Συνήθως ο Ιανουάριος είναι καλός μήνας για τις μετοχές, αλλά τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν φέτος οι αγορές προκαλούν σοκ. Οι τρεις βασικοί φόβοι που πλήττουν την ψυχολογία των αγορών είναι η Κίνα, το πετρέλαιο και η πιθανότητα για ύφεση στην αμερικανική ή στην παγκόσμια οικονομία.

Σίγουρα η Κίνα είναι αρκετά μεγάλο πρόβλημα και μπορεί να δημιουργήσει αναταράξεις στην οικονομία και στις αγορές για το υπόλοιπο της δεκαετίας. Εάν κρίνουμε όμως από τις αντιδράσεις των αγορών το δεύτερο μισό του Ιανουαρίου, ο φόβος για την Κίνα έχει καταλαγιάσει, τουλάχιστον προς το παρόν.

Δεν μπορούμε όμως να πούμε το ίδιο για την κατάρρευση των τιμών του πετρελαίου. Παρά τα οφέλη από την πτώση των τιμών του πετρελαίου, πολλοί επενδυτές δείχνουν να πιστεύουν ότι η εξέλιξη αυτή είναι σημάδι πτώσης της οικονομικής δραστηριότητας. Αυτό μας οδηγεί στον τρίτο φόβο που αφορά μια πιθανή ύφεση στις ΗΠΑ ή σε ολόκληρο τον κόσμο.

Επιπλέον σήμερα οι χρεοκοπίες μικρών εταιρειών του κλάδου της ενέργειας δημιουργούν πιέσεις προς τις τράπεζες και μειώνουν τις πιστώσεις σε υγιείς επιχειρήσεις και νοικοκυριά που σε διαφορετική περίπτωση θα ήταν οι μεγάλοι ωφελημένοι από τη βουτιά του πετρελαίου. Οι φόβοι για μια υποτίμηση του γουάν από την Κίνα –που πιθανότατα δεν θα επαληθευτούν ποτέ –έχουν το ίδιο αρνητικό αποτέλεσμα. Την ίδια ώρα, οι εποπτικές Αρχές των τραπεζών συνεχίζουν να κάνουν πιο δύσκολη τη χορήγηση δανείων.

Εν ολίγοις, δεν υπάρχει τίποτε που να δείχνει ότι η παγκόσμια οικονομία κινδυνεύει από μια επιβράδυνση της οικονομικής δραστηριότητας ή από ύφεση. Αλλά ένας θανάσιμος συνδυασμός αυτοεκπληρούμενων προσδοκιών και λαθών άσκησης πολιτικής μπορεί να χειροτερέψει ακόμη περισσότερο το κλίμα στις αγορές.

Ο Ανατόλ Καλέτσκι είναι επικεφαλής οικονομολόγος και ένας εκ των προέδρων του Gavekal Dragonomics, και συγγραφέας του «Capitalism 4.0, The Birth of a New Economy»