[Τραπεζικές ιστορίες] Με το μυαλό στα ομόλογα

Μία από τις πτυχές της ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών που έχει πάρει δημοσιότητα δυσανάλογα μικρή σε σχέση με τη σημασία της είναι η τύχη των ομολογιούχων. Με βάση όσα προβλέπονται από τη νομοθεσία, τις εκτιμήσεις των τραπεζιτών και του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας, σε περίπτωση που δεν καλυφθούν οι κεφαλαιακές ανάγκες οι ομολογιούχοι θα βάλουν το χέρι στην τσέπη. Και αυτό γιατί, αν η συμμετοχή των ιδιωτών στις αυξήσεις μετοχικού κεφαλαίου δεν φθάσει για να καλύψει το βασικό σενάριο της ανακεφαλαιοποίησης, τότε αυτόματα μια σειρά από ομόλογα θα μετατραπούν σε μετοχές ώστε να κλείσει η «τρύπα». Αυτό σημαίνει ότι οι κάτοχοί τους θα βρεθούν με «χαρτιά» ελάχιστης αξίας και ουσιαστικά θα έχουν υποστεί ένα σημαντικότατο κούρεμα στις επενδύσεις τους.

Το σενάριο αυτό, εφόσον επαληθευθεί, θα έχει σημαντικότατες και μακροχρόνιες συνέπειες σε όλο το χρηματοπιστωτικό σύστημα. Είναι εντελώς διαφορετικό να συμμετέχεις οικειοθελώς σε μια αύξηση μετοχικού κεφαλαίου, αναλαμβάνοντας εν γνώσει σου τα σχετικά ρίσκα και άλλο να μπαίνεις «με το έτσι θέλω», ενώ αρχικά είχες τοποθετηθεί σε ένα ομόλογο και μάλιστα αυξημένης εξασφάλισης.

Αν μάλιστα λάβει κανείς υπόψη του ότι και το 2012 τα ελληνικά κρατικά ομόλογα είχαν κουρευτεί σημαντικά στο πλαίσι του PSI, είναι προφανές ότι η εμπιστοσύνη στις ομολογιακές εκδόσεις –κρατικές και τραπεζικές –θα χαθεί ολοσχερώς. Και ένα τραπεζικό σύστημα που έχει απολέσει την εμπιστοσύνη των επενδυτών πολύ δύσκολα θα σταθεί ξανά στα πόδια του.

Γι’ αυτόν ακριβώς τον λόγο, ήδη οι διοικήσεις των τραπεζών κάνουν προσπάθειες προκειμένου να μην πληγεί η συγκεκριμένη κατηγορία επενδυτών. Αφενός στρέφονται προς πάσα κατεύθυνση, αναζητώντας ζεστό χρήμα από ιδιώτες, προκειμένου να καλύψουν τουλάχιστον τις βασικές τους κεφαλαιακές ανάγκες. Και αφετέρου επεξεργάζονται σχέδια, ώστε –έστω και έμμεσα, μέσω κάποιου συστήματος επαναγοράς –να δώσουν εναλλακτική λύση στους ομολογιούχους τους, εφόσον τεθεί τέτοιο θέμα. Γιατί οι τράπεζες γνωρίζουν πολύ καλά ότι αν το μαχαίρι φθάσει σε αυτούς θα είναι ομολογία αποτυχίας.