Παρά τις ανησυχίες για την οικονομία της Κίνας, πολλοί λένε ότι η χώρα δεν φαίνεται να οδεύει προς στασιμότητα ανάλογη με αυτήν που καταγράφεται τα τελευταία χρόνια στην Ιαπωνία. Τίποτε όμως δεν είναι σίγουρο. Η τύχη της Ιαπωνίας σφραγίστηκε από τη διστακτικότητα της χώρας να εγκαταλείψει το δυσλειτουργικό μοντέλο ανάπτυξης που ακολουθούσε. Μπορεί η Κίνα να έχει αποφασίσει να προχωρήσει σε διαρθρωτικές αλλαγές αλλά δυσκολεύεται να τις εφαρμόσει. Εάν δεν κερδίσει τη μάχη αυτή, τότε η Κίνα μπορεί να έχει την τύχη της Ιαπωνίας.

Η Κίνα βάσισε μεταξύ άλλων την ανάπτυξή της στην αύξηση του ιδιωτικού και δημόσιου χρέους όπως είχε κάνει και η Ιαπωνία. Καυτό θέμα συζήτησης στην Κίνα είναι επίσης οι εταιρείες τύπου ζόμπι, οι οποίες μένουν ζωντανές μόνο χάρη σε συνεχιζόμενες τραπεζικές πιστώσεις. Κάτι αντίστοιχο είχε συμβεί και στην Ιαπωνία με αποτέλεσμα να αυξηθούν πολύ τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια. Η Κίνα δεν έχει την πολυτέλεια να χάσει δυόμισι δεκαετίες οικονομικής ανάπτυξης όπως συνέβη με την Ιαπωνία. Οι μεταρρυθμίσεις αποτελούν σημαντικό παράγοντα που μπορεί να κάνει τη διαφοροποίηση. Η επιτυχία θα κριθεί από το κατά πόσον η κινεζική ηγεσία θα πάρει την απόφαση να αντιμετωπίσει τα ισχυρά κατεστημένα συμφέροντα τα οποία δεν θέλουν να δουν τις μεταρρυθμίσεις να προχωρούν. Από τους 13 φοιτητές σε σεμινάριό μου που επέλεξαν να θεωρήσουν την Κίνα ως τη νέα Ιαπωνία, τα δύο τρίτα αποφάσισαν στο τέλος να αλλάξουν γνώμη. Και πήραν καλούς βαθμούς για την απόφασή τους αυτή.

Ο Στίβεν Ρόουτς είναι πρώην πρόεδρος της Morgan Stanley Asia και υφηγητής στο Jackson Institute of Global Affairs του Πανεπιστημίου του Γιέιλ. Εχει γράψει το βιβλίο «Unbalanced: The Codependancy of America and China»