Επί δεκαετίες, οι επισκέπτες στον κατεστραμμένο θόλο της Χιροσίμα που στέκεται σαν μοναδικός επιζών από την πρώτη ατομική βόμβα, εδώ και περισσότερα από 70 χρόνια, εισέρχονται σε έναν κόσμο όπου αναμειγνύονται η ανείπωτη τραγωδία και η ιστορική αμνησία. Το σημείο αυτό το οποίο θα επισκεφθεί τον ερχόμενο μήνα ο Μπαράκ Ομπάμα αντικατοπτρίζει μια άποψη την οποία ενστερνίζονται όλοι οι Ιάπωνες: ότι η Χιροσίμα ήταν θύμα μιας μη αναγκαίας θηριωδίας – χιλιάδες Ιάπωνες έχασαν τη ζωή τους και μια ολόκληρη γενιά δηλητηριάστηκε από ραδόνιο.

Παρ’ όλα αυτά, λέει ο Ντέιβιντ Σάνγκερ, πρώην ανταποκριτής των «Νιου Γιορκ Τάιμς» στο Τόκιο, στο μουσείο της πόλης τα εκθέματα δεν αναφέρονται στα όσα προηγήθηκαν, στην ιαπωνική πολεμική μηχανή που τρομοκρατούσε την Ασία επί μία δεκαετία πριν από εκείνο το πρωινό που άλλαξε την ιστορία του 20ού αιώνα. Για τους Αμερικανούς της γενιάς του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου και για πολλά από τα παιδιά τους, η Χιροσίμα βρίσκεται στο επίκεντρο μιας πολύ διαφορετικής αφήγησης. Πιστεύουν ότι η απόφαση του προέδρου Χάρι Τρούμαν να ρίξει την πυρηνική βόμβα έσωσε δεκάδες χιλιάδες ζωές Αμερικανών που θα είχαν χαθεί σε μια εισβολή στο Χονσού, το νησί που αποτελεί τον κορμό της Ιαπωνίας.

Εάν κάποιος ρωτήσει τους επιζώντες βετεράνους εκείνης της γενιάς – όσους πολέμησαν από την Ιβο Τζίμα στην Οκινάουα και ήξεραν τι θα επακολουθούσε -, δεν βρίσκεται να διαφωνεί κανείς με την απόφαση του Τρούμαν. Διότι, λένε, δεν υπάρχει ηθική αντιστοιχία ανάμεσα στην ιαπωνική εκστρατεία που σκότωσε 20 εκατομμύρια ανθρώπους στην Ασία και στη φρίκη της βόμβας που έβαλε τέλος σε όλα αυτά.

Με την απόφασή του να μιλήσει κάτω από τον περίφημο θόλο, ο Ομπάμα κάνει ένα βήμα που απέφυγαν οι 11 προκάτοχοί του. Και μόνο με την παρουσία του στη Χιροσίμα δεν θα έχει άλλη επιλογή από το να πλοηγηθεί σε ένα ναρκοπέδιο με αντικρουόμενες μνήμες στις ΗΠΑ και την Ιαπωνία.

Οι δύο ριζικά διαφορετικές εκδοχές τού τι συνέβη βάραιναν πάντα την πολύ στενή συμμαχία των ΗΠΑ με την Ιαπωνία που υψώθηκε από τις στάχτες. Σήμερα, με κάποιες εξαιρέσεις και στις δύο χώρες, αυτές οι εκδοχές παραμένουν τόσο παγωμένες στην Ιστορία όπως η σκιά στα σκαλοπάτια του κτιρίου μιας τράπεζας κοντά στο σημείο όπου έπεσε η βόμβα – σκιά που δημιουργήθηκε από το σώμα αυτού που καθόταν εκεί την ώρα της έκρηξης.

Ο Μπαράκ Ομπάμα δεν θα ζητήσει συγγνώμη για τη Χιροσίμα, ανακοίνωσε χθες ο Λευκός Οίκος. Δεν θα αμφισβητήσει την απόφαση του Τρούμαν για τη ρίψη της βόμβας στη Χιροσίμα ή το Ναγκασάκι. «Αυτή η επίσκεψη θα προσφέρει μια ευκαιρία να αποτισθεί φόρος τιμής στη μνήμη όλων των αθώων που χάθηκαν στον πόλεμο» σχολίασε αξιωματούχος της κυβέρνησης Ομπάμα. Για έναν πρόεδρο που μιλά διαρκώς για έναν κόσμο χωρίς πυρηνικά είναι και μια ευκαιρία να δηλώσει, στο τέλος της θητείας του, ότι δεν έχει εξαφανιστεί ο κίνδυνος για νέες Χιροσίμα.