Οταν πριν από δύο χρόνια η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα αποφάσιζε να αρχίσει να χρεώνει τις εμπορικές τράπεζες που φυλάσσουν σε αυτή ρευστό, κανείς δεν περίμενε ότι τα πράγματα θα εξελιχθούν όπως είναι σήμερα.

Την προηγούμενη εβδομάδα μια συνεταιριστική τράπεζα – ταμιευτήριο στη Βαυαρία ανακοίνωσε ότι θα αρχίσει να χρεώνει τους καταθέτες της. Από τον Σεπτέμβριο και μετά, όσοι έχουν λογαριασμό στην τράπεζα με υπόλοιπο πάνω από 100.000 ευρώ θα πληρώνουν στη Raiffeisen 0,4% σε ετήσια βάση. Πρόκειται για απευθείας μεταφορά στους καταθέτες του κόστους που έχει η τράπεζα για να φυλάει το ρευστό της στην ΕΚΤ.

Μπορεί η Raiffeisen Gmund να είναι μια μικρή μόνο τράπεζα και να επιβάλει χρεώσεις μόνο σε μεγάλους καταθέτες –η τράπεζα λέει ότι θα επηρεαστούν μόνο 140 πελάτες της –αλλά δείχνει τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει σήμερα η ΕΚΤ. Στόχος του Μάριο Ντράγκι με τα αρνητικά επιτόκια και την ποσοτική χαλάρωση είναι να αυξηθεί ο δανεισμός και οι επενδύσεις και όχι να φορολογηθούν οι πλούσιοι Βαυαροί.

Οταν το 2014 η ΕΚΤ μείωσε το επιτόκιο καταθέσεων για τις εμπορικές τράπεζες στο μείον 0,1%, ο Ντράγκι είχε αναφέρει ότι η κίνηση αυτή «επηρεάζει τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα και όχι τους ανθρώπους». Εάν οι τράπεζες αυτές αποφασίσουν να μεταφέρουν το κόστος στους πελάτες τους τότε αυτό είναι δικό τους θέμα είχε προσθέσει ο Ντράγκι. Από τότε μέχρι σήμερα η ΕΚΤ προχώρησε σε μείωση του ήδη αρνητικού επιτοκίου άλλες τρεις φορές. Μέχρι σήμερα οι αντιδράσεις δεν ήταν έντονες –δεν υπήρξαν καταθέτες που αποφάσισαν να αποσύρουν μαζικά μετρητά και να τα φυλάξουν αλλού.

Τώρα όμως τα στελέχη κινδυνεύουν, όπως όλα δείχνουν, να δουν τα αρνητικά επιτόκια να φθάνουν και στους καταθέτες σε μια χρονική περίοδο μάλιστα που η ανάπτυξη και οι επενδύσεις δεν έχουν ανακάμψει. Η ΕΚΤ κινδυνεύει, με άλλα λόγια, να δει την πολιτική της να προκαλεί περισσότερα προβλήματα παρά οφέλη. Ορισμένες τράπεζες έχουν ήδη αρχίσει να χρεώνουν εταιρικούς πελάτες τους που διατηρούν σε αυτές μεγάλες καταθέσεις.

© Bloomberg News