που σε κάνει να βλέπεις αλλιώς τη ζωή. Μετά τον Τσέχοφ ήταν εκείνος που εστίασε στην αλλαγή μιας εποχής, στην οποία καταλαβαίνουμε ότι πρέπει να αλλάξουμε αλλά δεν τα καταφέρνουμε. Ηταν πολύ προφητικός για την εποχή μας και πολύ φωτεινός, παρότι δείχνει προς το αντίθετο. Υπαγόρευσε μια ολοκληρωτική αλλαγή και αυτό μόνο καλό είναι». Πέρα από το «Ο αδαής και ο παράφρων», που θα ανοίξει και τα Δημήτρια στη Θεσσαλονίκη τον Οκτώβριο, ο σκηνοθετικός του δρόμος τον έφερε και στην τραγική ιστορία της «χειρότερης σοπράνο», της Φλόρενς Φόστερ Τζένκινς, υπό τον τίτλο «Ενθύμιο», που του πρότεινε η Ναταλία Τσαλίκη (η οποία θα την ενσαρκώσει) και ο φίλος του Προμηθέας Αλειφερόπουλοςπου θα υποδυθεί τον πιανίστα της, με τον οποίο είναι ερωτευμένη αλλά δεν μπορεί να αγγίξει καθώς, και λόγω σύφιλης, δεν έχει ερωτική ζωή, μέσα στην –ανυπόφορα φάλτσα –δόξα της. Το έργο, που θα ανεβαστεί από 4 Νοεμβρίου στο Θησείον, μεταφράζεται από τους δύο φίλους και έχει αναλογία με τον Μπέρνχαρντ: η ηρωίδα γαντζώνεται απεγνωσμένα στην τέχνη. Του θυμίζει, λέει, το «Sunset Boulevard» του Μπίλι Γουάιλντερ, με την Γκλόρια Σουάνσον και περιμένει να δει τα αποτελέσματα των μαθημάτων της Τσαλίκη (καιρό τώρα) με την ηθοποιό και εκγυμνάστρια φωνής Ευαγγελία Καρακατσάνη, ώστε από καλλίφωνη να ακούγεται… φάλτσα. Αντίστοιχο, όχι τόσο σκοτεινό ή ψυχαναλυτικό, είναι και το –μιούζικαλ –«Glorious» που συζητάει από πέρυσι με το Ιδρυμα Μείζονος Ελληνισμού ο Αλέξανδρος Ρήγας, μαζί με την Αννα Παναγιωτοπούλου (να δούμε αν θα ευδοκιμήσει φέτος).
Μια ζωή μαρτύριο. Οσο για τον Τόμας Μπέρνχαρντ, την «Πλατεία Ηρώων» του ετοιμάζει και ο νέος Δημήτρης Καραντζάς για τις Ροές. Στην περιοχή που θα επιστρέψουν και οι «12 ένορκοι» –στο Αλκμήνη από 6 Οκτωβρίου –αφού πρώτα το έργο του Ρέτζιναλντ Ρόουζ (που έγινε τρεις φορές ταινία –τελευταία από τον Νικίτα Μιχαλκόφ) κατά Κωνσταντίνα Νικολαΐδη παρουσιαστεί την Κυριακή 4 Σεπτεμβρίου, πρώτη φορά με ζωντανή μουσική, στο Μέγαρο Δουκίσσης Πλακεντίας. Κλείνοντας με τον Μπέρνχαρντ, ο Γιάννος Περλέγκας κρατάει από το έργο του αυστριακού συγγραφέα μία σημαντική φράση: «Η ζωή είναι ένα μαρτύριο και όποιος δεν επανορθώνει αυτή την κοινοτοπία δεν έχει αντιληφθεί τίποτε».
